چرا عادت کردیم با دارایی هایمان پز بدهیم؟

میل انسان به داشتن بهترین ها طبیعی است؟

گرایش به زیبایی و هر آن چه برخوردار از کیفیت است، از ویژگی های تکاملی انسان است. این ویژگی به سبب کمک به بقای گونه بشری در طی نسل های متمادی حفظ شده است. در راستای همین گرایش، انسان ها در تمام جوامع ترجیح می دهند که خانه، ماشین و وسایل مورد استفاده خود را از بهترین نوع آن انتخاب و تهیه کنند. اما سوال این جاست این میل انسانی تا کجا به عنوان یک گرایش طبیعی و به هنجار در نظر گرفته می شود؟

تعریف هویت خود با استفاده از اشیا

انسان با هر آن چه در پیرامونش است به نوعی در تعامل قرار دارد. انسان ها با یکدیگر و حتی با اشیای پیرامون خود در ارتباط هستند. یک انسان برخوردار از سلامت روان شناختی، اشیا را به عنوان ابزارهایی که نیازهای او را برطرف می سازند در نظر می گیرد. در واقع زمانی که ابزار برای یک انسان، کارکردی به جز آن چه برای آن ساخته شده است، پیدا کند، فرد از منحنی سلامت روان فاصله گرفته است. مشکل از آن جایی نشئت می گیرد که افراد با استفاده از اشیا سعی در تعریف هویت یا کیستی خود می کنند. در رشد هویت کودک، «تعریف خود با استفاده از دارایی ها» از ابتدایی ترین مراحل است. به عبارت دیگر هر چه کودک بیشتر رشد می کند، کمتر هویت خود را بر مبنای آن چه متعلق به اوست مانند اسباب بازی هایش و بیشتر بر مبنای ویژگی ها و توانایی های شخصیت اش تعریف می کند. بنابر مراحل رشد انتظار می رود یک بزرگ سال نیز قادر باشد هویت خود را با استفاده از توانمندی ها و ویژگی های خود تعریف کند.

افرادی فاقد احساس خود ارزشمندی اصیل درونی

از آن جایی که توانمندی ها و استعدادهای یک فرد می تواند در شرایطی نیز منافع اقتصادی مشهود به بار آورد، گاه افرادی که خود را فاقد توانایی های درونی می بینند، سعی می کنند با در اختیار گرفتن هر چه بیشتر کالاهای لوکس و گران قیمت و تعدد آنان، برای خود هویتی قابل اعتنا خلق کنند. در واقع فرد با استفاده از یک راه میانبر برای خود هویت می سازد. معمولا چنین افرادی فاقد احساس خود ارزشمندی اصیل درونی هستند. درخور ذکر است، چنین نتیجه گیری هایی در شرایطی برای افراد پیش می آید که فرد به صورت افراطی و پی در پی سعی در استفاده و تصاحب کالاهای لوکس و گران قیمت دارد بدون آن که دلیل و توجیهی برای این رفتار خود داشته باشد. برای مثال فردی که در رشته کامپیوتر تحصیل کرده و در همین زمینه مشغول کار است، کاملا طبیعی است که درصدد تهیه بهترین لپ تاپ های موجود با بالاترین قابلیت ها باشد.

مصرف گرایی نباید ارزش اجتماعی شود

عامل دیگری که موجبات مصرف گرایی را فراهم می کند، ارزش های پذیرفته شده اجتماعی است. در واقع در جامعه ای که ارزش افراد بر اساس داشته های مادیشان سنجیده می شود، آن ها هر چه بیشتر به سمت مصرف گرایی سوق می یابند. در حالی که اگر در یک اجتماع فرد بر اساس ویژگی ها و استعدادهای درونی اش، دستاوردهای علمی، بارآوری اقتصادی و کار آفرینی و به صورت کلی ویژگی های اصیل انسانی سنجیده شود، در این صورت مصرف گرایی را به عنوان ارزش در نظر نخواهد گرفت و به سمت کسب بیشتر آن چه جامعه به عنوان ارزش می شناسد پیش خواهد رفت.

---

منبع : خراسان