شهر تالاب‌های ایران که تنها نامش بر آن مانده

همین در محدوده شهر قرار گرفتن این تالاب‌ها، حالا شده اسباب دردسر، چرا که به راحتی حریمش نقص شده و به آنها دست درازی می‌شود که در نهایت ممکن است به مرگ آنها منجر شود.

عزیر عابسی، عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل  اظهار کرده، بابل، شهر تالاب‌های ایران است و بیشترین تالاب در این شهر قرار دارد، اکنون در حریم قانونی شهر دو عدد تالاب بزرگ داریم که باید به آن توجه شود.

وی با بیان این‌که با جلب نظر شهردار بابل و با پیگیری‌های انجام شده، در نهایت حق انتفاع ۲۰ ساله به شهرداری بابل توسط مالکین انجام شد، افزود: برخی از این تالاب‌ها از گذشته به دلیل نگاه نادرست به آن ها، خشک شده و تغییر کاربری داده شده است؛ به طور مثال در ۳ نقطه شهری بابل، تالاب‌ها به پارک، منطقه مسکونی و حتی زمین فوتبال تبدیل شد.

*نقض حریم تالاب‌ها و رودخانه‌ها

استاد دانشگاه نوشیروانی بابل ضمن ابراز تاسف از ارائه پروانه‌های ساخت‌وساز در حریم تالاب‌ها و رودخانه‌ها، گفت: متاسفانه در دوره یکی از شهرداران ادوار گذشته بابل، پروانه بهره‌برداری به زمین‌های اطراف تالاب داده شد حتی اکنون نیز در اطراف تالاب ساخت و ساز صورت می‌گیرد که این نقض حریم تالاب‌ها و رودخانه‌ها است.

عابسی با بیان اینکه روند تخریبی این تالاب‌ها به دلیل حضور در حریم شهر سرعت گرفته است، افزود: البته شهرداری بابل با ایجاد فضای گردشگری در محیط تالاب نیلوفر آبی توانست روند تخریبی آن را تا حدودی کاهش دهد.

* لزوم ایجاد پارک‌های اکولوژی در تالاب‌ها

وی در ادامه افزود: برای جذب گردشگر به تالاب‌ها باید فضای طبیعی آن حفظ شود بنابراین ایجاد پارک‌های اکولوژی در این محیط ها بسیار مناسب است.

عابسی با اشاره به افتتاح پروژه تالاب نیلوفر آبی گفت: شورای پنجم و شهردار منتخب آنچنان ناکارآمد بودند که آن پروژه در نهایت عقیم ماند.

استاد دانشگاه نوشیروانی با اشاره به موقعیت خاص تالاب های بابل که در نقطه داخل شهری قرارگرفته اند، یادآور شد: می‌توان با الگوبرداری از شهرهای اروپا، فضای هایی برای قدم‌زدن و تمدد آرامش در اطراف تالاب‌ها فراهم‌کرد.تمام شهرهای شمالی رودخانه‌ای در دل خود دارند، بنابراین با حفظ حریم رودخانه‌ها، می‌توان پارک‌های طولی در امتداد آن ایجاد کرد.

عابسی در ادامه افزود: اگر حریم‌های رودخانه‌ها، رعایت و چراغی در امتداد آن روشن شود، می‌توان از آلودگی آن نیز با حضور مردم جلوگیری کرد.

*عملکرد شهرداری‌ها در حفظ محیط‌زیست تالاب‌ها و رودخانه‌ها ضعیف است 

وی عملکرد شهرداری‌ها در حفظ محیط‌زیست و تالاب‌ها را ضعیف دانست و افزود: اگر در حفظ محیط‌زیست قوانین سخت‌گیرانه‌ای نداشته باشیم، شهرهای ما از دست می‌رود و مازندران تبدیل به یک محیط آلوده و خشک خواهد شد.

استاد محیط ‌زیست دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل  با اشاره به اینکه آب رودخانه‌ای که وارد تالاب نیلوفر آبی می‌شد، کاملا آلوده بود، تصریح کرد: خوشبختنانه شهرداری با تعبیه استخری برای ته نشین شدن املاح آلوده در جهت رفع آلودگی این تالاب اقدام مناسبی انجام داده است. خوشبختانه آلودگی رودخانه‌ای که از کنار تالاب عبور می‌کند صنعتی نیست اما شدیدا آلودگی خانگی دارد.  

*تالاب نیلوفر آبی یک پدیده منحصر به فرد محیط‌زیستی با گونه‌های خاص

محمدحسن ذال، استاد گردشگری دانشگاه مازندران در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه منطقه خاص جغرافیایی استان باعث شده اقلیم خاصی برای سکونت از دیرباز به وجود بیاید، اظهار کرد: این موضوع باعث شده کهن‌ترین آثار را در این منطقه ببینیم، وجود چنین تنوع اقلیمی در مازندران، می‌تواند تنوع گردشگری را نیز به وجود بیاورد.

وی با اشاره به وجود جذابیت گردشگری چون ارتفاعات و جنگل‌های کوهپایه‌ای، سواحل و تالاب‌ها در مازندران گفت: تالاب‌ نیلوفر آبی نیز به عنوان یک پدیده منحصر به فرد با یک زیست‌محیط و گونه‌های خاص می تواند فضایی برای جذب گردشگر باشد.

این استاد دانشگاه مازندران با بیان اینکه وجود چنین فضاهای گردشگری نیاز به بستر دارد، تصریح کرد: ایجاد اقامتگاه و دسترسی مناسب در مساله گردشگری بسیار حائر اهمیت است.

وی خاطرنشان کرد: به طور کلی تمام مقاصد گردشگری در ایران و دنیا دارای حساسیت‌هایی است که ایجاد سایش و فرسایش می‌کند اما در بحث طبیعت این حساسیت بیشتر است. اگر بیش از ظرفیت، حضور گردشگر داشته باشیم، بکر بودن و طبیعی بودن محیط گردشگری از بین خواهد رفت.

ذال، دلیل جذب گردشگر به مناطق طبیعی را بکر بودن محیط برشمرد و تصریح کرد: اگر با رفتارهای نابخردانه بخواهیم بکر بودن طبیعت را از بین ببریم، طبیعتا آن محیط از حالت مقصد گردشگری خارج خواهد شد. برای هر مقصدی نیاز به بسترسازی مناسب گردشگری است؛ به طور مثال اقامت‌سازی شاید باعث تردد و استفاده بیش از حد از ظرفیت منطقه بشود و این را به سمت تخریب پیش ببرد، بنابراین بهترین و مهم ترین بستر، شیوه دسترسی به آن است.

وی افزود: حتی المقدور با راهکارهایی که کارشناسان محیط‌زیست می‌شناسند، می‌توانیم آسیب و ضرری به آن نرسانیم و ضمنا به عنوان یک فضای گردشگری به متقاضی معرفی کنیم.

 *بسترسازی نکردن، تخریب محیط طبیعی را در پی دارد

استاد گردشگری دانشگاه مازندران هم‌چنین رعایت ظرفیت و تحمل یک منطقه را از اصول زیرساخت گردشگری برشمرد و خاطرنشان کرد: در یک منطقه طبیعی که بکر بوده و کسی با آن مکان آشنا نیست اگر به یکباره جمعیت کثیری وارد آن منطقه شوند، قطعا آن مکان دچار تخریب هایی خواهد شد، بنابراین باید یک زیست‌محیط پایدار با نگاه حفظ منطقه گردشگری برای نسل‌های بعد در تالاب نیلوفر آبی رقم بخورد.

*سرمایه‌گذاری در مناطق طبیعی باید محدود شود

وی با اشاره به سوددهی خوب  حوزه گردشگری، گفت: باید در نظر بگیریم اگر می‌خواهیم چنین پروژه‌هایی را برای سرمایه‌گذاری معرفی کنیم، سرمایه‌گذاری در این مناطق محدودتر خواهد بود چرا که نباید با هر تفکری از این تالاب، درخواست سود بکنیم، بنابراین این سرمایه‌گذاری محدود خواهد بود و ما این حق را نداریم‌ که از همه روش‌های انتخابی و با هر تفکری برای ایجاد فضای سرمایه‌گذاری استفاده و درخواست سود کنیم.

*لزوم تبیین قوانین سخت‌گیرانه در مناطق گردشگری طبیعی

این استاد دانشگاه با اشاره به لزوم تبیین قوانین سخت‌گیرانه محیط‌زیستی در کشور، گفت: قوانینی برای سرمایه‌گذاری در این مناطق حتما باید وجود داشته باشد و مو به مو اجرا شود، زیرا این‌ها میراثی طبیعی و غیرقابل تجدید و منحصر به فرد هستند. برداشت از یک مقصد به عنوان یک محصول گردشگری باید قوانین سفت و سختگیرانه و منطقی داشته باشد و قوانین باید محدود انجام شود که در این زمینه میراث فرهنگی باید کارسازی کند.

 وی افزود: به نظرم بهتر است سرمایه‌گذاری آنجا سرمایه‌گذاری کند که منطقه را بهتر می‌شناسد و در واقع آنجا را میراث و منطقه خودش بداند.

---

منبع: ایسنا/بابک ابهرزاد