چگونه با کودکی که دزدی می کند رفتار کنیم؟

 

برادری 10 ساله دارم که جدیداً بدون اجازه از کیف ما پول برمی‌دارد. لطفاً بفرمایید چه رفتاری در برابر این کار با او داشته باشیم؟

کودکان ۶ تا ۱۲ سال، نه‌تنها مفهوم مالکیت را درک می‌کنند، بلکه به‌تدریج قادرند به‌اشتباه بودن عملشان نیز پی ببرند. زمانی که شروع به درک این‌گونه مفاهیم می‌کنند، والدین باید حدومرزهای مالکیت و رفتارهایی را که به آن‌ها «دزدی» گفته می‌شود، برایشان روشن سازند.

لذا اگر در این بازه سنی دزدی صورت گرفت عمدتاً چند عامل مهم درگیر است:
۱- جلب‌توجه
۲- کمبود مالی
۳- انتقام گرفتن
۴- پذیرفته شدن در جمع همسالان حال خودتان بررسی کنید و ببینید این کودک به چه دلیل دست به این رفتار می‌زند؟

ضمناً به این موارد هم توجه داشته باشید:
- در گام اول مفهوم دزدی را برای کودک خود به‌طور واضح شرح دهید: «دزدی یعنی برداشتن چیزی که مال شما نیست، بدون اجازه صاحب آن». دزدی را همیشه یک کار نادرست بنامید و هیچ استثنایی برای آن قرار ندهید. مرتب به فرزندتان یادآوری کنید و آن را یک هشدار جدی بدانید و به‌سادگی از کنار آن نگذرید.

- وسایل کودکتان را هرچند وقت یک‌بار بررسی کنید تا مطمئن شوید وسیله‌ای جدید که شما آن را تهیه نکرده‌اید به آن‌ها اضافه نشده باشد.

- در مورد خاطراتتان که درباره صداقت و درستکاری است صحبت کنید؛ مثلاً زمانی که صندوقدار به‌اشتباه باقیمانده پول بیشتری به شما داد و شما آن را برگرداندید.

- به تمام رفتارهایی که کودک از روی صداقت و مسئولیت‌پذیری انجام می‌دهد، پاداش بدهید. بر تمام خصوصیات مثبت در کودکتان تأکید کنید.

- یک موقعیت ساختگی ایجاد کنید که کودکتان ترغیب شود تصمیم خوب و درست بگیرد. زمانی که با شرایط دشوار روبرو می‌شود، به‌عنوان‌مثال ۱۰۰۰ تومان روی میز قرار دهید و طوری وانمود کنید که از وجود آن بی‌خبر هستید، به او اجازه دهید در برابر وسوسه با نفس خود مبارزه کند یا کودک خود را به مغازه بفرستید و ۵۰۰۰ تومان در اختیارش بگذارید درحالی‌که آن چیزی که باید خریداری شود، ۱۰۰۰ تومان است، مطمئن شوید که کودک، باقی‌مانده پول شمارا برمی‌گرداند.

- در مورد رفتار منفی کودک از او توضیح بخواهید. هرگز او را با انسان‌های منفی مقایسه نکنید.

- وقتی از کودکتان رفتاری منفی دیدید، تمام جوانب آن را برای وی توضیح دهید و سعی کنید موضوع را برایش روشن سازید.

- در هیچ زمانی دزدی را کوچک نشمارید. اجازه دهید کودکتان مسئولیت آن را بپذیرد و مقصر را همسالان و اعضای خانواده ندانید. هیچ بهانه‌ای را قبول نکنید. دزدی را در هرزمانی ناپسند بدانید.

- جریمه‌ای که برای دزدی در نظر می‌گیرید باید بلافاصله باشد. به‌عنوان‌مثال در کارهای خانه مثل نظافت، او را سهیم کنید یا برای مدتی از دوچرخه‌سواری محرومش کنید.

- با توجه به چیزی که کودک دزدیده او را برای مدتی از آن محروم کنید. به‌عنوان‌مثال اگر یک شکلات برداشته برای ۳ هفته از خرید شکلات خودداری کرده و این مدت را در تقویم ذکر کنید.

- فرق بین دزدی و امانت گرفتن را می‌توانید با مثال‌هایی برای کودک توضیح دهید. امانت گرفتن از کتابخانه و پس دادن مجدد آن.

- گاهی دزدی برای جلب‌توجه والدین است. به کودک، راه‌هایی که می‌تواند شما را خوشحال کند و توجهتان را جلب کند، شرح دهید.

- با فرزند خود رابطه دوستانه داشته باشید. به کودک بیاموزید که خواسته‌اش را با شما در میان بگذارد.

- هرگز کودک را وادار به اعتراف کردن و قسم خوردن نکنید، چون این کار، شما را از یافتن دلیل رفتار دور می‌کند. در عوض به او بگویید امیدوارم راست بگویی و این‌گونه نباشد.

- حتماً برای کودک خود پول‌توجیبی مقرر کنید.

---

منبع: پرسش و پاسخ های عمومی مشاوره شیوه های تربیتی مرکز مشاوره تبیان