مراحل صدور پروانه ساختمان

 در بیان اهداف شهرداری باید گوشزد کرد که شهرداری به استناد وظایف و تکالیف خویش و در راستای زیباسازی شهری، حفظ استانداردهای فنی، ایمنی و بهداشتی، مهار اراضی رهاشده از جهت تمرکز آلودگی‌ها، تشویق به نوسازی بافت‌های فرسوده، افزایش واحدهای مسکونی و سعی در کاهش تورم در بخش مسکن و ... به چنین نظارت‌هایی اقدام می‌کند.
اما به دلیل جلوگیری از بروز بسیاری از مشکلاتی که ممکن است برای متقاضیان ساخت و سازهای جدید پیش بیاید و برای آگاهی بیشتر آنان، چگونگی مراحل اخذ پروانه ساختمانی، تشریح می‌شود.

به گزارش روابط عمومی معاونت فرهنگی قوه‌قضاییه، برای دریافت پروانه و مجوز ساخت‌وساز از شهرداری‌ها باید کمی وقت گذاشت و نیز مدارک لازم را فراهم کرد. این مدارک به‌ ترتیب عبارت از برگ تعهد نظارت، برگ تعهد محاسب، به علاوه نقشه‌های سازه (اجرایی)، فرم تعهد کارفرما (مالک) به صورت تکمیل و گواهی امضا‌شده در یکی از دفاتر اسناد رسمی، فیش‌های عوارض زیربنا، نوسازی سال‌جاری، جواب نامه از اداره بیمه، مخابرات، آب و برق، اصل و کپی سند مالکیت به نام مالک فعلی، مجوز تهیه نقشه با مهر و امضای طراح و تأیید واحد امور مهندسان ناظر شهرسازی، تهیه پیش‌نویس پروانه توسط شهرداری، تکمیل شناسنامه ساختمان توسط شهرداری و اخذ امضای پروانه (پیش‌نویس گیرنده، محاسب، مسئول فنی وشهرسازی، معاون یا شهردار) است.

روند صدور پروانه ساختمانی

در اولین مراحل صدور پروانه ساختمانی در ابتدای امر مالک با در دست داشتن اصل و تصویر سند مالکیت، اصل و تصویر شناسنامه مالک و فیش پرداخت عوارض نوسازی، باید درخواست خود را کتباً به شهرداری و در تهران به یکی از دفاتر خدمات الکترونیکی شهر ارایه دهد. پس از این مرحله بقیه مراحل تا اطلاع ‌ثانوی برعهده مسئولان شهری است.
در گام بعدی از ملک بازدید می‌شود تا ابعاد ملک، عرض گذر و بنای ساختمان بررسی شود. این بازدید در صدور مجوز تعداد طبقه‌های ساختمان جدید مؤثر خواهد بود.

مثلاً اگر متراژ خانه‌ای از مقدار مشخصی کمتر باشد، نمی‌توان مجوز بیشتر از چهار طبقه گرفت. موضوع قابل توجه در این مرحله این است که، تهران هم ‌اکنون دارای طرح تفصیلی است که قوانین ساخت‌وساز در هر نقطه از شهر در آن مشخص است.

کارشناسان طرح تفصیلی در این مرحله وارد عمل می‌شوند تا مشخص کنند که کاربری ملک در طرح جامع و تفصیلی پایتخت دقیقاً چه چیزی است. در این مرحله مثلاً ممکن است متوجه شوند که خانه‌‌ای در طرح‌های شهری قرار دارد.
به دنبال آن در شهرداری این موضوع نیز بررسی می‌شود که آیا مکان مورد نظر برای ساخت، با پروژه‌های عمرانی منطقه‌ای برخورد دارد یا خیر.
در همین حال باید مشخص شود که تراکم آن، چه میزان است و پس از آن اصلاحی‌اش مشخص می‌شود.
پس از این مرحله قسمت بر و کف، مورد کارشناسی و اظهارنظر قرار می‌گیرد و پس از این مرحله به مالک دستور تهیه نقشه داده می‌شود.

متعاقباً مالک نقشه، معماری مورد درخواست خود را با امضای مهندس معمار و برگه معماری جهت بررسی به شهرداری ارایه می‌دهد تا در صورت تأیید فیش پرداخت عوارض از سوی شهرداری به مالک ارایه ‌شود.
سپس مالک باید نقشه‌های تأسیساتی، سازه، برق، مکانیک، آزمایش مکانیک خاک، برگه مهندس ناظر محاسب، تاسیسات و فیش‌های پرداخت عوارض یا مفاصا حساب اداره درآمد را ارایه کند که پس از این مرحله پیش‌نویس پروانه تهیه و رییس صدور پروانه، معاون شهرسازی و شهرداری منطقه پرونده را تأیید می‌کنند و سپس پروانه صادر می‌شود. البته قابل ذکر است جهت دریافت پروانه ساختمانی، حضور مهندس ناظر با مهر در دبیرخانه شهرسازی الزامی است.
در صورتی که ملک دارای تخلف ساختمانی باشد، پس از بازدید به بخش تعیین خلاف ارجاع داده می‌شود و در آنجا نوع خلاف سازه مشخص می‌شود که در این صورت قابل طرح در کمیسیون داخلی یا کمیسیون ماده 100 است.

پس از این مرحله توسط قسمت محاسبات، مبلغ جرایم و عوارض محاسبه و به مالک اعلام می‌شود و مالک پس از پرداخت عوارض و ارایه گزارش به مهندس ناظر، پیش‌نویس عدم خلاف تهیه و تأییدات آن توسط رییس بازرس فنی، معاون شهرسازی، معماری و شهرداری انجام می‌گیرد و توسط دبیرخانه به مالک ارایه می‌شود.
در سطح شهر تهران، چنانچه کل زیربنا بالای سه هزارمتر مربع باشد فقط نقشه‌های فاز یک را شهرداری تأیید می‌کند و مابقی نقشه‌ها به سازمان نظام مهندسی ارسال می‌شود و ناظر هم از طریق سامانه رایانه‌ای و از طرف سازمان نظام ‌مهندسی به مالکان معرفی می‌شود.

هر ساختمان بالای سه‌هزار متر مربع باید یک مجری طرح و چهار ناظر داشته باشد که معمولاً ناظر معمار، سازه، مکانیک و برق با هماهنگی هم، یک نفر را به عنوان ناظر هماهنگ‌کننده معرفی می‌کنند که گزارشات مرحله ساختمانی توسط ناظر هماهنگ‌کننده به شهرداری و سازمان نظام مهندسی تحویل داده می‌شود.
همچنین صدور پروانه‌های ساختمانی برای ساختمان‌های 6 طبقه نیاز به استعلام از سازمان آتش‌نشانی دارد.

زمان اعتبار مجوز ساخت ‌و ساز

آمارهای معاونت‌های شهرسازی شهرداری‌ها نشان می‌دهد از میان کسانی که برای ساخت و ساز، پرونده تشکیل می‌دهند، حدود یک‌سوم تا مرحله کسب مجوز پیش می‌روند و بقیه در میانه راه منصرف می‌شوند. اما شهروندانی هم که مجوز گرفته‌اند، نمی‌توانند این مجوز را تا ابد نگهدارند.
بر اساس قوانین مصوب برای شهرسازی، اعتبار مجوز ساخت‌وساز فقط دو سال است و این مجوز‌ها بعد از این مدت باطل می‌شوند.
در ضمن اگر کلنگ احداث یک ساختمان جدید در شهر زده شود، مالک نمی‌تواند پروژه را تا هر وقت بخواهد طول بدهد. زمان تمام شدن پروژه‌های ساختمانی براساس متراژ آنها اعلام می‌شود که اگر مالک نتواند در این مدت زمان این ساخت‌وساز را انجام دهد، در ابتدا به او اخطار می‌دهند و بعد هم مشمول عوارض تعویق می‌شود.

تجدید صدور پروانه ساختمان مسکونی

از آنجایی که شهرداری فرصت کافی برای تمدید پروانه ساختمانی در نظر گرفته است، بعد از پایان فرصت های اشاره‌شده تمدید پروانه ساختمانی امکان‌پذیر نیست و پس از این مدت، مالک ملزم به تجدید پروانه ساختمانی و پرداخت 20 درصد از محاسبات پروانه به نرخ روز است و شهرداری هم پروانه صادره قبلی را برای یک دوره سه ساله دیگر تمدید می‌کند.

مراحل اخذ پایان کار ساختمان

برای دریافت صدور پایان‌کار ساختمان ابتدا تشکیل پرونده لازم است که مدارک آن شامل اصل و تصویر سند مالکیت، اصل شناسنامه و کارت ملی مالک، پرداخت فیش عوارض نوسازی سال جاری و حضور مالک یا مالکان یا وکیل قانونی با وکالت‌نامه معتبر و گزارش روز مرحله‌ای توسط مهندس ناظر است که پس از این مرحله وارد ‌کردن گزارش بازدید مهندس ناظر ضروری است.
در این ارتباط معمولاً وضع موجود ساختمان دقیقاً با میزان تخلفات گزارش و کروکی ملک ترسیم می‌شود و پس از آن به قسمت بر و کف که فوقاً اشاره شد، می‌پردازد. متعاقباً مرحله تعیین خلاف است که اگر ملک ساختمانی خلاف نداشته باشد به قسمت محاسبات می‌رود که این قسمت شامل پرداخت فیش عوارض، گزارش ناظر در مرحله اتمام و برگ اتمام بنا است که برگ اتمام بنا شامل پیش‌نویس پایان کار و تأییدات رییس بازرسی است.

پایان کار آپارتمان

در خصوص مراحل صدور پایان کار برای آپارتمان در ابتدا تهیه مدارک لازم که شامل اصل و تصویر سند مالکیت، اصل و تصویر شناسنامه، کارت ملی مالک و فیش پرداخت عوارض نوسازی و ارایه تصویر پایان کار ملکی ضروری است.
سپس به مانند مراحل قبلی روندی شامل تشکیل پرونده، بازدید توسط شهرداری، طرح تفصیلی و بر و کف، محاسبات و پیش‌نویس و تأییدات رییس بازرسی فنی، معاون شهرسازی و شهرداری باید طی شود.
البته باید دقت شود مهلت گواهی پایان کار نامحدود است لذا در زمان تحویل چنانچه دارای اشکال یا مغایرت باشد به واحد نظارت فنی اعلام می‌شود تا رفع اشکال و سپس صادر شود.

امتیازات خانواده‌‌های شهدا و جانبازان و آزادگان

خانواده‌های معظم شهدا و جانبازان و آزادگان، جهت انجام امور مربوط به شهرسازی می‌توانند به نماینده ویژه مستقر در آن واحد مراجعه کنند.
این خانواده‌ها از تخفیف عوارض صدور پروانه، بابت هر واحد مسکونی برخوردار هستند. به طوری که به خانواده‌‌های شهدا بابت یک واحد مسکونی هفتاد درصد تخفیف، به جانبازان به نسبت از کارافتادگی‌شان و همچنین به‌ آزادگان به نسبت سال‌های اسارت، تخفیف عوارض صدور پروانه تعلق می‌گیرد.

دستور نقشه چیست؟

هنگامی که تصمیم به ساخت و ساز باشد، باید با سند و برخی مدارک دیگر به سازمان متولی امر (شهرداری) مراجعه و در صورت عدم وجود موانع قانونی، برای آن ملک، دستور نقشه صادر شود.
با این مدرک می‌توان برای ملک یک نقشه تهیه کرد. در حقیقت مرحله نخست برای ساخت و ساز ملک، گرفتن دستور نقشه از شهرداری است. 

---

منبع: روزنامه حمایت