«قصه‌های مجید» به بچه‌های امروز جرأت می‌دهد خودشان را سانسور نکنند

«قصه‌های مجید» از آن دست آثار ملی ماست که با فرهنگ و ادبیات ایرانی بیش از آنچه فکر کنیم، آمیخته است. اثری به‌واقع درخور و سزاوار مرور و پیوند نسل‌های مختلف که هر بار از قرار گرفتن در قالب‌های گوناگون سربلند بیرون آمده. در حالی که مراسم رونمایی از کتاب صوتی «قصه‌های مجید» با صدای مهدی پاکدل جمعه گذشته برگزار شد، گفت و گویی با هوشنگ مرادی کرمانی، نویسنده این اثر انجام شده که متن آن در ادامه می آید.
آیا کاراکتر مجید خلق شد یا برگرفته از یک مجید واقعی یا حتی خود هوشنگ مرادی کرمانی است؟
– این شخصیت به نوعی شخصیت خودم هست و بخش‌های مشترکی بین من و مجید وجود دارد. مجید تنهاست و با مادربزرگش زندگی می‌کند، فقیر است، تمرکز ندارد و برای همین با خواندن ریاضی مشکل دارد. عاشق شعر و شاعری‌ و کتاب و سینماست. طنز کلامی دارد و همه‌چیز را از زاویه‌ طنز نگاه می‌کند و مشکلات را به شوخی می‌گیرد و این هوشمندی را دارد که تلخی‌ای که بر او گذشته را به شادی بدل کند. بن‌مایه‌‌ مجید، «نیاز» است در مقابل بی‌بی که پیرزنی فقیر و سختگیر و پخته و سختی‌کشیده است و حاضر نیست به خواسته‌های مجید تن دهد. اما این دو در عین تضاد همیشه با هم یکی هستند.
  با توجه به اقبالی که به قصه‌های مجید در مدیوم‌های مختلف شده، آیا این اثر برای خود شما جایگاه ویژه‌ای نسبت به سایر آثارتان دارد؟
– مجید یک جور معرفی من به جامعه بود و در واقع شناسنامه‌ کاری من است. قصه‌های مجید اثر متفاوتی‌ است، چون سرشار از ادبیات عامیانه و سنت‌های ایرانی ا‌ست که حالا فراموش شده و من آن را در قالب ادبیات آورده و کاربردی‌اش کرده‌ام.
قصه‌های مجید تاکنون در قالب‌های مختلفی ارائه شده؛ از تجربه‌ مجموعه‌ای رادیویی تا سریال تلویزیونی و انتشار کتاب چاپی و حالا کتاب صوتی. پیش‌بینی شما از اقبال جامعه نسبت به انتشار این مجموعه در قالب کتاب صوتی چگونه است؟
– مجید از ابتدا هم به صورت صوتی منتشر شد و پخش آن ۵، ۶ سالی در رادیو با گویندگی پرویز بهادر و علی تابش، ادامه داشت و الان دوباره انگار به زادگاه خودش برگشته و حالا با صدای یک جوان خوش‌صحبت با صدایی خوب و شیرین و با مهارت منتشر شده. آقای پاکدل تنها کار را نخوانده، بلکه آن را با همه‌ عشق و علاقه اجرا کرده است.
با توجه به تجربه‌ و سبک و سیاق متفاوت زندگی مجید با زمانه‌ فعلی، ارتباط نوجوان امروز، خصوصاً در شهرهای بزرگ و با فرهنگ‌های متفاوت، را با این اثر چطور می‌بینید؟ آیا انتشار صوتی این اثر به تسهیل این ارتباط کمک می‌کند؟
– هسته‌ مرکزی اتفاق‌ها در قصه‌های مجید انسان و آرزوی انسان است که در هر زمان و مکانی می‌تواند جواب بگیرد. پینوکیو و بابالنگ‌دراز و داستان‌های شاهنامه و رستم و سهراب هنوز هم مخاطب خود را دارند. قصه‌های مجید هم همین‌طور است و این خصلت ادبیات است و بین زمان‌ها و مکان‌ها پل می‌زند. همه‌ قهرمان‌هایی که با انسان ارتباط برقرار می‌کنند و می‌مانند یک خصوصیتی دارند که دوام می‌آورند و آن این است شما را وادار به همفکری و همدلی با خود می‌کند و دوامشان بیشتر از خود انسان است. چون به داستان تبدیل می‌شوند و هر چیزی برای ماندگاری نیاز به یک داستان دارد. مجید هم داستان خودش را دارد و صمیمیت موجود در قصه همراه نسل‌های مختلف می‌آید و تاثیر خود را می‌گذارد و این برای روزگار کنونی هم صادق است.
مجید قبل از آنکه یک بچه‌ روستایی یا اهل کرمان باشد، ایرانی است و بنابراین در هر لباس و قالبی که عرضه شود تاثیر خود را می‌گذارد و با زمان‌ها و مکان‌های متفاوت مانوس می‌شود. از همین منظر اصل قصه‌های مجید در کرمان می‌گذرد اما در سریال اصفهانی می‌شود و با اینهمه همان تاثیر به‌قوه‌ی خودش وجود دارد.
یک نکته هم اینکه خواندن قصه‌های مجید به بچه‌های امروز جرات می‌دهد که خودشان را سانسور نکنند و حرفشان را راحت بزنند. چون مجید علیرغم اینکه در جاهای مختلف به‌نوعی سرکوب می‌شود، اما جسورانه حرف‌هایش را می‌زند و خواسته‌هایش را مطرح می‌کند.
مجید قصه‌های مجید اهل شعر است و در بعضی از قصه‌ها شعر می‌گوید. آیا این اشعار سروده‌ خودتان است؟ و این آمیختگی شخصیت به شعر و ادبیات از چه منظری بوده؟
– دو گونه شعر در این قصه‌ها وجود دارد. یکی اشعار محلی است که مجید صرفاً آن‌ها را می‌خواند. یکی اشعار خود مجید است که آن‌ها را خودم گفته‌ام.
این اهل شعر بودن مجید هم به نوعی وابسته به شخصیت ایرانی اوست که با شعر عجین است و هم برگرفته از تجربیات شخصی خودم در روستاست که شعر در همان کتاب‌های محدودی که در اختیار داشتم مثل امیرارسلان و سلیم جواهری و حسین کرد شبستری نقش پررنگی داشت و از همان وقت دانستم که ایرانی بدون شعر نمی‌شود و این شد که بازتابش را قصه‌‌های مجید و اغلب آثارم می‌بینید.

---

منبع:بانی فیلم