علائم ابتلا به فلج بل چه چیست؟
فلج بل یا فلج یک طرف صورت چیست؟
فلج بل بهواسطه آسیب به عصب صورت که موجب تورم آن میشود، شکل میگیرد. این عصب از یک ناحیه باریک استخوانی در جمجمه عبور میکند. هنگامیکه عصب متورم میشود - حتی به میزان اندک - به سطح سخت جمجمه فشار وارد میکند.
من امروز صبح از خواب که بیدار شدم متوجه شدم پلک چپم افتاده و یکطرف صورت و زبانم هیچ حسی ندارند. پس از مراجعه به پزشک به من گفتند که به فلج بل مبتلا شدهام. لطفاً بفرمایید این بیماری چیست و چگونه درمان میشود؟
فلج بل بیماری است که در آن عضلات یک سمت صورت ضعیف یا فلج میشوند. این بیماری تنها یک سمت از صورت را در یکزمان تحت تأثیر میدهد و موجب سستی یا سفت شدن آن سمت میشود. فلج بل بهواسطه آسیب وارده به عصب جمجمهای هفتم شکل میگیرد. این عصب به نام «عصب صورت» نیز شناخته میشود. هر فردی میتواند به فلج بل مبتلا شود؛ اما به نظر میرسد این بیماری بیشتر در افراد مبتلابه دیابت یا آنهایی که بهبودی از عفونتهای ویروسی را تجربه میکنند، رخ میدهد.بیشتر مواقع، علائم فلج بل موقتی هستند. اگر این شرایط برای شما رخ دهد، ممکن است دچار هراس شوید که یک سکته مغزی داشتهاید، اما احتمالاً اینگونه نیست. سکته مغزی که بر عضلات صورت تأثیر میگذارد، موجب ضعف عضلانی در دیگر بخشهای بدن نیز میشود و تنها بهصورت محدود نیست..
دلیل فلج بل چیست؟
فلج بل بهواسطه آسیب به عصب صورت که موجب تورم آن میشود، شکل میگیرد. این عصب از یک ناحیه باریک استخوانی در جمجمه عبور میکند. هنگامیکه عصب متورم میشود - حتی به میزان اندک - به سطح سخت جمجمه فشار وارد میکند. این شرایط بر کارکرد عصب تأثیرگذار است. همچنین، پژوهشگران معتقدند که عفونتهای ویروسی ممکن است در ابتلا به فلج بل نقش داشته باشند. آنها شواهدی را کشف کردهاند که نشان میدهند ویروس هرپس سیمپلکس 1 (دلیل شایع تاولهای تبخالی) ممکن است مسئول تعداد زیادی از موارد فلج بل باشد.علائم ابتلا به فلج بل چیست؟
علائم فلج بل معمولاً بهطور ناگهانی پدیدار میشوند. ممکن است شب در شرایطی که حالتان خوب است به خواب بروید، اما صبح روز بعد هنگامیکه در آینه نگاه میکنید با افتادگی و سستی بخشی از صورت خود مواجه شده باشید.برخی افراد یک یا دو روز پیش از آغاز فلج بل، پشت گوش خود احساس درد دارند. برخی دیگر به این نکته اشاره دارند که چند روز پیش از مشاهده علائم این بیماری صداها بلندتر از حالت عادی به نظر میرسند.
همچنین، ممکن است مواردی که در ادامه به آنها اشاره میشود را پیش از شکلگیری فلج بل تجربه کنید (به خاطر داشته باشید که این علائم احتمالاً تنها در یک سمت از صورت رخ خواهند داد)
ضعف صورت و افتادگی بهطورمعمول طی یک یا دو روز به اوج خود میرسند. بیشتر مردم طی چند هفته روند بهبودی را احساس میکنند. آنها بهطورمعمول طی سه ماه بهبودی کامل را تجربه میکنند. برخی افراد مبتلابه فلج بل دوران ریکاوری طولانیتر دارند. در موارد نادر، افراد مبتلابه این بیماری ممکن است برخی علائم دائمی را داشته باشند.
بیشتر یا کمتر از حد معمول بودن میزان آب چشم
آبریزش دهان
دشواری در جویدن
افت حس چشایی
پرش عضلههای صورت
احساس درد یا بیحسی در پشت گوش
ضعف صورت و افتادگی بهطورمعمول طی یک یا دو روز به اوج خود میرسند. بیشتر مردم طی چند هفته روند بهبودی را احساس میکنند. آنها بهطورمعمول طی سه ماه بهبودی کامل را تجربه میکنند. برخی افراد مبتلابه فلج بل دوران ریکاوری طولانیتر دارند. در موارد نادر، افراد مبتلابه این بیماری ممکن است برخی علائم دائمی را داشته باشند.
آیا آزمایشی وجود دارد که نشاندهنده ابتلا به فلج بل باشد؟
آزمایشی برای اینکه با اطمینان گفته شود به فلج بل مبتلا هستید، وجود ندارد. در حقیقت، پزشکان بهطورمعمول این بیماری را پس از حذف احتمال ابتلا به بیماریهای دیگر تشخیص میدهند.پزشک با انجام معاینه کامل و دقیق کار خود را آغاز خواهد کرد. اگر وی به فلج بل مشکوک باشد، تلاش میکند پلک چشم در ناحیه تحت تأثیر قرارگرفته صورت بیمار را ببندد. اگر پلک بسته نشود، نشانهای از آن چیزی است که پزشکان «پدیده بل» مینامند. در این شرایط، هنگامیکه پزشک تلاش میکند چشم بیمار را ببندد، چشم به سمت بالا و خارج حرکت میکند.
سپس پزشک رد کردن ابتلا به بیماری دیگر را دنبال میکند. وی احتمالاً قدرت شنوایی و حس تعادل بیمار را آزمایش خواهد کرد. همچنین، ممکن است انجام چند آزمایش مانند تصویربرداری پرتو اکس از جمجمه، سیتیاسکن، یا ام آر آی را تجویز کند. انجام آزمایش الکتریکی ممکن است به تشخیص کمک کند.
فلج بل چگونه درمان میشود؟
هیچچیزی نمیتواند فلج بل را متوقف کند. اگر مشخص شود فلج بل درنتیجه ویروس تبخال (هرپس سیمپلکس 1) یا زونا (هرپس زوستر) شکلگرفته، پزشک ممکن است داروی ضدویروس، مانند آسیکلوویر، تجویز کند.همچنین، پزشک ممکن است یک دوره کوتاه استفاده از کورتیکواستروئیدها، مانند پردنیزون را تجویز کند. هدف از این کار کاهش تورم عصب صورت است. این کار میتواند مدتزمان علائم فلج بل را کوتاه کند.
در همین حال، پزشک مراقبت اضافی از چشم در بخش تحت تأثیر قرارگرفته را توصیه خواهد کرد. ممکن است استفاده از چشمبند پیشنهاد شود زیرا بیمار قادر به پلک زدن و بستن پلک خود نیست. اگر اشک چشمها کمتر از حد معمول باشد، بیمار ممکن است مجبور به استفاده از قطرههای چشمی برای جلوگیری از خشک شدن چشم باشد.
درنهایت، پزشک ممکن است ماساژ عضلات صورت را پیشنهاد دهد. در موارد بسیار نادر - زمانی که علائم پس از گذشت مدتی بهبود نیابند - ممکن است انجام عمل جراحی برای کاهش فشار روی عصب صورت پیشنهاد شود.
منبع: پرسش و پاسخ های عمومی مشاوره سلامتی مرکز مشاوره تبیان