چگونه برای انتخاب کتاب کمک درسی برای دانش آموزان ابتدایی مان تصمیم بگیریم؟

در سال های اخیر یکی از دغدغه های والدین دانش آموزان انتخاب کتاب کمک درسی برای دانش آموزهای شان شده است. این دغدغه در بین خانواده های دانش آموزان ابتدایی به دو دلیل بیشتر است، اول اینکه ساختار آموزشی در این شش سال کاملا با زمان خود والدین تغییر کرده است، دوم اینکه فرزندان آن ها زیاد نمی توانند در تصمیم گیری به آن ها کمک کنند.
از سوی دیگر در مدارس هم، معرفی و یاری گرفتن از کتاب های کمک درسی به عنوان یکی از اصول آموزشی تبدیل شده است. اما اوضاع وقتی سخت تر می شود که حتی مدارس هم برای انتخاب کتاب کمک درسی پیشنهادی به دانش آموزان به مشکل می خورند.
در همین میان، بازار چاپ و نشر کتاب کمک درسی بسیار داغ است. از چند روز به مهر، تبلیغات پر رنگ نشرهای مختلف این حوزه هم شروع می شود، و نه تنها به راهنمایی مخاطبین این حوزه کمکی نمی کند که بیشتر باعث گیج شدن این افراد می شود.
بسیاری از کتاب فروشی ها و سایت های اینترنتی عرضه کننده این کتب نیز، با توجه به وابستگی شان به یک یا تعدادی از نشرها، معرفی و راهنمایی خود را معطوف به همان انتشارات می کنند.

1.سطح دانش آموزتان را بسنجید.
پدر و مادرها اگر واقع بین باشند و نخواهند فرزندشان را یک نابغه تمام عیار فرض کنند یا حداقل کاستی هایش را نادیده بگیرند، پس از گذشت چند هفته از شروع سال تحصیلی، می توانند متوجه بشوند که نقطه ضعف فرزندشان را متوجه بشوند.
سطح فرزند شما در هر درس نسبت به درس دیگر متفاوت است. برای هر درس جداگانه تصمیم بگیرید.

2.نوع کتاب را صحیح بشناسید.
متاسفانه اطلاعات خانواده ها نسبت به کتاب های کمک درسی زیاد نیست. این در حالی ست که کتب کمک درسی در نظام آموزشی امروز جایگاه ویژه خود را پیدا کرده است.
کتاب های کمک درسی در مقاطع شش گانه ابتدایی، اصولا در چند سری استاندارد جای میگیرد. ما در یک مقاله دیگر تمام این سری کتب را، مفصلا به شما معرفی کرده ایم.
در بسیاری از مواقع اگر شما همین طبقه بندی را برای انتخاب کتب در نظر بگیرید، بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.

3- ترجیحا کتاب ها از یک نشر و یک سری انتخاب کنید.
این توصیه، لطفا بیشتر مورد توجه مدارس قرار بگیرد. یکی از دلایلی اصلی تعیین یک معلم واحد برای تمام یا حداقل اکثر دروس در دوره ابتدایی، مزایای اتخاذ یک متد آموزشی برای یک کلاس است.
به عبارت دیگر فارغ از تفاوت های ماهوی مباحث درسی، بهتر است از یک متد آموزشی برای تدریس تمام دروس استفاده شود. همین طرز تفکر در تدوین کتاب های درسی نیز انعکاس یافته است و وحدت ساختار آموزشی در این کتب بسیار واضح است و هر سال هم بیشتر می شود.
حال بسیار کار اشتباهی خواهد بود که ما این وحدت ساختار را در کتاب های کمک درسی دانش آموزان از بین ببریم. اصولا نویسندگان و طراحان کتاب های کمک درسی هم از افراد فرهنگی جامعه هستند، پس به خوبی می توان این وحدت ساختار را در کتاب های یک سری از یک نشر ملاحظه نمود. بالاخص اگر یک نشر معتبر را انتخاب نمایید.

پس به تمامی معلمان و مدیران محترم توصیه می کنیم، اگر تصمیم به پیشنهاد کتاب های کمک درسی برای دانش آموزان دارند، تمام تلاش شان را برای حفظ وحدت ساختار بکنند،‌ مگر اینکه یا تفاوت سطح درسی یک دانش آموز در دو درس به حدی باشد که نتوان چنین تصمیمی را اتخاذ کرد، یا اینکه ضعف یک کتاب در یک سری از یک نشر به حدی باشد که واقعا قابل چشم پوشی نباشد و معرفی آن از نظر شما یک امر اشتباه باشد.

4- ترتیب دروس همسو با کتاب درسی
مخاطب اصلی این بخش برخلاف قسمت قبل،‌ خانواده ها هستند. با توجه به تغییرات اساسی ای که در چند سال اخیر در کتاب های درسی به وجود آمده است، اصولا پدر و مادرها بعد از هزار کلنجا رفتن با کتاب می توانند متد آموزشی کتاب را متوجه بشوند. حال انتخاب یک کتاب کمک درسی که فصل بندی متفاوتی با کتاب درسی داشته باشد، بیشتر باعث گیج شدنشان می شود.
تکلیف دانش آموز هم که مشخص است. کلا هدف از تهیه کتاب کمک درسی، کمک کردن به این عزیزان است، اما با تهیه یک کتاب که متفاوت از کتاب درسی فصل بندی شده باشد، بیشتر این عزیزان را به دردسر خواهیم انداخت.

5- ترجیحا کتاب مصور انتخاب کنید.
هر چه سن کودک شما پایین تر است این توصیه بیشتر باید مورد توجه شما قرار بگیرد. عکس ها و نقاشی های کتب، در جهت تثبیت مفهوم، در ذهن دانش آموز به شدت موثر است. لطفا از این مقوله غافل نشوید.

6- برای هردرس یک کتاب
لطفا دانش آموزان دوره ابتدایی را در قفسی از کتاب های درسی و کمک درسی قرار ندهید. این کار به شدت اشتباه است و شاید در آن سال نتیجه منفی ای را ملاحظه نفرمایید ولی در آینده این کودک یا نوجوان پیامدهای فوق العاده منفی ای، مانند بی ارزش شدن مطالعه و یا عدم اهمیت مطالعه تمام کتاب درسی، را خواهد داشت.

7- تابع مدرسه باشید.
این معیار،‌ به عنوان آخرین معیار، صرفا برای خانواده ها تعیین شده است. این موردی است که برخی موارد عدم رعایت آن ملاحظه می شود و پیامد آن صرفا سرگیجه دانش آموز در میان اختلاف نظر مدرسه و خانواده است.
لطفا دقت بفرمایید، خانواده های عزیز باید، در قدم اول روی انتخاب مدرسه مناسب برای دانش آموزشان دقت نمایند. اما زمانی که این انتخاب صورت گرفت، و دانش آموز به مدرسه سپرده شد، دیگر نباید در ساختار آموزشی مدرسه دخالت کنند.

واقعا به ندرت، مواردی را می توان یافت، که نیاز به ورود مستقیم خانواده دانش آموز در ساختار آموزشی مدرسه باشد. نمی شود فرزند شما یک کتاب را مطالعه و حل نماید، ولی کل کلاس یک کتاب دیگر را. پس لطفا به مدرسه ای که انتخاب کرده اید اعتماد داشته باشید.

مطالب مرتبط:
دنیای کتاب‌ های کمک درسی
آموزش نخبه پرور؛ آری یا خیر؟
آخرین گام

نویسنده: محمد خادم