تولید نوشابه سودمند پروبیوتیک با بهره گیری از قارچ کفیر
با توجه مصرف بالای نوشابه در ایران و مضرات نوشابه های معمول برای سلامت افراد جامعه دانش آموزان تصمیم گرفتند تا نوشابه ای سودمند حاوی پروبیوتیک ها و بدون مواد مضر تولید کنند تا جایگزین نوشابه های مصرفی غیرمفید گردد.
سیزدهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.
نام ایده: تولید نوشابه سودمند پروبیوتیک با بهره گیری از قارچ کفیر
نام ارائه دهنده/دهند گان: حدیث رستمی و هما حیدری
زمینه و نوع پروژه: زیست فناوری
درجه سختی: دشوار
نام مدرسه: پژوهش سرای خوارزمی
چکیده پروژه
با توجه مصرف بالای نوشابه در ایران و مضرات نوشابه های معمول برای سلامت افراد جامعه دانش آموزان تصمیم گرفتند تا نوشابه ای سودمند حاوی پروبیوتیک ها و بدون مواد مضر تولید کنند تا جایگزین نوشابه های مصرفی غیرمفید گردد.
مقدمه
پیشرفت های اقتصادی و اجتماعی اخیر مشكلات زیادی برای سلامتی انسان ها ایجاد كرده است. تنش و مشغله زیاد بشر منجر به ایجاد بیماری هایی مانند حمله قلبی، فشارخون بالا، اختلالات روده ای و انواع مختلف سرطان ها شده است. یكی از راه كارهای موثر در پیشگیری یا حذف این بیماری ها مصرف فراورده های پروبیوتیك است كه در كشورهای جهان به ویژه اروپا، آمریكا و ژاپن رواج چشمگیری یافته است، در بسیاری از كشورهای اروپایی، آفریقای شمالی و آسیایی انواع گوناگونی از فراورده های پروبیوتیك شامل شیرهای تخمیری، شیرهای تازه، ماست، دسرهای منجمد و پنیر در حال تولید و مصرف است. در دو سه دهه گذشته، فراورده های تجاری پروبیوتیك عرضه شده به بازار از رشد جهشی بالایی برخوردار بوده است. فراورده های پروبیوتیك را می توان به شرح زیر به دو دسته تقسیم نمود:
1. فراورده های پروبیوتیك لبنی مانند انواع ماست، پنیر، خامه ترش، دوغ، كره، بستنی، شیر خشك، نوشیدنی هایی با پایه آب پنیر و دسرهای لبنی
2. فراورده های پروبیوتیك غیرلبنی مانند غلات، شیرینی ها، غذا، انواع نوشیدنی ها نظیر آب میوه و ماءالشعیر
علاوه بر محصولات غذایی، فراورده های دارویی پروبیوتیك به صورت قرص یا كپسول برای درمان بیماری های گوناگون نظیر عفونت های رود های، انواع اسهال، عفونت دستگاه تناسلی در خانم ها، یبوست و ناسازگاری لاكتوز در دسترس است. در محصولات دارویی، ریز زنده های پروبیوتیك به تعداد فراوان به صورت خشك شده انجمادی وجود دارند. دریافت پروبیوتیك ها از راه مصرف فراورده های غذایی در مقایسه با سایر شیوه های دریافت نظیر مصرف خوراكی از طریق دارو به دلایلی از مقبولیت بیشتری نزد عموم برخوردار است: نخست مردم كمتر به مصرف مواد دارویی تمایل نشان می دهند، دوم، كسب لذت از جنبه حسی فراورده های غذایی در نظر اغلب اشخاص اجتناب ناپذیر است. بنابراین، غذاهای پروبیوتیك نسبت به مكمل های حاوی آن ها از مقبولیت بیشتری برخوردارند.
می دانیم که هر ایرانی سالانه به طور متوسط ۴۲ لیتر نوشابه مصرف می‌کند. در ۲۰ سال اخیر مصرف نوشابه های گازدار در کشور نزدیک به ۱۵ درصد افزایش داشته ولی مصرف شیر و لبنیات تنها حدود یک دهم درصد رشد کرده است! سرانه مصرف نوشابه در جهان حدود 10 لیتر است و این یعنی میانگین مصرف نوشابه در ایرانیان 4 برابر میانگین جهان است.
هدف
با توجه مصرف بالای نوشابه در ایران و مضرات نوشابه های معمول برای سلامت افراد جامعه دانش آموزان تصمیم گرفتند تا نوشابه ای سودمند حاوی پروبیوتیک ها و بدون مواد مضر تولید کنند تا جایگزین نوشابه های مصرفی غیرمفید گردد.
روش
پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع پژوهش های آزمایشی بود. با توجه به این که قارچ کفیر شامل انواع پروبیوتیک ها و مخمر های زنده می باشد و محصولات حاصل از آن جزو بهترین پروبیوتیک ها محسوب می گردد و طعم و مزه ویژه ای دارد برای تهیه نوشابه از آن استفاده شد. در این پروژه تصمیم گرفته شد نوشابه سودمند پروبیوتیک علاوه بر خواص مفید آن رنگ و طعم متفاوت و جذاب داشته و تولید انبوه آن نیز از جهت اقتصادی توسط صنعت مقرون به صرفه باشد. بنابراین دانش آموزان سعی کردند تا ماده غذایی حاوی لاکتوز برای باکتری های پروبیوتیک پیدا کنند. که طبق بررسی های انجام گرفته بهترین گزینه پودر آب پنیرحاوی 80 درصد لاکتوز بود. دانش آموزان در شرایط آزمایشگاهی از آن برای تکثیر باکتری های پروبیوتیک استفاده کردند. در گام بعد دانش آموزان با مواد گیاهی خاص به نوشابه مورد نظر طعم و رنگ دلخواه دادند و در گام بعد نوشابه را با گاز co2 گازدار کردند سپس در بطری های کوچک ریخته و در شرایط استریل آن را بین افراد توزیع کرده و تست طعم و میزان مقبولیت این محصول در نظر عموم بررسی شد.
مهارت های کسب شده
1. آشنایی با شیوه انجام کار گروهی
2. آشنایی با شیوه های جستجو در اینترنت
3. آشنایی با شیوه انجام پژوهش و نوشتن مقاله
4. آشنایی با نحوه ارائه گزارش عملکرد
5. آشنایی با روش ایده یابی (توفان مغزی)
6. آشنایی با مهارت کاربرد ابزار و وسایل مورد نیاز
7. آشنایی با پروپوزال نویسی
8. آشنایی با نحوه انجام آزمایش
دانش آموزان در پژوهش حاضر برای ساخت نوشابه از چه چیزی استفاده کردند؟ آب پنیر
1. آب پنیر
2. کره
3. مربا
4. خامه
مطالب مرتبط:
خستگی در دانش آموزان با نوشابه‌های انرژی زا
نوشابه با بدن ما چه می کند؟
تهیه کننده: مهدی رحمانی - تنظیم کننده: محبوبه همت
نام ایده: تولید نوشابه سودمند پروبیوتیک با بهره گیری از قارچ کفیر
نام ارائه دهنده/دهند گان: حدیث رستمی و هما حیدری
زمینه و نوع پروژه: زیست فناوری
درجه سختی: دشوار
نام مدرسه: پژوهش سرای خوارزمی
با توجه مصرف بالای نوشابه در ایران و مضرات نوشابه های معمول برای سلامت افراد جامعه دانش آموزان تصمیم گرفتند تا نوشابه ای سودمند حاوی پروبیوتیک ها و بدون مواد مضر تولید کنند تا جایگزین نوشابه های مصرفی غیرمفید گردد.
مقدمه
پیشرفت های اقتصادی و اجتماعی اخیر مشكلات زیادی برای سلامتی انسان ها ایجاد كرده است. تنش و مشغله زیاد بشر منجر به ایجاد بیماری هایی مانند حمله قلبی، فشارخون بالا، اختلالات روده ای و انواع مختلف سرطان ها شده است. یكی از راه كارهای موثر در پیشگیری یا حذف این بیماری ها مصرف فراورده های پروبیوتیك است كه در كشورهای جهان به ویژه اروپا، آمریكا و ژاپن رواج چشمگیری یافته است، در بسیاری از كشورهای اروپایی، آفریقای شمالی و آسیایی انواع گوناگونی از فراورده های پروبیوتیك شامل شیرهای تخمیری، شیرهای تازه، ماست، دسرهای منجمد و پنیر در حال تولید و مصرف است. در دو سه دهه گذشته، فراورده های تجاری پروبیوتیك عرضه شده به بازار از رشد جهشی بالایی برخوردار بوده است. فراورده های پروبیوتیك را می توان به شرح زیر به دو دسته تقسیم نمود:
1. فراورده های پروبیوتیك لبنی مانند انواع ماست، پنیر، خامه ترش، دوغ، كره، بستنی، شیر خشك، نوشیدنی هایی با پایه آب پنیر و دسرهای لبنی
2. فراورده های پروبیوتیك غیرلبنی مانند غلات، شیرینی ها، غذا، انواع نوشیدنی ها نظیر آب میوه و ماءالشعیر
علاوه بر محصولات غذایی، فراورده های دارویی پروبیوتیك به صورت قرص یا كپسول برای درمان بیماری های گوناگون نظیر عفونت های رود های، انواع اسهال، عفونت دستگاه تناسلی در خانم ها، یبوست و ناسازگاری لاكتوز در دسترس است. در محصولات دارویی، ریز زنده های پروبیوتیك به تعداد فراوان به صورت خشك شده انجمادی وجود دارند. دریافت پروبیوتیك ها از راه مصرف فراورده های غذایی در مقایسه با سایر شیوه های دریافت نظیر مصرف خوراكی از طریق دارو به دلایلی از مقبولیت بیشتری نزد عموم برخوردار است: نخست مردم كمتر به مصرف مواد دارویی تمایل نشان می دهند، دوم، كسب لذت از جنبه حسی فراورده های غذایی در نظر اغلب اشخاص اجتناب ناپذیر است. بنابراین، غذاهای پروبیوتیك نسبت به مكمل های حاوی آن ها از مقبولیت بیشتری برخوردارند.
می دانیم که هر ایرانی سالانه به طور متوسط ۴۲ لیتر نوشابه مصرف می‌کند. در ۲۰ سال اخیر مصرف نوشابه های گازدار در کشور نزدیک به ۱۵ درصد افزایش داشته ولی مصرف شیر و لبنیات تنها حدود یک دهم درصد رشد کرده است! سرانه مصرف نوشابه در جهان حدود 10 لیتر است و این یعنی میانگین مصرف نوشابه در ایرانیان 4 برابر میانگین جهان است.
با توجه مصرف بالای نوشابه در ایران و مضرات نوشابه های معمول برای سلامت افراد جامعه دانش آموزان تصمیم گرفتند تا نوشابه ای سودمند حاوی پروبیوتیک ها و بدون مواد مضر تولید کنند تا جایگزین نوشابه های مصرفی غیرمفید گردد.
روش
پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع پژوهش های آزمایشی بود. با توجه به این که قارچ کفیر شامل انواع پروبیوتیک ها و مخمر های زنده می باشد و محصولات حاصل از آن جزو بهترین پروبیوتیک ها محسوب می گردد و طعم و مزه ویژه ای دارد برای تهیه نوشابه از آن استفاده شد. در این پروژه تصمیم گرفته شد نوشابه سودمند پروبیوتیک علاوه بر خواص مفید آن رنگ و طعم متفاوت و جذاب داشته و تولید انبوه آن نیز از جهت اقتصادی توسط صنعت مقرون به صرفه باشد. بنابراین دانش آموزان سعی کردند تا ماده غذایی حاوی لاکتوز برای باکتری های پروبیوتیک پیدا کنند. که طبق بررسی های انجام گرفته بهترین گزینه پودر آب پنیرحاوی 80 درصد لاکتوز بود. دانش آموزان در شرایط آزمایشگاهی از آن برای تکثیر باکتری های پروبیوتیک استفاده کردند. در گام بعد دانش آموزان با مواد گیاهی خاص به نوشابه مورد نظر طعم و رنگ دلخواه دادند و در گام بعد نوشابه را با گاز co2 گازدار کردند سپس در بطری های کوچک ریخته و در شرایط استریل آن را بین افراد توزیع کرده و تست طعم و میزان مقبولیت این محصول در نظر عموم بررسی شد.
مهارت های کسب شده
1. آشنایی با شیوه انجام کار گروهی
2. آشنایی با شیوه های جستجو در اینترنت
3. آشنایی با شیوه انجام پژوهش و نوشتن مقاله
4. آشنایی با نحوه ارائه گزارش عملکرد
5. آشنایی با روش ایده یابی (توفان مغزی)
6. آشنایی با مهارت کاربرد ابزار و وسایل مورد نیاز
7. آشنایی با پروپوزال نویسی
8. آشنایی با نحوه انجام آزمایش
دانش آموزان در پژوهش حاضر برای ساخت نوشابه از چه چیزی استفاده کردند؟ آب پنیر
1. آب پنیر
2. کره
3. مربا
4. خامه
مطالب مرتبط:
خستگی در دانش آموزان با نوشابه‌های انرژی زا
نوشابه با بدن ما چه می کند؟
تهیه کننده: مهدی رحمانی - تنظیم کننده: محبوبه همت
