تبیان، دستیار زندگی

سوسنگرد تجلی مقاومت و پایمردی ایران‌زمین

جنگ تحمیلی در 31شهریور سال 1359 به‌وسیله رژیم بعث عراق با هجوم همه‌جانبه نیروهای نظامی صدام به مرزهای زمینی در جاده‌ها و محورهای مختلف آغاز گردید.دراین‌بین یکی از اهداف راهبردی عراق شهر سوسنگرد در شمال غربی اهواز بود. رژیم بعث می‌پنداشت با اشغال عراق به مرکزیت استان خوزستان دست پیدا خواهد کرد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

غلامرضا علاماتی

تصرف سوسنگرد علاوه بر اینکه نقطه اتصال و الحاق نیروهای عراقی که از محور چذابه و طلاییه به سمت اهواز درحرکت بودند مرتفع می‌نمود. به‌عبارت‌دیگر اشغال این شهر استراتژیک می‌توانست شکاف میان بخش جبهه شمالی و جبهه جنوبی را بپوشاند و آن‌ها می‌توانستند با اجرای عملیات احاطه‌ای شهر اهواز را به تصرف خود درآورند.

به همین دلیل در روزهای ابتدایی جنگ تحمیلی منطقه سوسنگرد را اشغال کردند اما با مقاومت نیروهای مردمی و انقلابی متوقف گردید.

رژیم بعثی به سرکردگی صدام با اتخاذ چنین رویکردی، در روز هفتم مهرماه سال 1359 از سمت شمال وارد سوسنگرد شد و به‌این‌ترتیب قسمتی از منطقه به اشغال عراق درآمد.

آن‌ها سعی کردند با عبور از سوسنگرد به سمت اهواز و حمیدیه پیشروی خود را ادامه دهند. در چنین شرایطی نیروهای سپاه و قوای مردمی ضمن مقابله با دشمن متجاوز پیشروی آن‌ها را سد نموده و بعثی‌ها را از سوسنگرد بیرون کردند.

نتیجه اشغال این شهر بر جای ماندن ده‌ها کشته، تانک و تجهیزات نظامی از سوی عراقی‌ها و عقب‌نشینی قابل‌توجه صدامیان از منطقه بود. اما آنچه باعث شد ارتش بعث عراق در یورش به سوسنگرد ناکام بماند، روحیه سرشار از ایمان و توکل به خدا در آن مقطع نزد مردم بومی و رزمندگان بود.

«شهید علی تجلایی»(از فرماندهان عملیاتی سپاه در منطقه سوسنگرد-دهلاویه و زاده تبریز) از مدافعان شهر سوسنگرد می‌گفت: پس از درگیری ما سربازان عراقی تعداد کمی از نیروهای خودی که در جنگ شهری در کل منطقه پراکنده‌شده بودند را کنار هم جمع کردیم، به بچه‌های رزمنده گفتم آیا حاضرید امشب بهشت را بخریم؟ نتیجه این شد که بچه‌ها تبریک گفتند و دوباره با استقرار در نقاط مختلف وارد شهر شدیم.

شهید پاسدار تجلایی در ادامه خاطرات خود می‌گوید: در شرایطی که بی‌هیچ وجه مهمات و آذوقه کافی نداشتیم اما در آن ناباوری باروحیه‌ای وصف‌ناشدنی در برابر دشمن همچون دژی استوار به مقاومت خود ادامه می‌دادیم.

به‌طورکلی آزادسازی سوسنگرد به‌واسطه طبیعتی که در هر جنگی وجود دارد کار آسوده‌ای تلقی نمی‌شد. دشمن بعثی صهیونیستی ابتدا با محاصره سوسنگرد با سلاح‌های گوناگون همچون توپ و تانک و هلی کوپتر شهر را مورد هدف قرار می‌داد. براثر اصابت مستمر گلوله‌ها شهر در آتش می‌سوخت و خانه مردم مظلوم را ویران می‌کرد. درحالی‌که رزمندگان باوجود شدت جراحات وارده همچنان مقاومت می‌کردند به دلیل محاصره امکان هیچ‌گونه پشتیبانی از طرف نیروهای خودی وجود نداشت.

نیروهای عراقی که منطقه راهبردی سوسنگرد حمیدیه را به خاطر مقاومت ایرانی‌ها ازدست‌داده بودند، با تقویت نیروهای خود مجدداً با اجرای آتش سنگین توپخانه و بمبباران هوایی از ناحیه شمال رودخانه کرخه به سمت سوسنگرد پیشروی خود را آغاز نمودند.

باوجودی که براثر مقاومت مثال‌زدنی رزمندگان و کمیته‌های مردمی شمار زیادی از عراقی کشته و زخمی شدند، ولی نیروهای بعثی توانستند با پیشروی از ناحیه دهلاویه، ارتفاعات الله‌اکبر و جاده حمیدیه سوسنگرد، شهر سوسنگرد را به تصرف کامل خود درآورند و سرانجام این منطقه حساس به دست اشغالگران افتاد.

اما در جریان تصرف این شهر دشمن بعثی با تمام امکانات و تجهیزات نظامی، به طرزی وحشیانه هر چیزی را که جلوی خود می‌دید نابود می‌کرد تا به اهداف شوم خود برسند. تنها تعدادی از رزمندگان درنبردی نابرابر از شهر دفاع می‌کردند. آن‌ها با سلاح‌های انفرادی به مقابله با دشمن زبون می‌پرداختند تا ادامه نفوذ دشمن جلوگیری کنند.

تعداد از رزمندگان به فیض شهادت نائل آمدند و تعدادی هم مجروح شدند بادلی پر غصه تا حد توان در برابر دشمن دفاع کردند. آن‌ها از این مسئله ناراحت بودند که چرا بیش از این نمی‌توانند اشغال شهر جلوگیری کنند.

نیروهای عراقی سرمست از به‌اصطلاح پیروزی‌های به‌دست‌آمده به دنبال تثبیت متصرفات خود بودند که با پیام قاطع و تاریخی حضرت امام خمینی(ره) و راهبری مقام معظم رهبری امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در شب 26 آبان 1359 با هماهنگی و همکاری کلیه نیروهای ارتشی- سپاهی- ستاد جنگ‌های نامنظم و نیروهای بسیج مردمی در یک عملیات هماهنگ شهر را از اشغال دشمن خارج ساخته و سوسنگرد با نثار خون شهدا و جانبازان حیات دوباره‌ای به خود گرفت.

سوسنگرد امروز سرافراز از این مقاومت بر خود می‌بالد که در جای‌جای شهر و حاشیه‌های آن خون شهدا بر زمین ریخته تا شهر و ساکنان آن پایدار باشند و با آرامش و امنیت در آن زندگی کنند.

مقاومت رزمندگان سوسنگرد همچون مقاومت رزمندگان خرمشهر- قصر شیرین- گیلانغرب و دیگر مناطق به دشمنان نشان داد که اگر بخواهند روزی به مرزهای ایران اسلامی تجاوز کنند با نثار جان خودشان از کیان و خاک خود دفاع خواهند کرد و در مقابل هر دشمن و تهدیدی ایستادگی می‌کنند.

سردار غلامرضا علاماتی -رئیس سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس


منبع: جام جم