آشنایی با برخی اصطلاحات انتخاب رشته

رشته‌ های نیمه متمرکز
رشته‌هایی هستند که ملاک ارزشیابی شما و راهیابی به آن‌ها، منحصر به آزمون سراسری نیست، بلکه آزمون‌ های علمی، عملی، عقیدتی و یا معاینات پزشکی مرحله بعدی و نهایی گزینش در آن‌ها را شکل می‌ دهد. هر داوطلبی که مطابق کارنامه مجاز به انتخاب رشته شده باشد، می‌ تواند حداکثر دو رشته نیمه متمرکز روزانه، دو رشته نیمه متمرکز شبانه (در صورتی که ردیف شبانه در کارنامه‌ اش ستاره‌ دار است) و دو رشته نیمه متمرکز غیر انتفاعی را (در صورتی که ردیف غیر‌انتفاعی در کارنامه‌ اش ستاره دار است) انتخاب کند.
برای آگاهی از شرایط اختصاصی پذیرش دانشجو در هر یک از رشته‌ های نیمه متمرکز می‌ بایست قسمت مربوطه را در دفترچه انتخاب رشته به‌ دقت مطالعه کنید تا از تطبیق شرایط خود با ملزومات رشته مورد نظر اطمینان یابید. به عنوان مثال برخی از رشته‌ های نیمه متمرکز منحصراً دانشجوی مرد می‌پذیرد و یا در برخی از آن‌ ها عدم ابتلا به معلولیت‌های فیزیکی و یا قرار گرفتن در محدوده سنی خاصی پیش شرط است.

رشته‌ های بورسیه
رشته‌هایی هستند که پیش از این، آن‌ها را در فرم پاسخنامه کنکور سراسری وارد کرده‌اید و مراحل گزینش‌ شان را گذرانده‌اید .این رشته‌ها می‌بایست تا پیش از انتخاب دهم در فرم انتخاب رشته درج گردند. چنانچه رشته بورسیه‌ ای پس از انتخاب دهم ذکر شود، ارزیابی نخواهد شد. توجه کنید در صورت پذیرفته شدن قطعی در این رشته‌ها انصراف از ثبت نام موجب یک سال محرومیت از شرکت در کنکور خواهد بود.

تربیت معلم
در سال‌ های اخیر بیشتر مراکز تربیت معلم کشور تعطیل شده‌اند. در حال حاضر ین مراکز ظرفیت اندکی دارند که برای هر استان جداگانه است.

رشته‌ های دبیری
شما درصورتی مجاز به انتخاب رشته‌ های دبیری هستید که ردیف دبیری در کارنامه‌تان ستاره‌دار باشد. در این صورت رشته‌های دبیری مطلوبتان را بر حسب علاقه در اولویت دلخواهتان درج کنید. دقت کنید که چنانچه در این رشته‌ها پذیرفته گردید، متعهد به خدمت به وزارت آموزش‌ و پرورش خواهید بود. هرچند در سال‌های اخیر به خاطر اشباع این وزارتخانه‌ ها از انواع دبیرها ضمانت قطعی برای استخدامتان در کار نیست. اگر پس از قبولی در این رشته‌ها از ثبت نام خوداری کنید، یک سال از شرکت در کنکور سراسری محروم خواهید شد.

دانشگاه‌ های غیرانتفاعی
تحصیل در این رشته‌ ها مستلزم پرداخت شهریه‌ای نسبتاً سنگین است. در هر حال مدرک اعطایی مورد تایید وزارت علوم خواهد بود. چنان چه پس از پذیرفته شدن در این دانشگاه‌ ها ثبت نام نکنید، محرومیتی در پی نخواهد داشت.80 درصد ظرفیت پذیرش دوره‌ غیرانتفاعی ناحیه ای است.

استان بومی _ رشته‌ های استانی
استان بومی شما همان استانی است که در زیر ستون استان بومی در کارنامه‌ تان ذکر شده است. رشته‌های استانی رشته‌های هستند که در دانشگاه‌های اکثر استان‌های کشور ارائه می‌شوند و تا 80 درصد ظرفیت پذیرش این رشته‌ها در هر یک از استان‌ها به داوطلبان بومی همان استان اختصاص دارد و 20 درصد باقی مانده از میان داوطلبان سایر استان‌ها انتخاب می‌شود. به عنوان مثال، رشته کاردانی فنی عمران یک رشته استانی است و غالباً تا 80 درصد دانشجویان این رشته را در دانشگاه‌های هر استان داوطلبان بومی همان استان اشغال می‌کنند. چنانچه تا80 درصد ظرفیت هر رشته استانی توسط داوطلبان همان استان پر نشود (مثلاً داوطلبان آن استان حداقل نمره لازم را کسب نکنند) طبعاً ظرفیت باقی مانده برای گزینش غیر استانی ( 20 درصد) افزایش خواهد یافت.

ناحیه بومی _ رشته‌ های ناحیه‌ ای
از مجموعه چند استان یک ناحیه تشکیل می‌شود. کشور به 9 ناحیه تنظیم شده است. شما با توجه به استان بومی‌تان جزء یکی از نواحی نه گانه هستید. اگر استان بومی شما تهران است، شما متعلق به ناحیه یک کشور هستید که شامل استان‌های تهران، زنجان، سمنان، قزوین، قم و مرکزی است.
رشته‌های ناحیه‌ای رشته‌هایی هستند که اگرچه در همه استان‌ ها ارائه نمی‌گردند در همه ناحیه‌ها کمابیش از پراکندگی یکسانی برخوردارند. 80 درصد ظرفیت رشته‌های ناحیه‌ای در دانشگاه‌ها به داوطلبان همان ناحیه تخصیص می‌یابد. به عنوان مثال مهندسی مکانیک سیالات یک رشته ناحیه‌ای است و تا 80 درصد ظرفیت پذیرش این رشته در دانشگاه‌های ناحیه یک به داوطلبان بومی ناحیه یک تعلق می‌گیرد.

ناحیه قطبی _ رشته‌ های قطبی
از مجموع چند ناحیه مجاور یک قطب شکل می‌گیرد. کشور به پنج قطب تقسیم شده است و شما با توجه به استان بومی خود متعلق به یکی از این قطب‌ها خواهید بود. اگر استان بومی‌تان تهران است، شما متعلق به قطب یک هستید که استان‌های تهران، سمنان، زنجان، قزوین، قم، مرکزی، گلستان، گیلان، و مازندران را در بر می‌گیرد.
رشته‌های قطبی رشته‌هایی هستند که در همه نواحی ارائه نمی‌شوند، اما به هر حال در میان قطب‌های پنجگانه از پراکندگی یکسانی برخوردارند. 80 درصد ظرفیت پذیرش رشته‌های قطبی دانشگاه‌ها به داوطلبانی که بومی استان‌های هم قطب محل آن دانشگاه هستند، اختصاص می‌یابد و 20 درصد باقی‌ مانده را داوطلبان سایر قطب‌ها اشغال می‌کنند. به عنوان مثال مهندسی متالوژی رشته‌ای قطبی است و تا 80 درصد ظرفیت پذیرش این رشته در دانشگاه امیرکبیر را داوطلبان بومی قطب یک پر خواهند کرد.

رشته‌ های کشوری
رشته‌هایی هستند که در سراسر ایران صرفاً در برخی از دانشگاه‌ ها ارائه می‌ شوند. از این رو 100 درصد ظرفیت آن‌ها از طریق گزینش آزاد پر خواهد شد. یعنی داوطلبان هم‌ استان، هم‌ناحیه و یا هم‌ قطب دانشگاه‌ های محل ارائه این رشته‌ها، هیچ‌ گونه رجحانی بر داوطلبان غیر بومی ندارند. به عنوان مثال رشته مهندسی پلیمر و یا گفتار درمانی رشته‌ هایی کشوری هستند، در رشته‌ های کشوری گزینش بومی اعمال نمی‌ شود.

مطالب مرتبط:
کدام رشته تحصیلی را انتخاب می کنید؟
انتخاب رشته؛ انتخاب راه زندگی
22 کلید طلایی در انتخاب رشته
مشورت در انتخاب رشته

منبع: مبتکران