گام به گام در آشنایی با هنر مینیاتور(3)
رنگ شناسی در نقاشی مینیاتور
رنگ ها گویای احساس نقاش با مخاطبان هستند. استفاده از هر رنگ می تواند احساس خاصی را از آنچه که نقاش مدنظر داشته به بیننده القا کند.
در مقاله های پیشین تاریخچۀ کوتاهی از نقاشی ایرانی مدل گل و مرغ و مینیاتور ارائه کردیم. همچنین ابزارهای مورد نیاز نقاشی گل و مرغ از ابتدای طراحی تا مراحل پایانی را به شما معرفی کردیم.
درست است که در ابتدای کار نیازی به رنگ آمیزی نداریم اما برای آغاز کار توصیه می کنیم که ابتدا مدتی را به تمرین رنگ شناسی اختصاص دهید.
انواع رنگ ها
در زمینه رنگ ها، باید گفت که بهتر است یک نقاش، هر نوع نقاشی که کار می کند، با انواع رنگ ها مانند رنگ های سرد و گرم، رنگ های آتشین و یخ آشنا شود. این دسته بندی رنگ ها از نظر میزان درخشندگی و حرارتی است که منتقل می کنند. همچنین ضروری است یک نقاش بداند که با استفاده از هر رنگ چه نوع حسی را به مخاطب منتقل می کند. در شکل زیر به طور خلاصه رنگ های سرد را در سمت چپ تصویر و رنگ های گرم و پر حرارت را در سمت راست قرار داده ایم.رنگ ها از نظر ماهیت به دو دستۀ کلی تقسیم می شوند که عبارت اند از : رنگ های کروماتیک و رنگ های آکروماتیک.
رنگ های آکروماتیک در واقع رنگ های اصلی هستند که شامل قرمز، آّبی و زرد و سایر رنگ هایی هستند که از ترکیب این سه رنگ اصلی به دست می آیند. این ها همان رنگ هایی هستند که از طیف نور فرابنفش تا فروقرمز را شامل می شود.
رنگ های آکروماتیک، رنگ های خنثی هستند. رنگ هایی مانند سفید و سیاه و ترکیب این دو یعنی خاکستری، رنگ های اکروماتیک را تشکیل می دهند. اگر شما رنگ های آکروماتیک را در زمینه سفید قرار دهید، آن ها تیره تر به نظر می رسند؛ به عبارت دیگر به کار بردن رنگ سفید به همراه رنگ های آکروماتیک اصطلاحاً باعث خفه شدن رنگ کروماتیک می شود. اگر رنگ های کروماتیک را در زمینۀ مشکی قرار دهید، آن ها درخشان تر و جذاب تر به نظر می رسند.
برای آنکه بتوانیم درجه بندی های مختلفی از یک رنگ به دست بیاوریم و آن را تجربه کنید توصیه می شود ابتدا با دو رنگ سفید و مشکی کار را آغاز کنید.
سعی کنید یک مستطیل بلند به اندازۀ عرض کاغذ یا بوم نقاشی تان بکشید. مانند شکل زیر :
سپس خانه اول را به رنگ مشکی کامل درآورید. سیاه ترین خانۀ جدول را شکل دهید. پس از آن سعی کنید به تدریج با افزودن رنگ سفید تا حد امکان به آرامی از رنگ مشکی به رنگ سفید خالص برسید.
در ابتدا این کار ممکن است خسته کننده به نظر برسد اما به شدت در ادامۀ کار نقاشی به شما کمک خواهد کرد.
توصیه می کنیم این کار را ابتدا با ده خانه از مشکی به سفید شروع کنید و سپس تلاش کنید تا تعداد خانه را بیشتر کنید.
پس از چند بار تمرین به سراغ رنگ های دیگر بروید. به این شکل که یک جدول ده در ده بکشید و سعی کنید باز هم از مشکی و سفید آغاز کنید و در خانه های زیرین، طیف رنگ های دیگر را بسازید که از تیره به روشن می روند.
همچنین می توانید جدول را به صورت دایره ترسیم کنید و رنگ ها را در آن جای دهید. در این صورت شکلی مانند تصویر زیر به دست خواهید آورد.
در نظر داشته باشید که تمرین ارائه شده فارغ از نوع ابزار رنگی که مایلید در آینده با آن نقاشی کنید به شما داده است؛ یعنی فرق نمی کند که از رنگ روغن، پاستل، مداد رنگی، یا هر نوع ابزار دیگری استفاده کنید. این کار به شناسایی طیف وسیع رنگ ها به شما کمک می کند. پس شروع کنید و اولین اثر هنری خود را آغاز کنید. رنگ ها را امتحان کنید و لذت ببرید.