محیط و فضای آموزشی
برخی از پدر و مادرها به دلایل گوناگون، از جمله نام، شهرت و گاه امکانات آموزشی بهتر یک مدرسه، فاصله خانه تا محل تحصیل فرزندشان را بسیار طولانی می کنند، به حدی که دانش آموز مجبور می شود، از سرویس های رفت و آمد استفاده کند. این گونه رفت و آمدها، به خصوص در شهرهای بزرگ، به دلیل آلودگی های صوتی و تنفسی و ترافیک سنگین و حوادث و عوارض ناشی از آن، زیانش بسیار بیشتر از سودش است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : پنج شنبه 1397/07/19 ساعت 08:15
محبوبه همت-مرکز یادگیری تبیان
1. نزدیک بودن فاصله خانه و مدرسه
برخی از پدر و مادرها به دلایل گوناگون، از جمله نام، شهرت و گاه امکانات آموزشی بهتر یک مدرسه، فاصله خانه تا محل تحصیل فرزندشان را بسیار طولانی می کنند، به حدی که دانش آموز مجبور می شود، از سرویس های رفت و آمد استفاده کند. این گونه رفت و آمدها، به خصوص در شهرهای بزرگ، به دلیل آلودگی های صوتی و تنفسی و ترافیک سنگین و حوادث و عوارض ناشی از آن، زیانش بسیار بیشتر از سودش است. کودک، وقتی در محله و محدوده ی زندگی خود به مدرسه برود، در کنار هم کلاسی هایی می نشیند که بسیارشان آشنا و همسایه او هستند و این پیوندهای هم جواری و خویشاوندی، می تواند گسترش روابط عاطفی را نیز در پی داشته باشد. این چتر عاطفی، او را در فضای امن تری قرار می دهد. روان شناسان و جامعه شناسان، بر توسعه فرهنگ و همگرایی و محله گرایی(لوکالیزم) در جامعه ماشین زده و آشفته مدرن، تأکید فراوان دارند.
2. وسعت زمین، بنا و امکانات
وسعت زمین، بنا و امکان های آموزشی، فرهنگی و هنری نقش زیادی در رشد خلاقیت و سلامت جسمی و روانی دانش آموز دارد، بسیاری از مدارس ما فاقد ضوابط و استانداردهای پذیرفته شده ی بین المللی است.
فقدان این امکان ها، محیط های آموزشی را کسل کننده و کودک را آسیب پذیر می کند. اگر قرار باشد کودک از آپارتمان کوچک به نام خانه به آپارتمان بزرگتری به نام مدرسه برود، ستمی است که می تواند خسارت های روحی، روانی وآموزشی جبران ناپذیری بر او در پی داشته باشد.
ایجاد تعلق خاطر به مدرسه و اجزاء آن و پرورش حس خویشاوندی
ایجاد دلبستگی و تعلق خاطر به مدرسه، هم کلاسی ها، آموزگاران و دیگر کارکنان مدرسه، نقشی بسیار، در آرامش روحی و روانی کودک، در روزهای آغازین و به طور کلی پایه ی اول تحصیلی دوره ی ابتدایی دارد. این تعلق خاطر را، پیش از مدرسه، خانواده باید ایجاد کند، کودک باید محلی را که قرار است به مدت شش سال در آن زندگی کند به عنوان خانه ی دوم خود بپذیرد و به همه ی اجزایش علاقه مند شود و خاطره های خوب از آن در ذهن خود، ذخیره کند.
پیش از آغاز تحصیلی، بزرگترها بهتر است خاطره های خوب خود را از مدرسه برای کودکان بازگویند. باز گو کردن خاطره های بد آنان را ناخواسته دچار پیش داوری منفی نسبت به مکانی می کند که قرار است خانه ی دوم آن ها باشد.
جشن شکوفه ها، که چند سالی است برگزار می شود، می تواند در کاهش تنش های روحی و روانی و کم رنگ کردن پیش داوری های منفی مثر باشد.
اجرای تئاتر، موسیقی و قصه گویی در محل مدرسه، در جشن شکوفه ها، می تواند گام اول در تقویت حس هم گرایی باشد. زیرا در اولین ماه سال تحصیلی کلاس اولی ها، باید بیش از هر چیز به نیازهای عاطفی و روحی بچه ها پاسخ داده شود.
برای دور کردن حس غریبگی، بچه ها می توانند در فرصت های طراحی شده، با هم کلاسی های آینده خود، قبل از بازگشایی مدرسه، آشنایی و دوستی برقرار کنند. در روستاها و شهرهای خیلی کوچک، این آشنایی و شناخت، به طور طبیعی وجود دارد، اما در شهرهای بزرگ، کمتر چنین روابطی شکل می گیرد. تمهیدهایی از این دست، هم توسط خانواده می تواند انجام بگیرد، هم مدرسه.
یک اردوی یک روزه، به همراه خانواده و معلم، می تواند این هم خویشی را به وجود بیاورد. زیرا تولید حس خویشاوندی، زمینه ساز همزیستی بهتر در واحد های اجتماعی است. اگر مدرسه از فضاهای ورزشی مناسب برخوردار است، بد نیست در کنار هم بازی کنند و اگر هم از امکانات ورزشی برخوردار نیستند، بازی های نمایشی هم می تواند فرصتی برای آنان فراهم کند، تا طعم مشارکت و فعالیت جسمی را در کنار هم تجربه کنند.
نیاز واقعی به دستشویی یا مفری برای غلبه بر فشارهای روحی
شاید مطرح این موضوع برای کسانی که با فضاهای آموزش و نیازهای جسمی و روحی کودکان شش هفت ساله آشنایی کافی ندارند، کمی مضحک و ابتدایی به نظر برسد، ولی واقعیتش است انکارناپذیر که در مدارس ما، یکی از عوامل مهم اضطراب در اولی ها، سرویس بهداشتی و جوانب مربوط به آن است.
بچه ها به دلیل اضطراب های ناشناخته ای که دارند،روزهای اول نیاز بیشتری به دستشویی و سرویس بهداشتی از خودشان نشان می دهند که گر چه ممکن است نیازهای واقعی نباشد، اما مفری است برای تخلیه فشارهای روحی و ضمن ایت که این ممکن است واقعاً هم دچار تکرر ادرار بشوند. کمبود با ناکافی بودن سرویس های بهداشتی نسبت به دانش آموزان یک مدرسه و ازدحام ناشی از آن در زنگ تفریح، می تواند تنش های درونی، او را شدت بخشد. لذا آموزگاران پایه اول باید به این نکته توجه کافی نشان دهند و وضعیت مناسب را برای این گروه از کودکان فراهم کنند.
دانش آموزان سال اول با اجرا و واحدهای درونی مدرسه، آشنایی ندارد و همین نبود آگاهی به ساختمان ، آدم ها و دیگر اجزای مدرسه، ممکن است بر حس غربت و غریبگی او بیفزاید. پس می توان با استفاده از یک شخصیت عروسکی و با زبانی صمیمی و مهربان، به عنوان راهنما بچه ها را باکلاس و مدرسه ای که قرار است ساعت هایی از روز خود را در آن زندگی کند، آشنا کنیم. آشنایی با محل سرویس های بهداشتی، آب خوری، دفتر، مکان های ورزشی، کتابخانه و آزمایشگاه باید پیش از آغاز سال تحصیلی انجام بگیرد.
مطالب مرتبط:
موارد مهم قبل از آغاز تحصیلی سال جدید
ضرورت تامین امنیت روانی کلاس اولی ها
برخی از پدر و مادرها به دلایل گوناگون، از جمله نام، شهرت و گاه امکانات آموزشی بهتر یک مدرسه، فاصله خانه تا محل تحصیل فرزندشان را بسیار طولانی می کنند، به حدی که دانش آموز مجبور می شود، از سرویس های رفت و آمد استفاده کند. این گونه رفت و آمدها، به خصوص در شهرهای بزرگ، به دلیل آلودگی های صوتی و تنفسی و ترافیک سنگین و حوادث و عوارض ناشی از آن، زیانش بسیار بیشتر از سودش است. کودک، وقتی در محله و محدوده ی زندگی خود به مدرسه برود، در کنار هم کلاسی هایی می نشیند که بسیارشان آشنا و همسایه او هستند و این پیوندهای هم جواری و خویشاوندی، می تواند گسترش روابط عاطفی را نیز در پی داشته باشد. این چتر عاطفی، او را در فضای امن تری قرار می دهد. روان شناسان و جامعه شناسان، بر توسعه فرهنگ و همگرایی و محله گرایی(لوکالیزم) در جامعه ماشین زده و آشفته مدرن، تأکید فراوان دارند.
2. وسعت زمین، بنا و امکانات
وسعت زمین، بنا و امکان های آموزشی، فرهنگی و هنری نقش زیادی در رشد خلاقیت و سلامت جسمی و روانی دانش آموز دارد، بسیاری از مدارس ما فاقد ضوابط و استانداردهای پذیرفته شده ی بین المللی است.
فقدان این امکان ها، محیط های آموزشی را کسل کننده و کودک را آسیب پذیر می کند. اگر قرار باشد کودک از آپارتمان کوچک به نام خانه به آپارتمان بزرگتری به نام مدرسه برود، ستمی است که می تواند خسارت های روحی، روانی وآموزشی جبران ناپذیری بر او در پی داشته باشد.
ایجاد تعلق خاطر به مدرسه و اجزاء آن و پرورش حس خویشاوندی
ایجاد دلبستگی و تعلق خاطر به مدرسه، هم کلاسی ها، آموزگاران و دیگر کارکنان مدرسه، نقشی بسیار، در آرامش روحی و روانی کودک، در روزهای آغازین و به طور کلی پایه ی اول تحصیلی دوره ی ابتدایی دارد. این تعلق خاطر را، پیش از مدرسه، خانواده باید ایجاد کند، کودک باید محلی را که قرار است به مدت شش سال در آن زندگی کند به عنوان خانه ی دوم خود بپذیرد و به همه ی اجزایش علاقه مند شود و خاطره های خوب از آن در ذهن خود، ذخیره کند.
پیش از آغاز تحصیلی، بزرگترها بهتر است خاطره های خوب خود را از مدرسه برای کودکان بازگویند. باز گو کردن خاطره های بد آنان را ناخواسته دچار پیش داوری منفی نسبت به مکانی می کند که قرار است خانه ی دوم آن ها باشد.
جشن شکوفه ها، که چند سالی است برگزار می شود، می تواند در کاهش تنش های روحی و روانی و کم رنگ کردن پیش داوری های منفی مثر باشد.
اجرای تئاتر، موسیقی و قصه گویی در محل مدرسه، در جشن شکوفه ها، می تواند گام اول در تقویت حس هم گرایی باشد. زیرا در اولین ماه سال تحصیلی کلاس اولی ها، باید بیش از هر چیز به نیازهای عاطفی و روحی بچه ها پاسخ داده شود.
برای دور کردن حس غریبگی، بچه ها می توانند در فرصت های طراحی شده، با هم کلاسی های آینده خود، قبل از بازگشایی مدرسه، آشنایی و دوستی برقرار کنند. در روستاها و شهرهای خیلی کوچک، این آشنایی و شناخت، به طور طبیعی وجود دارد، اما در شهرهای بزرگ، کمتر چنین روابطی شکل می گیرد. تمهیدهایی از این دست، هم توسط خانواده می تواند انجام بگیرد، هم مدرسه.
یک اردوی یک روزه، به همراه خانواده و معلم، می تواند این هم خویشی را به وجود بیاورد. زیرا تولید حس خویشاوندی، زمینه ساز همزیستی بهتر در واحد های اجتماعی است. اگر مدرسه از فضاهای ورزشی مناسب برخوردار است، بد نیست در کنار هم بازی کنند و اگر هم از امکانات ورزشی برخوردار نیستند، بازی های نمایشی هم می تواند فرصتی برای آنان فراهم کند، تا طعم مشارکت و فعالیت جسمی را در کنار هم تجربه کنند.
نیاز واقعی به دستشویی یا مفری برای غلبه بر فشارهای روحی
شاید مطرح این موضوع برای کسانی که با فضاهای آموزش و نیازهای جسمی و روحی کودکان شش هفت ساله آشنایی کافی ندارند، کمی مضحک و ابتدایی به نظر برسد، ولی واقعیتش است انکارناپذیر که در مدارس ما، یکی از عوامل مهم اضطراب در اولی ها، سرویس بهداشتی و جوانب مربوط به آن است.
بچه ها به دلیل اضطراب های ناشناخته ای که دارند،روزهای اول نیاز بیشتری به دستشویی و سرویس بهداشتی از خودشان نشان می دهند که گر چه ممکن است نیازهای واقعی نباشد، اما مفری است برای تخلیه فشارهای روحی و ضمن ایت که این ممکن است واقعاً هم دچار تکرر ادرار بشوند. کمبود با ناکافی بودن سرویس های بهداشتی نسبت به دانش آموزان یک مدرسه و ازدحام ناشی از آن در زنگ تفریح، می تواند تنش های درونی، او را شدت بخشد. لذا آموزگاران پایه اول باید به این نکته توجه کافی نشان دهند و وضعیت مناسب را برای این گروه از کودکان فراهم کنند.
دانش آموزان سال اول با اجرا و واحدهای درونی مدرسه، آشنایی ندارد و همین نبود آگاهی به ساختمان ، آدم ها و دیگر اجزای مدرسه، ممکن است بر حس غربت و غریبگی او بیفزاید. پس می توان با استفاده از یک شخصیت عروسکی و با زبانی صمیمی و مهربان، به عنوان راهنما بچه ها را باکلاس و مدرسه ای که قرار است ساعت هایی از روز خود را در آن زندگی کند، آشنا کنیم. آشنایی با محل سرویس های بهداشتی، آب خوری، دفتر، مکان های ورزشی، کتابخانه و آزمایشگاه باید پیش از آغاز سال تحصیلی انجام بگیرد.
مطالب مرتبط:
موارد مهم قبل از آغاز تحصیلی سال جدید
ضرورت تامین امنیت روانی کلاس اولی ها
