تبیان، دستیار زندگی

حجم و جرم مواد(رابطه جرم و حجم)

( آموزش علوم به روش ساختار گرایی) پایه: دوم دبستان
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
محبوبه همت - مرکز یادگیری تبیان
 حجم و جرم مواد(رابطه جرم و حجم)
اهداف یادگیری:
انتظار می رود دانش آموز در فرایند آموزش:

       1. با مقایسه اجسام با جرم و حجم های متفاوت نتیجه بگیرد که هر چیزی که حجم بیشتری دارد لزوماً جرم بیشتری ندارد.
        2. نسبت به مشاهده مواد در محیط اطراف علاقه مند و کنجکاور شود.
        3. به نظریات دیگران توجه نماید.

 ابزار مورد نیاز:
ظروف بشر- ارلن- بالن- استوانه مدرج- بتری در اندازه های متفاوت برای هر گروه- لیوان- استکان- اجسامی مانند وزنه- سنگ- پاکن- که توپر هستند به تعداد همه گروه ها- خمیر بازی- چوب- نخ- ماژیک- بادکنک- (برای هر دانش آموز) دفترچه برای ثبت یادداشت ها- توپ پینگ پنگ- پنبه- چوب کبریت- جعبه خالی کبریت- به تعداد گروه ها- جعبه کوچک و بزرگ- جعبه دستمال کاغذی- کیک صبحانه بزرگ و کوچک
 
رابطه جرم و حجم:
مراحل /اقداماتفعالیت های معلمفعالیت های دانش آموزان
درگیر کردنمعلم تعدادی اشیاء مختلف مانند جعبه دستمال کاغذی، پاکن، سکه، کلید، سنگ، چوب، قوطی کبریت، حمیر اسباب بازی، لیوان خالی توپ و ... روی میز هر گروه قرار می دهد و با طرح سؤال از بچه ها می خواهد که آن وسایل را از نظر جرم و حجم مقایسه کنند.بچه ها وسایل گفته شده را مشاهده و سپس از نظر جرم و حجم مقایسه می کنند.
ابتدا آنها مقایسه جرم را به کمک بلند کردن با دست و حس خود و مقایسه حجم را با مشاهده شکل ظاهری انجام می دهند.
کاوشمعلم بچه ها را به همکاری، مشاهده دقیق تر و یادداشت برداری ترغیب می کند.بچه ها حاصل مشاهدات خود را یادداشت می کنند.
ضمن این که مشاهده دقیق از معلم می خواهند ترازو و در اختیار شان قرار دهد و به کمک ترازو مقایسه جرم اجسام را انجام می دهند. همچنین برای مشاهده حجم می توانند از آزمایش فرو بردن در آب استفاده کنند.
درگیر کردنمعلم به هر گروه تکه نسبتاً بزرگی خمیر می دهد و از بچه ها می خواهد در یک کفه ترازو قرار دهند، سپس در کفه دیگر آن قدر پنبه قرار دهند تا دو کفه ترازو به حالت تعادل درآید. یعنی جرم خمیر با جرم پنبه یکسان شود.بچه ها آزمایش را طبق توضیح معلم انجام می دهند.
کاوشمعلم دانش آموزان را به همکاری در گروه تشویق می کند.بچه ها در گروه درباره یافته های خود از آزمایشی که انجام می دهند صحبت می کنند.
توصیفمعلم از بچه ها می خواهد یافته خود را به زبان خود بیان کنند. او می پرسد: آیا هر جسمی که بزرگتر است، سنگین تر است؟بچه های یافته های خود را زبان خود بیان می کنند. مثلاً می گویند خمیر سنگین تر است ولی کوچک تر، پنبه سبک تر است ولی جای زیادی می گیرد.
شرح و بسطمعلم یافته های بچه ها را با استفاده از دو کلمه حجم و جرم بیان می کند و از آنها می خواهد مشاهدات و مقایسه های خود را با این عبارات تکرار کنند. سپس می پرسد: آیا هر ماده ای که حجم بیشتری دارد حتماً جرمش هم بیشتر است؟بچه ها حاصل آزمایش خود را با استفاده از کلمات حجم و جرم بیان می کنند و به سؤال معلم پاسخ می دهند.
ارزشیابیمعلم با استفاده از وسایلی که بر روس میز گروه ها قرار دهد این موارد را مطرح می کند:
- موادی را انتخاب کنید که جرم های تقریباً مساوی ولی حجم های نامساوی داشته باشند.
- موادی را انتخاب کنید که حجم های تقریباً مساوی ولی حجم های نامساوی داشته باشند.
دانش آموزان ضمن انجام آزمایش در گروه، حاصل مشاهدات خود را در رابطه با سؤال ها، نوشته به کلاس ارائه می دهند.

مطالب مرتبط:
حجم و جرم مواد(حجم)
حجم و جرم مواد(جرم)