هر نفسی که فرو می رود ممد حیات است
سینه پهلو یا ذات الریه که به آن پنومونی(Pneumonia) نیز می‌گویند، وضعیت التهابی ریه است که عمدتاً کیسه‌های میکروسکوپی هوا موسوم به آلوئولها را تحت تأثیر قرار داده و می‌تواند به عاملی بسیار خطرناک تبدیل و باعث مرگ انسان شود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : دوشنبه 1397/08/21 ساعت 10:38
عفونت ریه و می‌تواند به عاملی بسیار خطرناک تبدیل شده باعث مرگ انسان شود. ریه از هزاران کیسه هوایی کوچک تشکیل شده که با انقباض و انبساط، هوا را به درون بدن کشانده و پس از دریافت اکسیژن، دی‌اکسید کربن را از بدن خارج می‌کند.
بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، عفونت ریه در هر 20 ثانیه، جان یک نفر را می‌گیرد، همچنین پنومونی، کشنده‌ترین عفونت کودکان زیر پنج سال در جهان است؛ بر اساس اعلام WHO پنومونی در سال 2015 عامل مرگ حدود 920 هزار نفر کودک زیر پنج سال بوده است.
بیشترین میزان مرگ‌ومیر این بیماری را کودکان زیر پنج سال، افراد مسن یا دچار مشکلات قلب و عروقی و مبتلایان به بیماری‌های مزمن ریوی، تشکیل می‌دهند.
طبق گفته پزشکان متخصص قسمت عمده‌ای از مرگ‌ومیر حاصل از این بیماری قابل‌پیشگیری است و تشخیص و شناسایی زودهنگام در بیماری‌های عفونی ریوی می‌تواند منجر به نجات بیمار و جلوگیری از آسیب شدید ریوی شود.
بقای یک انسان به تنفس او وابسته است، آسیب دیدن ریه‌ها می‌تواند خطری جدی برای زندگی فرد باشد و ازاین‌رو هرگز نباید بیماری‌های ریوی را نادیده گرفت.
سازمان بهداشت جهانی از سال 2009، روز 12 نوامبر را روز جهانی پنومونی یا عفونت ریه نام‌گذاری کرد و این روز فرصت مناسبی برای آشنایی بیشتر مردم با عوارض و راه‌های پیشگیری از این بیماری است.
به همین بهانه با تعدادی از متخصصان ریه و بیماری‌های داخلی گفت‌وگو کردیم تا اطلاعات بیشتری در این زمینه در اختیار جامعه قرار دهند تا مردم مخاطرات عفونت ریه را جدی بگیرند.
بیشتر بخوانید
خوب و بدی‌های مصرف شیرچرا دیابت باعث خستگی می‌شود؟کاهش وزن سریع و بهترین راه برای انجام آن
عفونت ریه در میان کودکان و افراد مسن، شایع‌تر است
یک فوق تخصص ریه گفت: پنومونی یا عفونت ریه (سینه‌پهلو - ذات‌الریه) توسط انواع ویروس‌ها، باکتری‌ها و حتی قارچ‌ها ایجاد می‌شود. دکتر فاطمه السادات قاسمی با بیان اینکه این بیماری در افراد زیر پنج سال و بالای 60 سال بیشتر مشاهده می‌شود ، افزود: همچنین در افراد دیابتی ،سیگاری، بیماری‌های قلبی و نقص ایمنی هم شایع‌تر است.وی تصریح کرد: عامل ایجاد پنومونی یا عفونت ریه در فصول مختلف متفاوت است اما در فصول پاییز و زمستان با توجه به شیوع آنفلوانزا و اینکه می‌تواند ریه را هم درگیر کند احتمال شیوع پنومونی بیشتر است. این فوق تخصص افزود: واکسیناسیون آنفلوانزا در افراد در معرض خطر می‌تواند کمک‌کننده باشد.
ضرورت شستن مداوم دست‌ها
وی با بیان اینکه برخی دستورالعمل تا حدود زیادی می‌تواند از ابتلا به پنومونی (عفونت ریه) پیشگیری کند اظهار داشت: شست و شوی مکرر دست‌ها، دوری گروه‌های خطر از افراد مبتلا به بیماری آنفلوانزا و استفاده از ماسک در پیشگیری از این بیماری، بسیار کمک‌کننده است.دکتر قاسمی خاطرنشان کرد: رعایت بهداشت فردی و شناخت عوامل خطر و راه‌های پیشگیری به شناخت و درمان سریع این بیماری کمک فراوانی می‌کند، همچنین تشخیص زودرس بیماری می‌تواند هم از ایجاد عوارض پیشگیری کند و هم شانس سرایت به افراد دیگر را کاهش دهد.
علائم پنومونی را بشناسید
قاسمی به علائم پنومونی (عفونت ریه) اشاره کرد و افزود: سرفه ، تب و لرز بیش از سه روز، تنگی نفس و درد قفسه سینه از عمده‌ترین نشانه‌های این نوع بیماری است که به این نشانه‌ها باید توجه کرد. این پزشک متخصص با بیان اینکه سرفه‌ها می‌تواند خشک یا با خلط چرکی و حتی خونی همراه باشد تصریح کرد: مدت درمان بسته به نوع عفونت و پاسخ به دارو از یک هفته تا دو هفته متغیر است.25 درصد مراجعان به اورژانس، بیماران ریوی هستند
یک متخصص بیماری‌های داخلی گفت: به‌طور متوسط حدود ٢٥ درصد از مراجعان سرپایی به کلینیک داخلی و بستری در اورژانس، بیماران ریوی هستند. دکتر مریم دهقان افزود: تعداد مراجعین در فصول مختلف سال متفاوت خواهد بود به‌عنوان‌مثال بیشتر موارد تشدید بیماری و ابتلا به پنومونی در فصول سرد سال ایجاد می‌شود.پنومونی چیست؟
دکتر دهقان در ادامه در تعریف پنومونی اظهار داشت: پنومونی بیماری التهابی ریه است که در آن کیسه‌های هوایی (آلوئولها) متورم و پر از مایعات شده و در نتیجه اکسیژن‌رسانی و تبادلات گازی کاهش می‌یابد و اگر در اثر عوامل عفونی مانند باکتری، ویروس ، قارچ یا انگل ایجاد شود در اصطلاح عامه به آن سینه‌پهلو یا ذات‌الریه گفته می‌شود. وی خاطرنشان کرد: البته قابل‌ذکر است که نوعی از التهاب ناشی از داروها و یا بیماری‌های خود ایمنی نیز وجود دارد که به آن پنومونیت اطلاق می‌شود.شیوع پنومونی در اطفال و افراد مسن، بیشتر است
دکتر دهقان در ادامه گفت: پنومونی در هر سنی ممکن است ایجاد شود ولی میزان بروز آن در دو گروه سنی اطفال و افراد مسن، بیشتر است.علل و عوامل ایجاد پنومونی
این متخصص بیماری‌های داخلی در مورد علل و عوامل پنومونی هم یادآور شد: علل عفونی در ایجاد این بیماری دخیل هستند اما عواملی چون مصرف سیگار، دخانیات و الکل، آسم و بیماری‌های انسدادی و ساختمانی ریه ،سن بالا، ضعف سیستم ایمنی بدن در شرایطی مانند ایدز یا سرطان و مصرف مواد سرکوب‌کننده این سیستم مستعد افزایش این بیماری است. به گفته وی همچنین دیابت و نارسایی کلیوی و یا قلبی، تشنج، مواجهات خاص مانند تماس با پرندگان، خرگوش، گربه و دام ه مؤثر است.شایع‌ترین علائم و نشانه‌ها
این متخصص داخلی گفت: تب در اکثر اوقات، خلط گاهی همراه با خون، تنگی نفس و درد قفسه سینه و در موارد شدید کاهش سطح هوشیاری ازجمله علائم این بیماری است.درمان پنومونی
وی با بیان اینکه درمان پنومونی یا عفونت ریه بستگی به عامل ایجادکننده این بیماری دارد گفت: به‌عنوان‌مثال در عفونت‌های باکتریال، آنتی‌بیوتیک مناسب با تجویز پزشک توصیه می‌شود و در تمام موارد در فرد مبتلا به پنومونی، استراحت کافی، مصرف مایعات و کنترل تب لازم است. دکتر دهقان خاطرنشان کرد: درمان پنومونی بسیاری اوقات به‌صورت سرپایی انجام و در موارد شدید فرد در بخش بیمارستانی یا مراقبت‌های ویژه بستری می‌شود.بیشتر بخوانید
10 درمان طبیعی ریفلاکس اسید معدهآیا نوشیدن آب روی کاهش وزن تاثیر داردراه‌هایی برای داشتن سبک زندگی سالم
راه‌های پیشگیری عفونت ریه
این متخصص داخلی ، ترک سیگار ، پرهیز از آلاینده‌های محیطی و دود حاصل از گرم کردن یا پخت‌وپز داخل خانه با چوب، تزریق واکسیناسیون مانند واکسن آنفلوانزا، پنوموکوک ، سیاه‌سرفه، آبله‌مرغان و سرخک را ازجمله راه‌های پیشگیری از این بیماری بیان کرد.وی اظهار داشت: اقدامات زیست‌محیطی و درمان بیماری‌های زمینه‌ای و کنترل عوامل خطر، اجتناب از تماس مستقیم با ترشحات ریوی فرد مبتلا مثلاً با استفاده از ماسک، رعایت بهداشت دست‌ها، مراقبت بهداشتی مناسب دهان و دندان و کنترل سایر عوامل مستعد کننده از دیگر راه‌های پیشگیری است. وی افزود: قطعاً آلودگی‌های محیطی و جوی، مشاغل و مواجهات شغلی خاص، کار در معادن، مصرف دخانیات و الکل در ایجاد بیماری‌های ریوی دخیل هستند.
سیگار، مهم‌ترین عامل سرطان ریه است
دکتر دهقان با بیان اینکه مصرف سیگار موجب سرطان ریه می‌شود گفت: به همه افراد برای پیشگیری از ابتلا به سرطان ریه توصیه می‌شود در قدم نخست از مصرف سیگار و هرگونه مواد مخدر خودداری کنند. دکتر دهقان افزود: در مورد مشاغل پرخطر به حداقل رساندن تماس‌های شغلی و استنشاق مواد مضر با استفاده از ماسک حتماً کمک شایانی در کاهش ابتلا به این‌گونه بیماری خواهد کرد و در کنار موارد مذکور واکسیناسیون به‌موقع و مناسب و درمان سریع بیماری‌های زمینه‌ای نیز توصیه می‌شود.بیشتر بخوانید
آثار الکل و ماریجوانا بر مغز؛ کدام بدتر است؟از نپوشیدن جوراب بپرهیزیددلایل مه آلود شدن مغز و راه‌های جلوگیری
ترک سیگار، به‌عنوان مهم‌ترین عامل زمینه‌ساز
وی مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از ابتلا به سرطان ریه را ترک سیگار به‌عنوان مهم‌ترین عامل زمینه‌ساز، به حداقل رساندن مواجهات شغلی با استفاده از ماسک‌های تنفسی و درمان به‌موقع و مناسب بیماری‌های زمینه‌ای ریوی اعلام کرد.تزریق واکسن آنفلوانزا برای افراد در معرض خطر
وی ادامه داد: واکسیناسیون آنفلوانزا برای اکثر افراد با بیماری زمینه‌ای مزمن (از قبیل بیماران مبتلا به دیابت و نارسایی قلبی و کلیوی و ابتلا به نقص ایمنی) و نیز افراد مسن و خانم‌های باردار در فصل شیوع آنفلوآنزا توصیه می‌شود.عفونت‌ها با تغذیه، رابطه دوسویه دارند
یک متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی هم گفت: عفونت‌ها با تغذیه یک رابطه دوسویه دارند به این معنی که اگر وضعیت تغذیه فرد مشکل پیدا کند امکان ابتلا به عفونت یا تشدید عفونت‌ها نیز وجود دارد.دکتر حسن مظفری افزود: اگر فردی مبتلا به بیماری عفونی شود تبعاتی چون کم‌اشتهایی هم در پی دارد که این موجب مصرف انرژی زیاد در بدن می‌شود. وی خاطرنشان کرد: به ازای هر درجه تب در فردی که عفونت دارد 13 درصد انرژی موردنیاز فرد افزایش می‌یابد و ازاین‌رو نیاز است که فرد به موضوع تغذیه توجه جدی داشته باشد. دکتر مظفری افزود: به دلیل تغذیه نامناسب، بدن به عفونت‌ها خوش‌آمد می‌گوید و از طرف دیگر اگر عفونت گسترش پیدا کند وضعیت تغذیه فرد هم با مشکل مواجه می‌شود. وی یادآور شد: کسانی دچار عفونت می‌شوند باید به مراقبت و تغذیه خاص توجه داشته باشند.
مظفری اضافه کرد: برخی باورهای غلط در مورد بیماری‌های عفونی وجود دارد مبنی بر اینکه فرد باید غذا کم بخورد و استراحت کند درصورتیکه که زمانی عفونت رخ می‌دهد فرد باید غذاهای مقوی با توجه به عفونت خود مصرف کند تا با کمبود تغذیه‌ای روبرو نشود. وی تصریح کرد: افراد مبتلا به عفونت‌ها باید در زمان بیماری مواد مغذی و مکمل‌های آن را دریافت کنند تا ضمن کاهش عفونت، زودتر بهبود یابند.
بخش قابل‌توجهی از جامعه ما بسیاری از بیماری‌ها را جدی نمی‌گیرند و از کنار آن بی‌تفاوت می‌گذرند به‌ویژه بیمارهایی همچون عفونت‌های ریه که می‌تواند در صورت عدم رسیدگی به‌موقع، منجر به عفونت‌های شدید و حتی مرگ شود.
ضروری است بخش بهداشت و درمان جامعه هم حضور پررنگ‌تری در این زمینه داشته باشد و با ارائه آموزش‌های لازم، شهروندان و بخصوص آن‌هایی که مدام با آلاینده‌ها درگیر هستند را با خطرات ناشی از بیماری‌های ریوی بیشتر آشنا سازد. داشتن جامعه سالم و به‌دوراز بیماری‌ها، آرزویی دست‌نیافتنی نیست اگر بهداشت و درمان را جدی بگیریم و پیشگیری را در اولویت برنامه‌های روزمره رندگی خود قرار دهیم.
منبع: ایرنا
