وحشتی به نام ایدز
می توان عكس العمل مردم جامعه را در مواجهه با فرد مبتلا به ایدز مجسم كرد. مردم وقتی با فردی مبتلا به ویروسHIV(اچ آی وی) روبرو می شوند چنان از او می گریزند كه گویی الهه مرگ است كه یكباره در برابر آنان ظاهر شده است. ایدز بیماری مخوف قرن بیستم است كه ناتوانی پزشكان در كنترل و یافتن راه درمان قطعی آن، سبب شده است كه قریب به 30 سال بر جهان حكمرانی كند.
این بیماری اولین بار در سال 1981 در میان مردان هم جنس گرای نیویورك ظاهر شد و همزمان در آفریقا نیز مبتلایان به این بیماری شناخته شدند. این دو منطقه ( آمریكا و آفریقا) شگفتی پزشكان را از بروز این بیماری در دو منتها الیه علمی جهان در پی داشت، آمریكا با پیشرفت تكنولوژیك و علمی و آفریقا با عقب ماندگی علمی و صنعتی ؛ به هر صورت این بیماری ناشناخته كه با انواع متنوعی از بیماریهای عفونی همراه بود در سال 1982Acquired Immune Deficiency Syndrome و به طور اختصارAIDS( ایدز) نامیده شد. به بیانی ساده ایدز بیماری اختلال و از كارافتادگی سیستم دفاعی بدن است . ویروس اچ آی وی كار گلبول های سفید بدن را در مقابله با بیماری های عفونی مختل می سازد و یك سرماخوردگی ساده و یا بیماری ذات الریه كه در بیماران عادی قابل درمان است در بیماران باHIV مثبت می تواند كشنده باشد.
این وحشت فزاینده در قالب ویروس اچ آی وی كجا ، كی و چگونه به وجود آمده است؟
به اعتقاد دانشمندان انسان اولین بار در نیمه نخست قرن گذشته در نتیجه شكار و تغذیه گوشت شامپانزه، سنتی كه هنوز در آفریقا ادامه دارد، به این ویروس آلوده شده است . بر اساس آخرین تحقیقات در زمینه مختصات ژنتیكی اچ آی وی عامل انتقال ایدز از تركیب دو ویروس در شامپانزه به وجود آمده است. اما تعیین زمان دقیق انتقال از حیوان به انسان مشكل آفرین است. نكته قابل توجهی كه در تحقیقات مشخص شد این بود كه در قرن نوزدهم هیچیك از میلیون ها آفریقایی كه به زور به بردگی كشیده و به كشورهای خارجی منتقل شدند به این ویروس آلوده نبودند. ویروس اچ آی وی اولین بار در سال 1959 در نمونه خون یك مرد از كشور كنگو ردیابی شد و اولین قربانی ایدز در آمریكا به سال 1969 باز می گردد.
در كشورهای اروپایی و آمریكا ، فقدان پایبندی های اخلاقی، ارتباطات جنسی آزاد و استفاده از مواد مخدر تزریقی سبب شد كه در سالهای اولیه شناخت این بیماری، ایدز در این كشورها قربانیان بسیاری را بر جای گذارد ولی پس از آن سیاست های دولت ها در آگاهی بخشی و كنترل این بیماری سبب كاهش مبتلایان به این بیماری در كشورهای اروپایی و آمریكا شد. هم اینك بر طبق گزارش سالانه سازمان ملل متحد، اپیدمی ایدز در آفریقا مهارگسیخته است. هم اكنون قریب به 42 میلیون نفر در جهان مبتلا به ویروس اچ آی وی هستند كه 5/2 میلیون نفر از آنان كودك هستند.
دوسوم از كل مبتلایان به ویروس ایدز در كشورهای جنوب صحرای آفریقا زندگی می كنند. وخامت گسترش این بیماری در این منطقه به گونه ایی است كه در برخی از این كشورها از هر سه بزرگسال یك نفر به ویروس اچ آی وی مبتلاست. در میان كشورهای آفریقایی "سوازیلند" و "بوتسوانا" با 40% بیماری در نزد بزرگسالان بیشترین آمار را داراست. رقم مبتلایان ، به تنهایی در كشور" آفریقای جنوبی" 3/5 میلیون نفر است.
شاید بگوئید این آمار تكان دهنده است ولی با ما و كشور ما فاصله بعیدی دارد. درست است اما همین آمار بیان می كند كه هر روز 14 هزار نفر به جمع افراد آلوده با اچ آی وی مثبت اضافه می شود و بیم آن می رود كه اچ آی وی آسیا را نیز تسخیر كند. می پرسید چرا و چگونه؟!
می دانید كه راههای عمده انتقال این ویروس استعمال مواد مخدر تزریقی با سرنگ آلوده، ارتباط جنسی آزاد و مهار گسیخته، از مادر مبتلا به جنین و استفاده از خون آلوده است
بنا به گفته كارشناسان در امور ایدز از آنجایی كه آمیزش جنسی بدون رعایت نكات پیشگیرانه یكی از عمومی ترین راههای انتقال آلودگی به ویروس اچ آی وی/ ایدز است، آن بخشی از جامعه كه به لحاظ جنسی از همه فعالتر است در معرض خطر بیشتری قرار دارد. بنابراین اكثر افرادی كه تازه به این بیماری آلوده می شوند در گروه سنی 15 تا 24 سال قرار دارند. و همچنانكه می دانید كشور ما یكی از جوانترین كشورهاست و استعمال مواد مخدر و ارتباط آزادانه جنسی در میان جوانان می تواند به شیوع ایدز در كشورمنجر شود. آمار موجود در كشور ما كه از سوی وزارت بهداشت و درمان ارائه می شود و تا مهرماه 1382 را تحت پوشش قرار می دهد ، بیان می كند كه: جمع مبتلایان به ویروس ایدز 5780 (276 زن و 5504 مرد) است كه از این میان 694 نفر(28 زن و 666 مرد) فوت شده، 53 نفر( 2 زن و 51 مرد) مبتلا به ایدز بوده و مابقی آلوده به اچ آی وی هستند( دوره نهفتگی این بیماری ، بسیار زیاد وتا حدود 15 سال هم ممكن است به طول انجامد . یعنی ممكن است فردی آلوده به ویروس اچ آی وی باشد ولی علائم بیماری را آشكار نسازد) . آیا این آمار واقع بینانه است . با توجه به اینكه در كشور ما و در افواه عمومی ، ایدز مترادف با بی بندوباری تلقی می شود، بیم آن می رود كه افراد مبتلا از مراجعه و معرفی خود به مراكز درمانی امتناع ورزند. در اینصورت جمع كثیری از افراد خانواده به ویژه همسران خود را در معرض خطر ابتلا به ویروس ایدز قرار داده اند. مسئولان مربوط با احتساب پنهان كاری افراد مبتلا، مبتلایان به ایدز را در كشور 25 هزار نفر تخمین می زنند ، كه اگر با آگاهی بخشی و به كارگیری شیوه های جایگزینی مواد مخدر خوراكی به جای تزریقی ، پخش سرنگ های استریل در پارك ها و محل تجمع معتادان و كنترل زنان خیابانی همراه نباشد، دیری نخواهد پائید كه آمار مبتلایان بسیار فراتر خواهد رفت.
سازمان های اطلاعاتی آمریكا طی گزارش تحلیلی وضعیت شیوع بیماری ایدز را در سال 2010 پیش بینی كرده اند. طبق این پیش بینی مناطق آلوده در سال2010 به قرار زیر است.
روسیه 5 تا 8 میلیون نفر كه 7 برابر شمار بیماران در سال 2002 خواهد بود.
چین 10 تا 15 میلیون نفر كه 12 برابر شمار بیماران در سال 2002 خواهد بود.
هند 20 تا 25 میلیون نفر كه تقریباً 5 برابر بیماران در سال 2002 خواهد بود.
اتیوپی 7 تا 10 میلیون نفر كه 2 برابر بیماران در سال 2002 خواهد بود.
نیجریه 10 تا 15 میلیون نفر كه 12 برابر بیماران در سال 2002 خواهد بود.
چنانكه ملاحظه می كنید در 7 سال آینده هند بیشترین میزان مبتلایان را خواهد داشت و این به دلیل آگاهی اندك مردم و فقر فزاینده در این كشور است ودر همین زمان كشور ما در محاصره دومركز عمده شیوع بیماری ایدز قرار خواهد داشت.( روسیه وهند)
فرد مبتلا به ایدز یك بیمار است. با او باید همچون فردی نیازمند كمك رفتار كرد. نباید از او گریخت. نباید او را متهم كرد. باید با حفظ ایمنی به كمك او شتافت تا رنج بیماری مهلكی كه هیچ راه درمانی برای آن شناخته نشده است، كاهش یابد تا اگر زخم های جسمش را درمانی نیست، زخم های روحش با توجه و مهربانی التیام یابد. و بر مسئولان است كه این بیماری را با توجه به بافت جوان جامعه جدی بگیرند. راههای مقابله با آن را در مدارس آموزش دهند و همه یك تن در برابر هجوم این بیماری درایستند با استحكام مبانی اخلاقی، با كنترل معتادین ، با آگاهی بخشی به مردم و با كنترل خون و فرآورده های خونی وارداتی . به امید جهانی بدون ایدز.
منابع :
گزارش سالانه سازمان ملل متحد در مورد ایدز