دربند تهران و ماجرای ساخت مجسمه میدان سربند

تهران کلان شهری زیبا و پرجنب و جوش است که مکان های زیادی برای تفریح و خوش گذرانی دارا می باشد. در این شهر پارک ها، رستوران و کافه و همینطور مکان تفریحی هیجان انگیز و جالب وجود دارد که میدان دربند یکی از این موارد است. اولین پیشنهادی که برای گردشگران داخلی و خارجی داده می شود همین میدان قدیمی در شمال تهران است. دربند مکانی عالی برای کوهنوردی، دورهمی و قرارهای دوستانه، تماشای مناظر زیبا و همینطور خوردن خوراکی های خوشمزه ای که قدم به قدم این منطقه وجود دارد. این منطقه تفریحی با ارتفاعی ۱۷۰۰ متری از سطح دریا، اصلی ترین مسیر برای صعود به بلندی های کوهستان البرز مرکزی است و هر ساله افراد زیادی با گذر از این راه زیبا و دیدنی، خود را به قله توچال و دیگر قلل مرتفع می رسانند. در نظرسنجی های مختلفی که انجام شده است، مردم تهران در اولین انتخاب خود برای پذیرایی از میهمانان خارجی و شهرستانی، دربند را پیشنهاد می دهند.

یکی از معروف ترین بخش های منطقه دربند تهران سربند و مجسمه ی ۳ متری کوهنوردی است که در وسط آن قرار دارد، این مجسمه سوژه ی بسیار مناسبی برای گردشگران است تا در کنار آن عکسی به یادگار بگیرند. در کنار این مجسمه‌ زیبا، محیط کوهستانی، گذر رودخانه‌ باصفای دربند از میان پیچ و خم دره، رستوران‌ها و دکه‌های کوچک و بزرگ، امامزاده ابراهیم و سورتمه دربند، آبشار دوقلو و پناهگاه شیرپلا در مسیر فتح قله توچال از دیگر جذابیت ها و دیدنی های این محله باصفا به شمار می آیند. اما کمتر کسی پیدا می شود که ماجرای ساخت این مجسمه را بدانید. حدود ۵۰ سال پیش مسجمه ی ۳ متری کوهنورد در میدان سربند نصب شد و نمادی از تهران و کوهنوردی در دربند محسوب شد. مجسمه ‌ای که بسیاری از کوهنوردان خاطراتشان از ورزش را با او به یاد می ‌آورند و سال‌ هاست که استوار، به تماشای رهگذران ایستاده است. این مجسمه به پاسداشت یکی از کارآمدترین نیروهای ویژه ارتش ایران که جان کوهنوردان خارجی را نجات داد ساخته شده است.

ماجرای مجسمه ی دربند تهران

فصل زمستان بود، حدودا ۴۹ سال پیش، هواپیمای یک گروه آمریکایی در کوه های شمال تهران سقوط می کند. یک چترباز آلمانی را برای نجات آمریکایی ها می فرستند اما او هم چترش به صخره ها گیر کرده و آویزان باقی ماند. آن زمان یکی از کارآمدترین نیروهای ویژه ارتش ایران، استاد چتر کایت و کوهنوردی ارتش، گروهبان امیر شاه قدمی، برای نجات جان این گروه انتخاب می شود. او قهرمانانه تمامی گروه را نجات میدهد و در آن زمان از طرف (جان کندی) رئیس جمهور وقت آمریکا مدال شجاعت به او اعطا میشود و توسط شاه ایران هم از او تقدیر به عمل می آید و به پاس این عملیات شجاعانه، مجسمه وی ساخته و تا کنون ۴۸ سال است که در میدان دربند تهران نصب گردیده است، او که با درجه ی سرهنگی بازنشسته شد، در اردیبهشت سال ۱۳۹۱ فوت کرد.

سال ساخت مشهورترین سازه دربند، مجسمه کوهنورد، به سال ۱۳۴۱ باز می گردد که توسط لعل ریاحی، پیکره تراش و نقاش ایرانی ساخته و در همین سال در این میدان نصب شد. ساخت چنین نمادی، پیشنهاد حسن وجدان خوش، کوه نورد خوشنام ایرانی بود و در سال ۱۳۳۷، مسوولان از جمله سرهنگ بیات (رییس مرکز آموزش کوهستانی ارتش)، با ساخت آن موافقت کردند.

مختصری از تاریخ دربند تهران

اگر بخواهیم مختصری درباره ی تاریخ دربند تهران خدمتتان توضیح دهیم، باید بگوییم که قدمت این محله به ۲۰۰ سال پیش باز می گردد و باغ معروفی به نام شاطر در آن متعلق به ۱۰۰ پیش است. محدوده ی جغرافیایی این محله آن چنان تغییری نکرده و شما می توانید با گردش در آن حال و هوای قدیم تهران را درک کنید. در گذشته مردم محله دربند به زبان تاتی سخن می گفتند که این زبان هنوز در روستای پس قلعه، روستایی بالاتر از محله دربند، شنیده می شود.

تاریخ شکل گیری این محله تحت تاثیر تاریخچه شمیرانات قرار می گیرد، به گفته محلی های این منطقه اولین بار دو نفر از سمت طالقان (محلی در قزوین) به این ناحیه کوچ کردند، در اینجا خانواده تشکیل دادند و پایه های محله دربند را گذاشتند. با توجه به موقعیت عالی که این منطقه ی دربند تهران دارا می باشد از گذشته تاکنون مورد توجه عده ی زیادی از افراد و مسئولان قرار دارد و بسیاری از افراد ثروتمند و پادشاهان در این منطقه ییلاقی برای تفریح در تابستان اقامتگاه داشتند. همین موضوع سبب شد که این محله مورد توجه قرار بگیرد و کاخ هایی نظیر سعدآباد در کنار آن ساخته شود. در دوران قاجاریه در محله ی دربند تهران رونق و رفت و آمد بسیاری بود و شاهزادگان این سلسله مانند شاهزاده الله وردی میرزا و ابولملوک کیومرث میرزا در این محله نیز اقامت داشتند. در گذشته دربند تهران شامل محله هایی به نام مرغ محله، کنار محله، کلاغ پر، شاه محله و ترش محله تقسیم می شدند که این محله های کوچکتر، منطقه بزرگ دربند را شکل می دادند.

از جمله ساختمان های تاریخی که در دربند وجود داشت، می توان به یک باب حمام و تعدادی آب انبار در خانه های مختلف اشاره کرد. قناتی هم در این محله قرار داشت که آب آن به سوی رود دربند و کاخ سعد آباد روان بود و امروزه نیز وجود دارد. علاوه بر اینها یک تکیه (حسینیه) و دو مسجد ۲۰۰ ساله هنوز در این محله موجود هستند که قدمت تاریخی دربند را نشان می دهند. دو قبرستان تاریخی نیز در این محله وجود دارد که نشان از گذشته های دور این منطقه خبر می دهد.

امکانات تفریحی در میدان دربند

تله سیژ دربند
یکی از تفریحات هیجان انگیزی که حدود ۴۰ سال پیش در این منطقه ی تفریحی فراهم آورده شده، تله سیژ دربند است که در گردشگران می توانند با استفاده از آن خودشان را ارتفاعات دربند برسانند. در ابتدا مردم روستای پس قلعه و کوه نوردان از آن برای رفت و آمد به روستا و مسیرهای کوهستانی استفاده می کردند؛ اما پس از گذشت مدتی این وسیله به عنوان یکی از امکانات تفریحی برای گردشگران تبدیل شده و با استفاده از آن مسافران خودشان را به بالای این منطقه ی کوهستانی می رساندند و در این میان منظره چشم نواز و کوهستانی دربند را مشاهده می کردند.

ساعت های بازدید:  شنبه تا چهارشنبه: ۰۹:۰۰ تا ۱۲:۰۰ |  پنج شنبه، جمعه و روزهای تعطیل: ۰۶:۰۰ تا ۱۲:۰۰

کوهنوردی در کوه های دربند
معروف ترین تفریح ممکن در دربند کوهنوردی است که با توجه به مسیر پرپیج و خمی که این منطقه کوهستانی دارد و در هر پیج آن رستوران ها و خوراکی های هیجان انگیزی وجود دارد نیز می توانید لحظات خوشی را برای خودتان و همراهانتان بسازید. مسیر کوه نوردی دربند از دو طریق قابل دسترسی است؛ یا می توانید خود را به میدان سربند (نقطه ابتدایی این محله) برسانید و از آنجا راه خود را ادامه دهید یا اینکه راه تله سیژ دربند را در پیش بگیرید و این مسیر را برای رسیدن به قله انتخاب کنید. راهی که در میانه به روستای پس قلعه و سپس آبشار دوقلو و پناهگاه شیرپلا می رسد و در انتها به قله توچال ختم می شود.

شکم گردی در دربند
برای خیلی ها، اصلی ترین تفریحی که آنها را به دربند می کشاند، شکم گردی و تنوع خوشمزه هایی است که در این مکان ارایه می شود. لذت خوردن غذاهای محبوب و خوش طعم در هوایی تمیز و فرح بخش، در کنار منظره ای چشم نواز همراه با دوستان و خانواده فرصتی است که نمی توان به مانند آن را به این راحتی در جایی دیگر از تهران به دست آورد.

دسترسی به محله ی دربند

آدرس: استان تهران، شهر تهران، منطقه یک شهری، محله دربند

به منظور دسترسی به این منطقه ی تفریحی در پایتخت باید ابتدا خودتان را به میدان تجریش برسانی و بعد از آن هم می توانید با تاکسی های خط دربند-تجریش راه خیابان دربند را در پیش بگیرید و در میدان سربند از ماشین پیاده شوید

---

منبع: مجله گردشگری الی گشت