درگیری با ماموران چه عواقبی دارد

با سخت تر شدن مقرارت راهنمایی و رانندگی شاهد درگیری بین پلیس و مردم هستیم، مانند اتفاقی که چندی پیش بین یکی از شهروندان و ماموران پلیس رخ داد. معیشت سخت از یک سو و اِعمال مقررات رانندگی از سوی دیگر در بعضی موارد باعث شده که متاسفانه افراد اصطلاحا از کوره دررفته و با ماموران درگیر می‌شوند، حال آنکه آنها نیز به عبارتی مامورند و معذور و البته در حین انجام وظیفه از حمایت های قانونی برخوردار هستند. لذا بر آن شدیم تا در این نوشتار شما را با عواقب توهین و درگیری با ماموران آشنا کنیم، باشد که گام موثری در جهت کاهش این گونه درگیری ها در سطح جامعه برداشته باشیم، چراکه نه از منظر اخلاقی و نه فرهنگی و دینی این قبیل اقدامات اصلا در شان ملت عزیز ایران نیست.

تَمَّرُد از دستور ماموران

قانونگذار در ماده 607 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی، مجازات تَمَّرُد (سرپیچی) نسبت به ماموران دولت را ذکر کرده است:
"هر گونه حمله یا مقاومتی که با علم و آگاهی نسبت به مامورین دولت در حین انجام وظیفه آنان به عمل آید تَمَّرد محسوب می‌شود و‌مجازات آن به شرح ذیل است:
۱_ هر گاه مُتِمَرِد (فردی که از فرمان مامور قانون سرپیچی نماید) به قصد تهدید اسلحه خود را نشان دهد حبس از شش ماه تا دو سال
۲_ هر گاه مُتِمَرِد در حین اقدام دست به اسلحه برد، حبس از یک تا سه سال
۳_ در سایر موارد حبس از سه ماه تا یک سال."

همچنین قانونگذار موردی را هم پیش بینی کرده است که اگر مُتِمَرِد در هنگام سرپیچی از دستور، جرم دیگری نیز مرتکب  بشود، به مجازات هر دو جرم محکوم خواهد شد.

مجازات توهین

در ماده فوق الذکر مجازات مقاومت و تَمَّرُد از دستور ماموران را ملاحظه فرمودید. بعضی مواقع درگیری ها منجر به توهین نیز می‌شود. معمولا در ابتدای هر درگیری لفظی هم جرم توهین واقع می‌شود. توهین به افراد عادی نیز عواقب حقوقی دارد و توهین به ماموران دولت به طریق اولی قابل پیگیری است و توهین به ماموران در حین انجام وظیفه توهین مشدد است.

در ماده 609 قانون مجازات اسلامی به این موضوع اشاره شده است:
"هر کس با توجه به سمت، یکی از روسای سه قوه یا معاونان رئیس جمهوری یا وزرا یا یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی یا‌نمایندگان مجلس خبرگان یا اعضای شورای نگهبان یا قضات یا اعضای دیوان محاسبات یا کارکنان وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و‌شهرداریها در حال انجام وظیفه یا به سبب آن توهین نماید به سه تا شش ماه حبس و یا تا (۷۴) ضربه شلاق و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای‌نقدی محکوم می‌شود."

درگیری منجر به ضرب و جرح

اگر درگیری به نقص عضو و یا ایراد و یا صدمه و یا جراحت نیز بینجامد به التبع مجازات خاص خودش را دارد. از این رو در ماده 614قانون مجازات اسلامی این مورد نیز پیش بینی شده است:
"هر کس عمداً به دیگری جرح یا ضربی وارد آورد که موجب نقصان یا شکستن یا از کار افتادن عضوی از اعضا یا منتهی به مرض دایمی‌ یا فقدان یا نقص یکی از حواس یا منافع یا زوال عقل مجنی‌علیه گردد در مواردی که قصاص امکان نداشته باشد چنانچه اقدام وی موجب اخلال در نظم ‌و صیانت و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب یا دیگران گردد به دو تا پنج سال حبس محکوم خواهد شد و در صورت درخواست مجنی‌علیه مرتکب ‌به پرداخت دیه نیز محکوم می‌شود ."
هرچند هرگونه ضَرب و جَرح نسبت به هرکدام از آحاد جامعه ممکن است رخ بدهد اما به طور کلی اگر ضرب و جرح نسبت به مأموران دولتی و آن هم در حین انجام وظیفه باشد، اخلال در نظم و امنیت جامعه تلقی شده و قانون به سادگی از کنار آن رد نمی‌شود و همان طور که گفته شده،‌ قانونگذار چنین رفتاری را مشمول مجازات زیادی دانسته است.(1)

کلام آخر

جرم تَمَّرد، اختصاصی نسبت به ماموران دولت است، بدیهی است که در مورد دستور افراد عادی الزام قانونی وجود ندارد تا تمرد از آن مجازات داشته باشد. در خصوص توهین، توهین نسبت به هر فردی جرم تلقی می‌شود ولی نسبت به ماموران و مقاماتی که قانون ذکر کرده است، مجازاتش سنگین تر است.

---

پی نوشت:
1. آشنایی با مجازات توهین و درگیری با مأموران پلیس، پایگاه خبری تابناک.