تبیان، دستیار زندگی

حجت الاسلام قائم مقامی در گفتگو با تبیان پاسخ می دهد:

چرا جریان نبوت به پیامبر اسلام ختم شد؟

اینکه پیامبر اسلام آخرین پیامبر و خاتم انبیا هستند دلیل عقلی ندارد. بلکه تعبدی است و اراده و حکمت الهی است؛ البته خود پیامبر فرموده؛ اول کسی که خدا را اجابت کرد من بوده‌ام، لذا نبوت به من ختم می‌شود.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : فاطمه مقدمی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
 
نبی

روزهای پایانی ماه صفر روزهایی است که قلب مسلمین جهان آکنده از غمی مشترک است و چه اندوهی بزرگ‌تر از اندوه از دست دادن پیامبر خاتم. به مناسبت فرارسیدن ایام عزای ختمی مرتبت؛ محمد مصطفی به گفتگویی کوتاه با حجت الاسلام سید محمد قائم مقامی استاد برجسته حوزه و دانشگاه پرداختیم.

 حجت الاسلام قائم مقامی در پاسخ به این سوال که چرا محمدبن عبدالله به عنوان آخرین پیامبر و نبی انتخاب شد گفت: اگرچه خاتمیت به لحاظ عقلی جای بحث دارد، به لحاظ تفسیر موردی و شخصی توجیه عقلی ندارد و تعبدی است.

وی با اشاره به معانی مختلف "ختم" گفت: عقل به این حکم می کند که جریان نبوت‌ها باید به جایی می‌رسید که ختم می‌شد. البته ختم معانی مختلف دارد، یک معنی اش به پایان رسیدن است و معنی دیگرش به قله رسیدن، در خصوص نبوت ختم به این معنی است که نبوت به نقطه ای و قله ای و اوجی برسد که از آن بالاتر نمی تواند برود.

این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه با بیان اینکه عقل حکم می کند این جریان نبوت ها باید می آمد و به نقطه اوج قله خود و بالاترین مرحله خود می رسید، گفت: این یک حکم عقلی است، اما تطبیق ختم نبوت با پیامبر اکرم جنبه تعبدی دارد و توجیه عقلی ندارد. به این معنی که ما نمی توانم با دلیل عقلی اثبات کنیم که چرا محمد مصطفی (ص) به عنوان پیامبر خاتم انتخاب شد.

در خصوص نبوت ختم به این معنی است که نبوت به نقطه ای و قله ای و اوجی برسد که از آن بالاتر نمی تواند برود.


وی ادامه داد: در حقیقت باید در جواب این سوال که چرا ختم نبوت با شخص پیامبر اکرم رخ داد؟ گفت: این اراده خداوند است، اراده و حکمت خداوند است که جریان ختم نبوت به واسطه پیامبر اکرم انجام شود البته مضافا بر اینکه خود پیغمبر اکرم به نحوی به علت این امر اشاره فرمودند.

چرا محمد مصطفی (ص) به عنوان پیامبر خاتم انتخاب شد؟

حجت الاسلام قائم مقامی در ادامه افزود:  پیامبر اکرم می فرمایند من اولین کسی بودم که خداوند را اجابت کردم و چون من اول اجابت‌کننده خداوند پیش از هر یک از انبیای دیگر در پاسخ به ندای "الست بربکم"بودم، لذا باید دایره نبوت به من ختم شود. "نحن الاولون و الاخرون" طبق قاعده عقلی اتحاد اول و آخر ما که اولیم آخر هم هستیم.

 این خطیب مشهور گفت: بحث خاتمیت موضوعی است که از آن می توان تفسیرهای مختلفی کرد. یک تفسیر که غلط و انحرافی است و منتسب به جریانات انحرافی، غرب گرا و غرب زده است، این است که گویا بشریت از این به بعد نیاز به نبوت ندارد. به این معنی که تا مرحله پیامبر اکرم بشر به نبوت ها نیاز داشته و جهان با نبوت ها اداره می شده و آخرین پیامبر که می رسد انسان مستغنی از نبوت می‌شود .

وی در توضیح برداشت‌های غلط از خاتمیت گفت: جریانات انحرافی، غرب گرا و غرب زده اینطور تفسیر می کنند که انسان پس از ختم نبوت از نبوت بی نیاز می‌شود و پس از خاتمیت دوران حکومت عقل آغاز می‌شود به این معنی که پس از این عقل بشر برای اداره جهان کافی است و انسان نیاز به پیامبر جدید ندارد. این تفسیر بی شک غلط و انحرافی است.

ما ختم نبوت را نه فقط دوره تمام شدن نبوت ها نمی دانیم، بلکه آغاز دوران واقعی نبوت می دانیم.


این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه به ارائه تفسیر درست از موضوع خاتمیت پرداخت و گفت: تفسیر درست این است که نبوت که به نقطه اوج خود رسید نیازی نیست که نبوت دیگری بیاید و این نبوتی که به اوج خود رسیده تا ابدیت برای بشریت کافی است و ما ختم نبوت را نه فقط دوره تمام شدن نبوت ها نمی دانیم، بلکه آغاز دوران واقعی نبوت می دانیم.

حجت الاسلام قائم مقامی ادامه داد: ما در حقیقت آغاز خاتمیت را آغاز دورانی می دانیم که بشریت قابلیت و لیاقت پیدا می‌کند تا نبوت خاتم یعنی آخرین نبوت که همه نبوت‌های سابق را در خود دارد و جزئی از خودش بوده را درک کند. به این معنی که بشر به واسطه رشد عقلانی ای که در آخر‌الزمان پیدا می کند به جایی می رسد که قابلیت درک نبوت را پیدا می کند.

این خطیب مشهور در ادامه افزود: ما معتقدیم با اینکه از حضرت آدم تا وجود مبارک حضرت رسول اکرم نبوت‌های بسیاری آمده و رسالت‌های متعددی انجام می‌شده، انسان ها قابلیت و توفیق درک کامل نبوت‌ها را نداشتند و معمولا با برداشت‌های تحریف شده و منحرف شده رسالت‌ها مواجه بودند و آموزه ها را به صورت خالص و ناب نمی پذیرفتند؛ چراکه عقلشان ضعیف بوده است.

از نظر شیعه امکان درک نبوت و اجرای درست نبوت همان ولایت است. ولایت یعنی دورانی که بناست همان نبوتی که وجود دارد و به اوج رسیده است حالا درک شود، فهمیده شود، تفسیر درست شود و درست اجرا شود.


وی گفت: دوران آخرین پیامبر که نبوت به اوج قله خودش می رسد عقل‌ها به رشد تمام رسیده نبوت را درک می‌کند. که البته از نظر شیعه امکان درک نبوت و اجرای درست نبوت همان ولایت است. ولایت یعنی دورانی که بر بشر قرار نیست نبوت جدیدی بیاید و بناست همان نبوتی که وجود دارد و به اوج رسیده است حالا درک شود، فهمیده شود، تفسیر درست شود و درست اجرا شود.

قائم مقامی در پایان تاکید کرد: ما معتقدیم با ختم نبوت دوران ولایت آغاز می شود. نه بدان معنا که دیگر نبوت نیست زیراکه نبوت و ولایت همیشه با همند و مهم این است که با ختم نبوت دیگر  دوران تفسیر آن فرا رسیده و نیاز به نبوت جدیدی نیست چون آخرین و کامل ترین نبوت ها آمده. این معنی ختم نبوت است.
مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.