تلألوی مروارید بعثی‌ها را متحیر کرد

 

در روز دوم جنگ، نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با انتشار بیانیه‌ای آمادگی خود را برای دفاع از مرز‌های کشور اعلام کرد. از این زمان به بعد با حضور در عملیات‌های مختلف، به حراست و دفاع از مرز‌های آبی کشور در مقابل دشمن متجاوز بعثی پرداخت.

نیروی دریایی از همان اولین روز‌های جنگ آمادگی کامل به منظور مقابله با دشمن را داشت. این نیرو برای تأمین امنیت جزایر و سواحل و دفاع از منافع کشور در خلیج فارس در اولین روز مهر ۵۹ اولین اعلامیه دریایی خود را به شماره ۱۷/ ۵۹ صادر کرد. در این اعلامیه آمده بود: با توجه به تجاوزات عراق به ایران اسلامی بدین وسیله کلیه مزر‌های آبی نزدیک سواحل ایران منطقه جنگی اعلام و دولت ایران اجازه حمل کالا به بنادر عراق را به هیچ یک از کشتی‌ها نخواهد داد.

نیروی دریایی برای حفظ امنیت در کشتیرانی در خلیج فارس اعلام کرد: کشتی‌ها پس از عبور از تنگه هرمز، مسیر خود را طوری تغییر دهند که از ۱۲ مایلی جنوب جزیره ابوموسی، ۱۲ مایلی جنوب جزیره سیری، جنوب چراغ دریایی کیبل بنک و از ۱۲ مایلی جنوب غربی جزیره فارسی عبور نمایند.
با این اقدام، یگان‌های دریایی ارتش، شناور‌ها را در داخل آب‌های سرزمینی خود تحت کنترل گرفت و با تعیین حرکت کشتی‌ها در سطح دریا قصد داشت از سواحل در برابر ورود بدون اجازه کشتی‌هایی که احتمالاً قادر به تهدید امنیت ملی بودند، حفاظت کند. اقدامی که در طول دوران دفاع مقدس ضربات سهمگینی به دشمن بعثی وارد کرد.

نیروی دریایی ایران اجازه نداد صادرات نفت عراق انجام شود و تردد کشتی‌های تجاری و نفتکش‌هایش در بندر‌های عراق صورت بگیرد. کاری که عراق می‌خواست در ۶۷ روز اول جنگ انجام بدهد توسط نیروی دریایی ایران به خودش برگردانده شد.

اشکان یکی از اولین عملیات نیروی دریایی در جنگ تحمیلی بود که ۹ آبان ۵۹ شروع شد. نیروی دریایی در آن زمان به این نتیجه رسید که صادرات نفت عراق از خلیج فارس باید به طور کامل قطع شود. عراق قبل از جنگ حدود ۵/ ۳ میلیون بشکه نفت صادر می‌کرد که بخشی از آن را از طریق لوله‌های نفت در زمین انتقال می‌داد و ۵/ ۲ میلیون بشکه را هم از طریق خلیج فارس صادر می‌کرد. ۵/ ۲ میلیون بشکه صادرات نفت عراق از دو سکوی نفتی البکر و الامیه در زمان جنگ هم ادامه داشت و ایران دنبال طراحی عملیاتی برای متوقف کردن صادرات نفت بود.

به همین منظور طراحی عملیات اشکان انجام شد و سه ناوچه جوشن، گردونه و پیکان مسئول انجام عملیات در شمال خلیج فارس شدند. قبل از اینکه اشکان در ساعت ۷ صبح شروع شود اولین هواپیمای عراقی وارد منطقه شد و با هوشیاری ناو پیکان، این هواپیما ساقط شد. ساعت شش ناو جوشن سکوی الامیه را مورد حمله قرار داد و ناو گردونه به سکوی البکر حمله کرد. به این ترتیب عملیات سر ساعت برنامه‌ریزی شده شروع شد. این دو سکو یک کیلومتر طول و ۳۰۰ متر عرض دارند که با گلوله‌های توپ از بین نمی‌رفتند.

تأسیسات دشمن بسیار عظیم بود و نمی‌شد با توپ ناو‌ها کارشان را یکسره کرد؛ لذا چند روز بعد عملیات شهید صفری انجام گرفت و باز با فرماندهی ناوچه پیکان، تکاور‌ها به اسکله‌ها منتقل شدند و با بمب‌گذاری‌هایی که انجام دادند، خسارت جدی‌تری به اسکله‌ها وارد شد، طوری که حدود دو سوم تأسیسات دشمن از بین رفتند.
قدرت نیروی دریایی ارتش در ۷ آذر ۵۹ طی عملیات مروارید دشمنان را متحیر کرد. ناوسروان نجاری هدف از عملیات مروارید را اینگونه بیان می‌کند: هدف از اجرای عملیات مروارید دو مورد مهم بود؛ یکی تکمیل عملیات شهید صفری و دیگری به صحنه کشاندن یگان‌های شناور دشمن.

با انجام عملیات مروارید، نیروی دریایی جمهوری اسلامی هفت ناوچه مدرن و اژدرافکن عراق موسوم به «اوزا» را در حوالی سکو‌های نفتی «البکر و الامیه» که جنبه اقتصادی مهمی برای دولت عراق داشت، منهدم کرد و عملاً صدور نفت عراق از طریق دریا قطع شد. در این عملیات تعداد ۱۲ فروند از یگان‌های شناور دشمن منهدم و غرق شدند. از این تعداد پنج فروند ناوچه موشک‌انداز اوزا بودند و به سه فروند دیگر یگان‌های سطحی دشمن صدمات کلی وارد شد. همچنین تعداد ۱۱ فروند هواپیمای جنگی عراق از انواع مختلف ساقط شدند.

در عملیات مروارید بیش از نیمی از توان دریایی دشمن از بین رفت که تا پایان جنگ امکان جایگزینی یگان‌های منهدم شده در عملیات مروارید و بازسازی نیروی دریایی عراق میسر نشد. یگان‌های معدود باقیمانده بعثی نیز تا پایان جنگ هرگز جرئت نکردند در شرق این اسکله‌ها خودنمایی کنند یا توان تهدید داشته باشند. نیروی دریایی در کنار انجام دادن این اقدامات در عملیاتی مثل بدر، بیت‌المقدس، ثامن‌الائمه، خیبر و والفجر با سایر نیرو‌های رزمنده همکاری داشت.

---

منبع: روزنامه جوان