چه خطرهایی در کمین زبان فارسی است؟

 
محمد میرکیانی نویسنده کودک و نوجوان؛ در خصوص خطر از بین رفتن زبان فارسی گفت: زبان فارسی بخشی از هویت ملی ما محسوب می شود.

وی افزود:هویت ملی هر کشوری را با زبانش می شناسند بنابراین به طور طبیعی یکی از وظایف حوزه های فکر و فرهنگ توجه به زبان فارسی است در حال حاضر به دلیل گستردگی ارتباطات و ورود واژه های خارجی و حضور رسانه  در زندگی مردم، این واژه ها معادلسازی نمی شود در حالی که نیازهای مردم از طریق رسانه گسترش یافته است.

وی افزود: یکی از وظایف اهالی فرهنگ و رسانه به طور طبیعی حمایت از زبان فارسی است چرا که بخش جدایی ناپذیری از هویت ماست.یک بخش مهم از زبان به وسیله گسترش رسانه ها و یک بخش از طریق ترجمه آثار غیر ایرانی به زبان فارسی آسیب رسانده است.

این نویسنده ادامه داد:یک بخش عمده ای از مترجمان به زبان فارسی آشنا نیستند و آثار را تحت اللفظی ترجمه می کنند که به زبان فارسی آسیب می رساند و وقتی مخاطب این آثار صحبت می کند به کلمه ترجمه شده زبان فارسی سخن می گوید.باید یکی از وظابف مهم مترجمان این باشد که یک اثر خارجی را با زبان فارسی ترجمه کنند به عبارت دیگر وقتی یک اثر خارجی را می خوانیم عبارت ها و جمله بندی های آن به گونه ای باشد که در زبان فارسی می گوییم چرا که عباراتی مانند « به نظر می رسد » یا «دوش بگیرم » در زبان فارسی وجود ندارد.

این نویسنده کودک و نوجوان با اشاره به اینکه در زبان فارسی به جای جمله « من می توانم از تلفن شما استفاده کنم » می گوییم « اجازه می دهید از تلفن شما استفاده کنم » بیان کرد: استفاده از این عبارات  که در ترجمه تحت اللفظی استفاده می شود به زبان فارسی آسیب می زند.یکی از موارد و بحث ها رها کردن واژه هاست چراکه نمی توانیم واژه را به هر شکلی که ممکن است به زبان فارسی آسیب بزند در آثارمان بیاوریم.ممکن است بعضی کلمات را غلط به کار ببرند.چون بحث همیشگی آثار فرهنگی، آموزش است،در آثارمان غلط ننویسیم،و از بدگویی و دشوار نویسی که به زبان فارسی آسیب می زند در آثارمان پرهیز کنیم.

میرکیانی با اشاره به اینکه به ادبیات فولکلور کمتر پرداخته شده است، اظهار داشت: قصه ها و مثل های فارسی یکی از بخش های ادبیات فولکلور است در حقیقت هر قصه و مثلی جایگاهی ویژه در زبان فارسی  و مخاطبان گسترده ای دارد.قصه ها و مثل ها در زبان فارسی یا سینه به سینه از طریق زبان مردم به نسل های بعد منتقل شده یا در آثار دینی و ادبی ما بوده است که امروز شاهدیم بعضی قصه ها مثل را می سازند.

این نویسنده گفت:یک قصه برای مثل ساخته می شود.ممکن است چندین روایت برای مثل «نه خانی آمده نه خانی رفته » وجود داشته باشد اما  باید بهترین و مناسب ترین قصه را با حفظ امانت انتخاب کنند و براساس آن پویا نمایی بسازند چرا که مثل ها منبع پژوهش های مردم شناسی است.

وی ادامه داد: متاسفانه ساختن قصه برای مثل جزء اتفاقاتی است که به زبان فارسی آسیب می زند.بعضی از مثل ها بی زمان و مکان هستند که در پرداخت این ها از تخیل استفاده می کنند.اینکه برای هر مثلی قصه بسازند به زبان فارسی ضربه می زند.برای اینکه یک مثل در زبان فارسی استفاده می شود اتفاقات زیادی باید در کشور بیفتد برای مثال برای ساخت مثل « زدیم تو برجکش هم باید انقلاب و دفاع مقدس در کشور رخ دهد.در جبهه ها تانک تی وی دو باشد که محل حساس آن برجک است و رزمندگانی باشند که با آر پی چی هفت به برجک تانک بزنند و تانک را  نابود کنند.این افراد باید پس از اتمام جنگ تحمیلی خاطراتشان را بیان کنند تا مثل « زدیم تو برجکش » ساخته شود.

این نویسنده کودک و نوجوان با اشاره به لزوم رواج قصه گویی در خانواده ها تصریح کرد: رسانه ها و آموزش و پرورش باید کار کنند و با کاربرد درست کلمات آشنا شود.در حقیقت به هم افزایی در زمینه ادبیات مکتوبدر رسانه ملی،وزارت ارشاد وز  نیاز داریم.مترجمان کتاب به زبان فارسی در خلق آثار کودک و نوجوان مراعات کنند نویسنده با زبانی زیبا و دوست داشتنی بنویسد و از بد گویی و بد نویسی و غلط نویسی در ترجمه و دوبله فیلم ها دوری کنیم.نویسندگان فیلم های کودک و نوجوان با زبان فارسی آشنا باشند اگر در این زمینه هم افزایی وجود داشته باشد از بسیاری از آسیب ها به زبان فارسی در امان می مانیم.

---

منبع :باشگاه خبرنگاران جوان