راهکارهای آموزش خلاقیت به نوجوانان توسط خانواده

خلاقیت، موهبت الهی است که خداوند آن را به همه انسان ها عطا کرده است و این موهبت، ویژگی بسیار خوبی دارد و آن قابلیت رشد آن می باشد. براین اساس می توان با آموزش صحیح به تسهیل رشد آن کمک کرد.
در ادامه به برخی راهکارهایی که والدین با استفاده از آن ها، می توانند به رشد خلاقیت در فرزندان خود کمک کنند. اشاره می شود.

راهکارهای پرورش خلاقیت در نوجوانان:
1 - والدین همیشه باید در حال پرسش کردن از فرزندان خود باشند و پرسش را تنها منحصر به مسائلی درسی مثل نوشتن تکلیف و خواندن درس ندانند، لیکن پدر و مادر باید این نکته را درنظر بگیرند که در پرسیدن سوال چه موردی را در نظر بگیرند تا سوال فرزند دلبندشان را به خلاقیت سوق دهند، بهتر است والدین از سوالاتی استفاده کنند که این سوالات بیش از یک جواب داشته باشد. زیرا سوالی که یک جواب داشته باشد نمی تواند زمینه ساز خلاقیت شود و یا شاید دانش آموز ما جواب را قبلا از جایی دیده یا شنیده. پس بهتر است سوالاتی مدنظر قرار بگیرند که جواب های بسیاری داشته باشند. مثلا پدر و مادر به جای اینکه سوال کنند که چرا ذخیره آب در کشور ما کم شده و دانش آموزشان هم فورا بگوید چون بارندگی کم شده بهتر است، این پرسش را بپرسند که به نظر شما چگونه می توانیم در مصرف آب صرفه جویی کنیم؟ و سوالاتی از این دست که جواب های بسیاری دارد و ذهن فرد را به تکاپو و در نهایت خلاقیت رهنمون می سازد.

2 - والدین علاوه بر اینکه خود موظف به پرسیدن سوالات خلاقانه از نوجوانان خود هستند، خود نیز متقابلا باید سوالات خلاقانه فرزند خود را پاسخ دهند و نداشتن زمان را بهانه نکنند. برخی والدین از این ترس دارند که نتوانند به سوال فرزند خود پاسخ دهند و این امر سطح اطلاعات شان را زیر سوال ببرد. در صورتی که چنین نیست، والدین در زمان عاجز ماندن از پاسخ به سوال می توانند با مشارکت فرزند خود، به مطالعه و جستجو بپردازند و در نتیجه تلاش ذهنی و همکاری به پاسخ برسند. برخی والدین به محض پرسیدن سوال، فرزند خود را طرد کرده و به او می گویند که برو سراغ درست این کار باعث می شود که دانش آموز ما به سوی کتاب برود و محدود به کتاب بماند، محدود شدن به کتاب باعث می شود که دانش آموز فقط اطلاعات علمی خود را افزایش دهد و فرصتی برای خلق ایده نداشته باشد، این ویژگی و ویژگی هایی از این دست، سبب می شوند که دانش آموز به سمت آینده شغلی ای برود که به جای ایده دادن و مدیریت کردن، تنها مجری ایده های دیگران شود.

3 - والدین باید شرایطی را ایجاد کنند تا نوجوان شان بتواند در کارهای خانه و بیرون از خانه مشارکت داشته باشد، هرچند که نتواند آن کار را به خوبی انجام دهد و خرابکاری به بار آید. زمانی که نوجوان یک کار را به شکل غلط انجام داد، باید به آرامی او را متوجه اشتباهش کنیم. در این صورت او ایرادش را فهمیده و در دفعات بعدی کار را به نحو بهتر و یا خلاقانه تر انجام می دهد. تاز مانی که دیگر کار را بدون عیب و نقص انجام دهد. این کار باعث می شود که دانش آموز به خلاقیت نزدیک شده و هم چنین انجام صحیح کار، اعتماد به نفسش را افزایش می دهد.

4 - از فنون خلاق استفاده کنید. یکی از این فنون روش بارش فکری است . در این روش، والدین عزیز یک سوال نسبتا پیچیده از نوجوان خود می پرسند و به او می گویند هر جوابی که به ذهنت میرسد را با آرامش بگو. از این ترس نداشته باش که جوابت نادرست باشد. سپس پدر و مادر به جواب های نوجوان گوش می دهند وهر جوابی که به نظرشان به جواب اصلی نزدیک تر بود را تشویق کرده و فرزند خود را به جواب صحیح هدایت می کنند. پدر و مادر می توانند مرحله به مرحله سوالات پیچیده تری را از فرزند خود بپرسند و هر بار او را راهنمایی کنند تا جایی که فرزندشان بتواند بدون کمک والدین خود ، به سوالات جواب بدهد. این روش روشی بود که سقراط در یونان باستان داشت. روش او دیالکتیک نام داشت. او می خواست مردم را از جهل بیرون آورد، اما مستقیم به آن ها نمی گفت که شما چیزی نمی دانید و از آنها در مورد موضوعی سوال می پرسید و می گفت هر جوابی به ذهن تان می رسد بگویید و از بین جواب های شان آن ها را به جواب درست رهنمون می ساخت. این کار سبب گردید که از بین همان مردم، فیلسوف و دانشمند بزرگی به نام افلاطون پرورش یابد.

مطالب مرتبط:
آیا می‌توان خلاقیت را آموزش داد؟
پرورش خلاقیت در دانش آموزان ابتدایی
آموزش خلاقیت با سوالات واگرا

نویسنده: اعظم پیکانی