غذاهایی برای مراقبت از پوست شما

هنگامی که پوست در معرض تماس با اشعه UV قرار گیرد میزان تولید گونه‌های اکسیژن فعال (ROS) در آن افزایش یافته و تصور می‌شود که این گونه‌های اکسیژن فعال موجب ایجاد استرس اکسیداتیو و آسیب اکسیداتیو ناشی از تابش نور به پروتئین‌ها و سایر ماکرومولکول ها در پوست می‌شوند.
داده‌های زیادی نشان می‌دهند که آنتی‌اکسیدان‌های گیاهی از طریق مسیرهای پیام‌رسانی متعددی اثرات ضد تکثیری، ضدالتهابی، ضد رگ زایی، و ضد سرطانی را اعمال می‌نمایند.

چای سبز

چای، متداول‌ترین نوشیدنی مصرفی انسان‌ها بوده و حاوی ترکیبات پلی فنلی شناخته شده به نام کاتچین ها است.
تمام این پلی فنل ها به عنوان آنتی‌اکسیدان با قدرت متفاوت عمل نموده و می‌توانند گونه‌های اکسیژن واکنش‌پذیر را خنثی کنند.
کاربرد موضعی و یا تغذیه خوراکی چای سبز موجب محافظت در برابر سرطان‌زایی ناشی از تابش نور می‌شود.
ثابت شده است که تجویز خوراکی چای سبز دم‌کرده به شکل تنها، ضایعات و زخم‌های آفتاب‌سوختگی ناشی از تابش اشعه نور، شروع و روند تومورهای پوستی را مهار می‌کند.

انار

میوه انار (Punica granatum) به صورت تازه و آب‌میوه به مدت چندین قرن در فرهنگ‌های باستانی به منظور اهداف طبی مصرف شده است.
انار یک منبع غنی از دو نوع ترکیب پلی فنلی آنتوسیانین ها و تافین های قابل هیدرولیز است.
سایر فلاونوئیدهای موجود در انار شامل کوئرسیتین و گلیکوزیدهای لوتئولین می‌باشد.
انار دارای خواص قوی آنتی‌اکسیدانی، ضدالتهابی و ضد سرطانی می‌باشد.
مصرف انار و عصاره آن از استرس اکسیداتیو ایجاد شده جلوگیری نموده و آسیب DNA را کاهش می‌دهد که بدین وسیله سلول‌ها را از ایجاد آپوپتوز ایجاد شده ناشی از تابش نور محافظت می‌نماید.
همچنین اخیراً گزارش شده است که عصاره انار از تومورزایی ایجاد شده ناشی از تابش اشعه UV در پوست و واکنش‌های التهابی و رگ زایی، محافظت می‌نماید.
تجویز موضعی و خوراکی انار برای انسان‌ها اثر پیشگیری‌کنندگی لوسیون ها و یا کرم‌های ضدآفتاب را تقویت نموده و موجب محافظت پوست از تابش اشعه UV می‌گردد.
یک کارآزمایی بالینی دوسوکور نشان داد که دریافت خوراکی انار از ایجاد رنگ‌دانه دار شدن پوست انسان ناشی از تابش اشعه UV جلوگیری می‌نماید.

انگور (رزوراترول)

رزوراترول، یک فلاونوئید پلی فنلی بوده که در تخم‌ها و پوست‌های انواع انگور، انواع بادام زمینی و توت یافت می‌شود.
مطالعات نشان داده‌اند که رزوراترول دارای خواص قوی آنتی‌اکسیدانی، ضدالتهابی، ضد تکثیری می‌باشد.
کاربرد موضعی لوسیون های حاوی رزوراترول به پوست منجر به مهار قابل توجهی در میزان بروز تومور و تأخیر در بروز تومورزایی می‌شود.
در سال‌های اخیر، به دلیل خواص رزوراترول در به تأخیر انداختن پیری پوست رزوراترول با علاقه‌مندی بیشتری تولید شده است.

خارشتر (سیلی مارین)

سیلی مارین یک فلاونوئید پلی فنلی جدا شده از شیره گیاه خارشتر است. شیره خارشتر متعلق به خانواده گل مینا بوده که شامل انواع گل آفتاب‌گردان، انواع خارشتر، کنگرفرنگی (آرتیشو) می‌باشد.
سیلی مارین ترکیبی از چندین فلاونولیگنان از جمله سیلی بین، سیلی کرستین، سیلی دبانین و ایزو سیلی بین می‌باشد.
ثابت شده است که درمان با سیلی مارین میزان تخلیه گلوتاتیون و تولید ROS و همچنین میزان پراکسیداسیون لیپید در سلول‌های پرتودهی شده توسط نور شدید را کاهش می‌دهد.
اثرات آنتی‌اکسیدانی و ضد سرطان‌زایی سیلی مارین و ترکیب فعال آن یعنی سیلی بینین در سرطان‌زایی ناشی از تابش نور به اثبات رسیده است.
کاربرد موضعی سیلی مارین قبل از تماس با اشعه UV، میزان بروز تومور، تعدد تومور، و میانگین حجم تومور را به طور معنی‌داری کاهش داد.
علاوه بر این، کاربرد موضعی سیلی مارین از بروز آدم پوستی، تشکیل سلول آفتاب‌سوخته، آپوپتوز القاء شده توسط اشعه UV جلوگیری به عمل آورد.
این مطالعات نشان می‌دهند که کاربرد موضعی سیلی مارین احتمالاً از طریق ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی قوی آن در مراحل مختلف کارسینوژنز القاء شده توسط تابش اشعه UV محافظت قابل توجهی را فراهم می‌آورد.

سویا (جنیستئین)

جنیستئین، یک ایزوفلاون مشتق از سویا بوده که بسیار زیاد مورد توجه قرار گرفته شده است به دلیل این که اثرات آنتی‌اکسیدانی و ضد سرطانی در پوست دارد.
هر چند که لوبیای سویا حاوی تعداد زیادی از ترکیبات با فعالیت‌های ضدسرطانی می‌باشد اما جنیستئین قوی‌ترین آن‌ها است.
درمان پوست با جنیستئین قبل از تماس با اشعه UV باعث کاهش تعداد سلول‌های آفتاب‌سوخته می‌شود.
کاربرد موضعی محلول‌های حاوی جنیستئین پوست را از آسیب ناشی از تابش نور القاء شده توسط اشعه UV خورشید محافظت می‌نماید.
همچنین جنیستئین یک پتانسیل قوی برای کاهش واکنش التهابی آدم داشت و از بروز حساسیت شدید تماسی القاء شده توسط دوزهای متوسط تابش اشعه نور جلوگیری می‌کند.

زردچوبه (کورکومین)

ویژگی‌های متعدد بیولوژیکی ماده رنگی زردچوبه و نداشتن سمیت آن حتی در زمان تجویز دوزهای بالاتر آن باعث شده که مطالعه اثر آن در سرطان‌های پوست و سایر بیماری‌های پوستی جالب به نظر برسد.
ثابت شده است که ماده رنگی زردچوبه دارای طیف گسترده‌ای از خواص دارویی از جمله خواص آنتی‌اکسیدانی، ضدالتهابی، ضد تکثیری، ضد سرطان‌زایی، ضد میکروبی و التیام دهنده زخم بوده و به علت دارا بودن این خواص کاربردهای بالینی بسیاری را داشته است.
اساس مولکولی اثر پیشگیری‌کنندگی شیمیایی ماده رنگی زردچوبه به دلیل اثر آن بر روی چندین هدف از جمله فاکتورهای رونویسی، ژن‌های آپوپتوزی، تنظیم کننده‌های رشد، تنظیم کننده‌های رگ زایی و مولکول‌های چسبنده سلول می‌باشد.

سبزیجات کلمی (سولفورافان)

سولفورافان یک ایزوتیوسیانات موجود در گیاهان خانواده چلیپائیان از قبیل بروکلی، و جوانه‌های بروکلی بوده که از طریق مکانیسم‌های متعدد اثرات ضد سرطانی را اعمال می‌کنند.
سولفورافان دارای ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی، پیش آپوپتوزی، ضدالتهابی و ضد تکثیری می‌باشد. مطالعات اخیر نشان داده‌اند که استعمال موضعی عصاره جوانه‌های بروکلی حاوی سولفورافان منجر به مهار معنی‌دار بروز کارسینوژنز پوست ناشی از تابش اشعه UV می‌گردد.
استعمال موضعی عصاره جوانه بروکلی حاوی سولفورافان بر روی پوست موجب افزایش آنزیم‌های محافظت کننده سلول می‌گردد.
در یک مطالعه دیگر، پژوهشگران نشان دادند که استعمال موضعی عصاره جوانه بروکلی غنی از سولفورافان از ایجاد التهاب و آدم ناشی از تابش اشعه UV محافظت نموده و میزان حساسیت به قرمزی پوست ناشی از تابش اشعه UV را کاهش می‌دهد.

گوجه‌فرنگی (لیکوپن)

رنگ‌دانه قرمزرنگ لیکوپن، فراوان‌ترین کاروتنوئید در گوجه فرنگی است. نتایج به دست آمده از مطالعات نشان داده‌اند دریافت رژیمی رب گوجه فرنگی غنی از لیکوپن برای مدت 10 هفته سطوح لیکوپن سرم در انسان را افزایش می‌دهد و موجب محافظت در برابر ایجاد قرمزی پوست ناشی از تابش اشعه UV در انسان می‌گردد.

سبزیجات سبز برگ (لوتئین/ زآگزانتین)

لوتئین و زآگزانتین، کاروتنوئیدهای موجود در سبزیجات برگ‌دار سبز با خصوصیات قوی آنتی‌اکسیدانی می‌باشند.
از طریق اندازه‌گیری میزان پوستی در برابر تابش اشعه UV مشخص گردید که تجویز خوراکی لوتئین در مقایسه با استعمال موضعی این آنتی‌اکسیدان اثر محافظت‌کنندگی بهتری را در بر خواهد داشت.
همچنین به دنبال مکمل دهی رژیمی، لوتئین در پوست تجمع یافته و از میزان تولید ROS متعاقب در معرض قرار گرفتن با اشعه UV کاسته می‌شود.

مرکبات (ویتامین C)

ویتامین C موجود در مرکبات به عنوان یک آنتی‌اکسیدان محلول در آب، باعث خنثی‌سازی ROS می‌گردد.
تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف اسید اسکوربیک باعث کاهش لک‌های قهوه‌ای وابسته به پیری می‌شود.
همچنین ثابت شده است که ویتامین C در روند کلاژن سازی پوست نقش دارد، در نتیجه الاستیسیته پوست را افزایش می‌دهد.

بادام تلخ (ویتامین E)

ویتامین E در بسیاری از مواد غذایی مانند آجیل، روغن‌ها و سبزیجات وجود دارد و در پوست ذخیره می‌شود.
خاصیت چربی‌دوستی ویتامین E باعث می‌شود که استفاده موضعی آن در لوسیون ها و پمادها نیز باعث حفظ پوست در برابر باکتری‌های محیطی گردد.
همچنین ویتامین E با ایجاد لایه‌ای بر روی پوست، از خشکی آن جلوگیری می‌کند.
مطالعات نشان داده‌اند که کمبود ویتامین E باعث افزایش پراکسیداسیون لیپیدی در پوست می‌شود، در نتیجه آسیب اکسیداتیو به پوست افزایش می‌یابد.

نتیجه‌گیری
بر اساس نتایج به دست آمده از تعداد زیادی از مطالعات آزمایشگاهی و اپیدمیولوژیک مشخص شد که آنتی‌اکسیدان‌های گیاهی اثرات ضدالتهابی، ضد سرطانی و ضد پیری زودرس ناشی از تابش اشعه UV را اعمال می‌کنند.
آنتی‌اکسیدان‌های گیاهی مطرح شده اختلال در عملکرد مسیرهای سیگنال دهی سلول را برطرف نموده و فرآیندهای گوناگون بیوشیمیایی القاء شده یا واسطه گری شده توسط تابش اشعه ماوراءبنفش خورشید را بر هم می‌زند.
این بیانگر و نشان‌دهنده این است که آنتی‌اکسیدان‌های گیاهی خاص می‌توانند برای هدف مشخص و وقایع مولکولی شناخته شده به منظور پیشگیری و درمان تعدادی از اختلالات پوستی انسان از جمله سرطان پوست و پیری زودرس استفاده شوند.
بنابراین، استفاده از آنتی‌اکسیدان‌های گیاهی به شکل منابع رژیمی و یا استفاده روزانه مکمل دهی محصولات مراقبت‌کننده از پوست و یا مالیدن کرم یا لوسیون حاوی آنتی‌اکسیدان‌های گیاهی می‌تواند یک رویکرد مؤثر برای کاهش آسیب پوستی و یا سایر اختلالات پوستی ناشی از تابش پرتو UV خورشید باشد.

---