راهنمای درس خواندن

انگاری یک اصل است شده که دانش آموزان یک گوش شان در و آن دیگری دروازه است که هرچی به آن‌ها گفته می‌شود درس‌هایتان را در طول ترم بخوانید و شب امتحان را برای مرور بگذارید، اما باز هم به گوش شان نمی‌رود و در طول ترم کتاب و جزوه رو می‌ بوسند و کنار می‌گذارند و با اسم امتحان همه به تکاپو می‌ افتند. در حقیقت به خاطر همین هم است که ایام امتحان بازار جزوه نویسی و جزوه گرفتن داغ می شود.

استرس زود گذشتن زمان از یک طرف و استرس امتحان از طرف دیگر، به گونه‌ای است که حتی یادگیری را کند می کند. فشار زیاد،  به قدری است که با مشکلاتی مثل کم خوابی و تغذیه نادرست هم روبه‌رو می شوند و به قولی بدن شان در ایام امتحان یاری نمی کند.

درکل هر انسانی، در هرسنی با شنیدن نام امتحان دچار یك سری نگرانی‌ها، ترس‌ ها و اضطراب‌ های ناخواسته می شود حتی اگر آن درس ها و مواد امتحانی را قبلا بارها خوانده باشد ولی شنیدن نام امتحان برای بسیاری دلهره آور است چرا که یادگیری آن فرد توسط استاد در یك زمان كوتاه مثلا یکی دوساعته امتحان، قرار است مورد ارزشیابی و قضاوت قرار بگیرد.
اما جای نگرانی نیست چون راهی وجود دارد که بر تمام این فشارها و استرس ها بتوان غلبه و نتیجه‌ ای رضایت‌بخش را کسب کرد.

حساسیتی دردسرساز در فصل امتحانات
علی عظیمی كارشناسی ارشد روان شناسی بالینی و مشاور تحصیلی معتقد است: اضطراب یعنی احساس نگرانی و دلشوره نسبت به یك عاملی كه ناشناخته و مجهول که تا حد كم آن قابل قبول است، چون منجر به حركت، برنامه ریزی و انگیزش می شود. بعضی ها با دعا و توكل به آرامش می رسند. بعضی ها با مطالعه و برنامه ریزی خوبی كه داشتند به یك اعتماد به نفس خوبی رسیده اند و به ظاهر نگران امتحانات نیستند .بعضی ها با موسیقی، كتاب خوانی تغییرات رفتاری و محیطی به شرایط را پشت سر می گذارند.

وی یكی از مشكلات روانی كه در فصل امتحانات گریبان‌ گیر بسیاری از دانشجویان می شود، اضطراب امتحان، نگرانی و توقعی است كه فرد از آینده (یعنی در زمان امتحان) دارد، كه اگر بر این ترس غیرطبیعی و بی دلیل غلبه نشود باعث افت نمرات نیز می شود و دیده شده در تعریف یك كلمه یا سوال امتحانی ذهن فرد به او كمك نكرده ولی بعد از تمام شدن امتحان این تعریف به ذهن خطور كرده و شخص ناراحت است كه چرا هنگام امتحان نتواسته پاسخگو باشد.

اضطراب محرک یا مقصر؟
وی ادامه داد: بر ترس و نگرانی در حدطبیعی نه تنها ایرادی وارد نیست، بلكه محرك فرد برای بسیج همه امكانات فیزیكی، اجتماعی و محیط منزل برای مدیریت زمان و تنظیم وقت مطالعه و حذف عوامل مزاحم (مانند رفتن به گردش و مسافرت، پرسه زدن در خیابان ها و فروشگاه ها حتی كاهش و یا حذف حضور در شبكه های اجتماعی و حتی حذف برخی دوستان بی انگیزه و بیخیال) در این ایام است که درمجموع فرد را به موفقیت می رساند.

عظیمی تاکید کرد: از فضای مجازی مانند تلگرام و اینستا و جاذبه های اینترنت، بازی های رایانه ای تا دو هفته فاصله بگیریم. متاسفانه دیده شده برخی با گوشی های هوشمند خود در سر جلسه امتحان حاضر می شوند و در گالری گوشی خود از صفحات كتاب عكس برداری كردند تا از این وسایل در تقلب خود استفاده کنند اما باید به آنها گفت آیا درست است که اطلاعات ما به ای ذهن در تلفن همراه مان باشد و تنها به فکر مدرک‌ گرایی باشیم؟

سود و زیان در دستان خودتان است
این مشاور تحصیلی گفت:‌ طبیعی است، دانشجویی كه در كلاس درس همیشه حضورفعالی داشته، در فعالیت های كلاسی، كارگاهی و آزمایشگاهی همگام با استاد و مقررات آموزشی پیش رفته و از قبل شروع امتحانات به مطالعه دروس پرداخته باشد؛ شب قبل امتحان با یك مرور ساده به سلامت از این ایام می گذرد و دغدغه آن چنانی برای گذراندن این امتحانات نخواهد داشت. اما برعكس دانشجویی كه در كل طول ترم را با بی خیالی طی كرده و به امید شب امتحان و تقلب و قرص ریتالین (كه متاسفانه علی رغم عوارض پزشكی این قرص باز هم مورد استفاده قرار میگیرد) باشد همیشه خسران می بیند.

زمان فرجه امتحان را دو برابر کنید
عظیمی یادآور شد:‌ درواقع دانشجویان می بایست با یك اراده قوی و تنظیم برنامه ای دقیق، حتی قبل از امتحانات و در حین برگزاری، به فاصله دو هفته این ایام را پشت سر بگذارند.
وی اظهار داشت: دارا بودن یك برنامه مطالعاتی مشخص و واقع بینانه همراه با حذف عواملی كه باعث حواس‌پرتی انسان می شود و نیروی تمرکز حواس را بهم می ریزد بسیار کمک کننده است. کسانی که حتی در یک هفته مانده به امتحانات دست از استفاده افراطی از گوشی های هوشمند و فضای مجازی نمی کشند دیگر نباید توقع نمرات بالا در کارنامه را داشته باشند.

مطالعه با موسیقی به جایی نمی رسد
وی ادامه داد: برای استفاده بهتر از ایام امتحانات، باید یك جای ثابت را برای مطالعه و درس خواندن خود به منظور تمرکز بیشتر روی نوشته‌ ها و مفاهیم درسی انتخاب کنیم؛ مثلا مطالعه با گوش كردن به برخی آهنگ ها و موسیقی باعث حواس پرتی و مختل شدن توجه، تمركز و درگیری ذهنی می شود.

این مشاور تحصیلی با بیان اینکه از طرفی هم مطالعه خیلی زیاد و افراطی مناسب نیست، عنوان کرد: اگر دانش آموز یا دانشجو بخواهد برای یک زمان محدود مثل شب امتحان 300 صفحه كتاب را بخواند، طبیعی است كه از نظر روانی با اضطراب و استرس زیاد به خودش لطمه می زند و حتی اگر در كلاس بطور مرتب حضور داشته و جزوه‌ها را یادداشت کرده باشد، اما همچنان با مطالعه این یادداشت برداری ها نمره خوبی نمی گیرد.

بی خوابی دشمن حافظه
عظیمی بیان کرد:‌ مطالعه دیروقت شب های امتحان نباید باعث شود هفت یا هشت ساعت مورد نیاز یك جوان به خواب شبانه، مختل شود، وقتی انسان خواب كافی نداشته باشد به دلیل خستگی مغز، در یادگیری مفاهیم درسی و بخاطر سپاری دروس به مشكل بر می خورد.
وی با اشاره به اهمیت تغذیه در این ایام اظهار داشت: باید در ایام امتحانات استفاده ازغذاهای پر چرب و مواد کافئین دار مثل نوشابه، قهوه، نسکافه را کنار گذاشته و بیشتر میوه‌ جات و مواد حاوی آهن، ید، منیزیم و حتی شام سبك‌ تری مصرف شود.

موفقیت را از حالا بسازید
این مشاور تحصیلی با بیان اینکه، بهتر است برای جلوگیری از دغدغه و درگیری‌ های ذهنی بهتر است ایام امتحانات از رفتن به مهمانی و یا میزبانی خودداری شود، گفت: سعی كنیم با تعامل مثبت با دیگر اعضای خانواده آرامش، صمیمیت و محبت را در فضای خانه حاكم کنیم چرا که جز این در شلوغی و فضای پراسترس توام با بحث و جدل نمی توان تمركز داشت.
وی هم چنین درباره رعایت برخی عوامل دیگر در این ایام یادآور شد: قبل از امتحان با دوستان و همكلاسی های خود درباره امتحان و نحوه مطالعه شان صحبت نكنید كه معمولا باعث ایجاد استرس بیشتر می شود. برای هر امتحان در دانشگاه، یك كارعملی یا تحقیق و ترجمه مرتبط به استاد خود تحویل دهید تا در صورت خراب شدن امتحان، از طریق آن به شما كمكی شود.

مطالب مرتبط:
چگونه براى روزهاى امتحان برنامه ریزى كنیم؟
۱۰ ترفند کاربردی برای فصل امتحانات
چگونه از درس خواندن نتیجه بهتری بگیریم؟

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان