یکه‌تازی ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس در عرصه خوشنویسی

 
صبح امروز نشست خبری هفته خوشنویسی با حضور اساتید و اعضای انجمن خوشنویسان در خانه هنرمندان برگزار شد.

غلامحسین امیرخانی (رئیس شورای عالی انجمن خوشنویسان) با اشاره به بیش از شش دهه فعالیت این انجمن گفت: بسیاری از اساتید طی این سال‌ها به صورت چراغ خاموش در عرصه هنر خدمت کرده‌اند؛ چراکه تصور ما بر آن است که باید کار کنیم و به عشق و مسئولیت خودمان پاسخی قانع‌کننده بدهیم. از این رو آنچه در توان داریم، انجام می‌دهیم.

او ادامه داد: در بیشتر رشته‌های هنری دنیا شاهد معجون و ترکیبی معجزه‌آسا هستیم. در این میان خوشنویسی چه به لحاظ قدرت و چه به لحاظ هنری یکی از پر افتخارترین هنرهای دوران امروز است.

امیرخانی با اشاره به اینکه بیشتر ما در جهت کسب منافع سختی هستیم، اظهار کرد: هنر به ما کمک می‌کند که این خودخواهی را با دیگرخواهی توام کنیم. زیبایی و کمال هنر به اندازه‌ای آهن‌ربای قوی دارد که تبدیل به زبان مشترک بین‌المللی شده است.

امیرخانی در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا، مبنی بر آنکه چرا با وجود آنکه دائم از ایران به عنوان مبدا و سرمنشا هنر خوشنویسی یاد می‌شود؛ شاهد آن هستیم که کشورهایی مانند ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس در این عرصه یکه‌تازی می‌کنند و تبدیل به پایلوتی برای معرفی آثار هنرمندان عرصه خوشنویسی جهان شده‌اند، گفت: حدود سه دهه است که در استانبول ترکیه شاهد برگزاری جشنواره و حراجی‌هایی به عنوان مرکز هنر خوشنویسی هستیم. در این راستا 50 کشور اسلامی و چند کشور غیراسلامی حضور دارند. البته قابل ذکر است که عربستان سعودی نیز پشتیبان برگزاری این جلسه است.

او ادامه داد: در اوایل امر حتی از ایرانی‌ها به عنوان داور برای این جشنواره‌ها انتخاب نمی‌شد و ما آبونمان پرداخت می‌کردیم. در واقع می‌توان گفت چند دوره اول بدون حضور داوران ایرانی برگزار شد. این در حالی است که خط و خوشنویسی ما جایگاه ویژه‌ای در دنیا دارد اما به دلیل کوتاهی مسئولان در عرصه هنر سابقه تاریخی و هنری ما در عرصه خوشنویسی تحت‌الشعاع قرار گرفت.

امیرخانی خاطرنشان کرد: غفلت ما فقط در عرصه هنر و خوشنویسی نیست بلکه در حوزه زبان فارسی نیز کم‌کاری‌های بسیاری داشتیم. در واقع می‌توان گفت دولت وظیفه‌ای برعهده دارد که باید انجام دهد اما آن را مورد غفلت قرار داده است.

این نشست با صحبت‌های محمدحسین ساکت (نماینده وزیر ارشاد در انجمن خوشنویسان ایران) ادامه یافت.

او با اشاره به بحث فلسفه هنر گفت: بزرگترین وظیفه هنر پدید آوردن جامعه‌ای بدون خشونت است. اگر هنر بتواند این شاهکار را انجام دهد و کاهش‌دهنده خشونت باشد رسالت خود را محقق کرده است. این در حالی است که اگر در وصف این رسالت بگوییم هنر خوشنویسی نسبت به سایر هنرها توانسته نقشی بسزا در جامعه ایرانی ایفا کند گزاف نگفته‌ایم؛ چنانکه هنر خوشنویسی بود که از قوم مغول هنرمند ساخت. انحصار شاهکار‌آفرینی در هنر خوشنویسی سبب می‌شود که متصدیان فرهنگ و هنر به خوشنویسی بیندیشند اما با این وجود این نگرش مورد غفلت قرار گرفته است.

در دوران طلایی تاریخ خوشنویسی هستیم

او با اشاره به آنکه هنر خوشنویسی هنری بی‌بدیل است، گفت:‌ با وجود آنکه ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس جشنواره‌هایی در خط نسخ و ثلث برگزار می‌کنند، ایران توانسته در شیوه‌های خط ثلث و نسخ افتخاراتی کسب کند و نباید فراموش کرد که آبشخور این هنرها از ایران بوده است. از این رو انتظار داریم وزیر ارشاد به این حوزه توجه ویژه‌ای داشته باشد.

یدالله کابلی (عضو شورای ارزشیابی هنری انجمن خوشنویسان ایران) نیز با اشاره به آنکه هنر را ژرف‌ترین گفت‌وگوی انسان‌های فرزانه و صاحب تفکر تاریخ باید دانست و گفت: گمان می‌کنم خوشنویسی به عنوان هنر معانی و مفهومی، نقش گسترده‌ای در توسعه شعر و ادب و فرهنگ ما دارد. در این راستا انجمن خوشنویسان این رسالت را دارد و توانسته با کمک اساتید امر این میراث معنوی را حفظ کند و به جامعه خوشنویسی ایران سمت و سو بخشد.

به گفته کابلی؛ اکنون در دوران طلایی تاریخ خوشنویسی هستیم. اغراق نمی‌کنم و در نظر همه افرادی که در این عرصه فعال هستند اینچنین است.

کابلی نیز در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا، توضیح داد: در واقع نمی‌توانیم بگوییم که هنر خوشنویسی این روزها فقط در کشورهای آسیایی مطرح است؛ بلکه در سال 90 برای حضور در جشنواره جهانی مسکو رفته بودم و در آنجا شاهد بودم که آثار ایرانی‌ها به اندازه‌ای بود که یک نمایشگاه بزرگ را دربرمی‌گرفت. آنها معتقد هستند ایران مظهر خوشنویسی دنیا است. اینکه چرا هنرمندان ما بیش از اینکه در ایران بدرخشند در سایر کشورها می‌درخشند به متولیان هنر بازمی‌گردد و باید این مهم مورد توجه قرار گیرد.

در حالی که قرار بود در این نشست در خصوص هفته خوشنویسی ایران صحبت شود اما علی شیرازی (عضو شورای ارزشیابی هنری انجمن خوشنویسان ایران) بی‌مقدمه شروع به نقد رسانه‌ها و چرایی عدم توجه و پرداختن آنها به موضوعاتی مانند مطرح شدن بحث تقلبی بودن آثار او در فضای مجازی کرد و گفت:‌ چند سالی است که هتاکان تلگرامی قصد دارند چهره بزرگان ایران را در فضای مجازی تخریب کنند؛ از این رو درصدد بیان موضوعاتی برمی‌آیند که بزرگان هنر سرزمین را با لجن‌پراکنی و حرف‌های نادرست محکوم می‌کنند.

او ادامه داد: در فضای مجازی مطرح شده بود که آثار من که در مجموعه‌های خصوصی نگهداری می‌شود، پرینت و تقلبی هستند و تبدیل به کاغذ پاره شده‌اند. این در حالی است که بیش از صد اثر خود را به مدت سه ماه در موزه امام علی(ع) به نمایش گذاشتم اما هیچکس نیامد بگوید که این آثار اصل است. جای رسانه کجاست؟ چرا پیگیری نمی‌کنید؟

شیرازی خاطرنشان کرد: حتی چندی پیش نیز به من تهمت زدند که اثری از بهمن محصص را جعل کرده‌ام. این در حالی است که من تا آن لحظه شناختی نسبت به او نداشتم و بعدها معلوم شد که یک شیرازی دیگر چنین کاری کرده اما به راحتی ننگ آن را به من نسبت دادند.

پس از بیان این صحبت‌ها توسط شیرازی نشست در حاشیه فرو رفت تا جایی که برخی از اساتید متذکر شدند فضای آلوده سبب می‌شود مجموعه فرهنگ و هنر صدمه ببیند.

از آثار خوشنویسان و اساتید انجمن تمام‌قد دفاع می‌کنیم

در این راستا امیرخانی در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا، مبنی بر اینکه از آنجایی که این موضوع توسط علی شیرازی در جلسه رسمی انجمن خوشنویسان مطرح شده است، آیا انجمن این صحبت‌ها را تایید می‌کند و بر گفته شیرازی صحه می‌گذارد، گفت: بیش از دو دهه است که هنر خوشنویسی با چالش‌هایی روبه‌رو شده؛ چراکه شاهد برخی از استفاده‌های نادرست یا درست از فتوشاپ و دستگاه‌های پیشرفت در این حوزه هستیم که خط بزرگان تاریخ و استادان معاصر را کپی می‌کنند. این امر سبب شده که علاقه‌مندان به آثار اصل مورد فریب قرار گیرند و به عرصه خوشنویسی لطمه وارد شده است.

او ادامه داد: هرچند بروز مشکلات اخلاقی و فرهنگی در جامعه به خودمان بازمی‌گردد اما ناگزیر هستیم موضوعاتی که برای هنرمندانی مانند علی شیرازی به وجود می‌آید را مطرح کنیم. در این راستا پیگیر تشکیل کمیسیون اصالت‌یابی هستیم تا از این پس هنرمندان ما با چنین موضوعاتی روبرو نشوند. البته قیمت‌گذاری را به خریداران و فروشندگان خواهیم سپرد.

حیدر موسوی نیز در پاسخ به این سوال خبرنگار ایلنا گفت:‌ از آثار خوشنویسان و اساتید انجمن خوشنویسی تمام‌قد دفاع می‌کنیم و معتقد هستیم علی شیرازی دست نیافتنی است البته نسل جدید خوشنویسی نیز به سطح خوبی از ارائه آثار رسیده است.

او خاطرنشان کرد:‌ حتی استفاده از میز نور و فتوشاپ در کشورهای خارجی تبدیل به فرهنگ شده است اما خوشنویسان ایران به این حوزه ورود پیدا نمی‌کنند؛ شاید از این روست که ما در حوزه خط ثلث کمی عقب‌تر از جهان هستیم اما در عرصه خط نستعلیق و شکسته کسی جز ایران حرفی برای گفتن  ندارد.

عارف براتی (مدیر اجرایی انجمن خوشنویسان) نیز با اشاره به برگزاری 400 نمایشگاه در هفته خوشنویسی گفت: انجمن خوشنویسی ایران در سال 46 به صورت رسمی ثبت شد و تاکنون هزاران فارغ‌التحصیل ممتاز و فوق ممتاز را به جامعه خوشنویسی معرفی‌ کرده است.

براتی در پایان خاطرنشان کرد: طی دو سال گذشته هیچ بودجه‌ای از دولت دریافت نکرده‌ایم؛ این در حالی است که حسن روحانی در زمان برگزاری انتخابات از دو هنرمند شجریان و امیرخانی نام برد اما دریغ از آنکه کمکی ناچیز متوجه خوشنویسی شود. در واقع می‌توانیم بگوییم که هنر بچه ناخلف دولت است.

 وزیر ارشاد اشتغالات دیگری در فرهنگ و هنر دارد

او با اشاره به بودجه‌ای که به بخش فرهنگ و هنر اختصاص داده شده است، گفت: می‌گویند در سال 97، 1312 میلیارد به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بودجه اختصاص پیدا کرده است. این گاراژ عریض و طویل تحت عنوان وزارت فرهنگ و هنر که ویترین آن چیزی جز جشنواره فیلم فجر نیست؛ نباید 20 درصد از بودجه خود را به سایر هنرها مانند خوشنویسی اختصاص دهد؟ اگر چنین انتظاری داشته باشیم می‌توانیم بگوییم سهم انجمن خوشنویسان حداقل باید 2 میلیارد تومان باشد. چطور است که طی دو سال گذشته حتی یک ریال هم از وزارت ارشاد دریافت نکردیم. ما اینجا درخواست می‌کنیم تا مسئولان در این خصوص شفاف‌سازی کنند و بودجه‌های صرف شده را علنی کنند.

به گفته براتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اشتغالات دیگری دارد که بر اشتغال در حوزه فرهنگ و هنر ترجیح می‌هد.

علی‌اشرف صندوق‌آبادی (عضو شورای عالی انجمن خوشنویسان ایران) در خصوص برنامه‌های هفته خوشنویسی گفت: با شعار "سفر مشق به کرسی اندیشه" این هفته را در روز 20 مهرماه با برگزاری برنامه‌ای برای بزرگداشت اساتید متولد بهار، تابستان و پاییز در فرهنگسرای بهمن آغاز خواهیم کرد. در این راستا قصد داریم برنامه‌های ویژه‌ای در سراسر کشور ارائه دهیم؛ چنانکه نشست خبری خط ثلث و نسخ در قم، نشست تخصصی و گرامیداشت هفته خوشنویسی در رفسنجان، کرمان، اصفهان، اهواز و... برگزار خواهد شد. همچنین صعود کوهنوردان در کلیه مراکز استان‌ها به منظور بزرگداشت و با نام پیشکسوت‌ترین خوشنویس آن استان نیز در برنامه‌ها جا دارد.

هفته خوشنویسی ایران با مراسم گرامیداشت اساتید و برگزاری نشست‌های تخصصی از 20 تا 30 مهرماه در سراسر ایران برگزار خواهد شد.

---

منبع : برگزاری ایلنا