پیشنهاد ایجاد گالری توسط دانشگاه‌ها

 بیش از ۵۳۰ گالری در کشورمان مجوز فعالیت دارند که از این تعداد، حدود ۲۶۰ گالری در تهران و ۲۷۰ گالری در شهرستان‌ها هستند (+). هرچند درباره گالری‌های فعال که در معرفی هنرمندان و گردش آزاد اقتصاد هنر نقش دارند،  آمار دقیقی وجود ندارد، اما با این حال تمایز بارزی میان گالری‌های پایتخت با گالری‌های استانی وجود دارد و در این باره هنرمندان به یک میزان از عدالت برخوردار نیستند. حتی در گالری‌های تهران هم هر هنرمندی نمی‌تواند نمایشگاه برگزار کند و عنصر تعیین‌کننده، گالری‌دارها هستند. برای واکاوی این مسأله و ارائه راه‌حل‌های احتمالی، در سلسله گفت‌وگوهایی با افراد صاحب‌نظر و دخیل در این ماجرا گفت‌وگو می‌کنیم.

* راه‌اندازی گالری و ارتباط آن با تمکن مالی

محمدعلی رجبی دوانی،‌ نقاش پیشکسوت و استاد دانشگاه تهران معتقد است: وقتی دولت‌ها وارد مسأله فرهنگ و هنر می‌شوند، مسأله تقریبا از صورت طبیعی هنری خودش خارج می‌شود. ما موافق این نبودیم که دولت‌ها بیایند گالری راه‌اندازی کنند و آن را زیر نظر بگیرند. دقت کنید که هدایت و راهنمایی و نظارت متفات است و باید باشد! اما وقتی دولت خودش گالری ایجاد می‌کند، گالری تابع شرایط خاصی می‌شود.

وی افزود: در تهران افرادی هستند که می‌توانند گالری‌هایی را راه‌اندازی کنند و این موضوع تقریباً صورت طبیعی پیدا کرده است، گرچه این هم اشکالاتی دارد و کسانی که امکانات مالی یا سیاسی دارند، بخشی از این گالری‌های آزاد را جلو می‌برند و می‌بینیم که در این گالری‌ها هم همه نمی‌توانند شرکت کنند.

* گلایه از گالری‌های خصوصی بیشتر از دولتی است

این هنرمند خاطرنشان کرد: امروز هنرمندان جوان بیشتر از گالری‌های خصوصی گلایه دارند تا گالری‌های دولتی. چون گالری‌های دولتی برای پاسخگویی هم که شده به برخی از هنرمندان جوان فرصت نمایشگاه می‌دهند، اما گالری خصوصی به «مارکتینگ» توجه دارد، در حالی که این نظام از غرب به ما سرایت کرده است و در شأن هنر نیست، اما رایج شده و موجب گلایه هنرمندان شده است.

رجبی افزود: حتی بسیاری اوقات اعلام می‌شود آثار فلان نمایشگاه این میزان فروخته است، در حالی که خریدی و فروش واقعی در کار نیست، فقط اثر دست به دست می‌شود تا بتوانند قیمت‌ها را بالا ببرند و کارهایی انجام دهند که البته مناسب نیست. اما در گالری‌های دولتی چنین آفتی کمتر دیده می‌شود. اگر گالری‌ها به وظیفه ذاتی خود که وظیفه فرهنگی است، عمل کنند، می‌‌تواند در جهت تعالی هنر تجسمی ما به شدت مؤثر باشد.

* پیشنهاد ایجاد گالری توسط دانشگاه‌ها

این استاد دانشگاه با ارائه پیشنهاد برای افزایش تعداد گالری‌های استانی گفت: در استان‌ها سازمان‌های گوناگونی داریم که می‌‌توانند گالری داشته باشند، به عنوان نمونه، حوزه هنری در استان‌ها شعبه دارد و در آن‌ها گالری دارد. اما دانشگاه‌ها هم همه می‌توانند گالری داشته باشند، اتفاقا گالری‌های دانشگاهی جنبه علمی بیشتری پیدا می‌کنند و می‌‌توانند مؤثرتر باشند. یا مثلاً سپاه پاسداران انقلاب اسلامی وظیفه‌اش نبوده اما اکنون به این مقوله وارد شده و خیلی هم خوب است و باید فعال‌تر هم بشود.

وی افزود: بعضی سازمان‌ها و ارگان‌ها هم ممکن است در کل وظیفه فرهنگی نداشته باشند، اما مطابق اساسنامه‌شان باید فعالیت‌های فرهنگی هم داشته باشند. بنابراین می‌‌توانند گالری داشته باشند و در راستای کار خودشان نمایشگاه برپا کنند. مثلاً یک مرکز پزشکی، می‌تواند نمایشگاه‌هایی داشته باشد که در تکریم از مقام پزشک و پرستار باشد و موضوعات مختلف اجتماعی به هنر وارد شود و آن‌ها را تبلیغ و ترویج کنند. 

---

منبع: فارس