زیارت جامعه کبیره؛ اعجازی از امام هادی(ع)

‌حجت الاسلام والمسلمین مومنی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا، در رابطه با نقل زیارت جامعه کبیره در زمان امام هادی(ع) گفت: اینکه زیارت جامعه کبیره به چه علت در زمان حیات امام هادی(ع) و از ایشان نقل شده است نیازمند تحقیقات عمیق و تخصصی به لحاظ موقعیت زمانی و جامعه شناسی است.

لزوم تثبیت جایگاه امامت، یکی از علل نقل جامعه کبیره بود

وی افزود: مهم ترین امری که می توان به عنوان علت نقل زیارت جامعه کبیره در زمان امام هادی(ع) در نظر گرفت، این است که در آن دوره هرچقدر جامعه به زمان امامت حضرت ولی عصر(ع) و غیبت ایشان نزدیک تر می شد، نیاز به تثبیت جایگاه امامت و تبیین این مسئله برای شیعیان بیشتراحساس می شد.

این کارشناس مذهبی خاطر نشان کرد: در زمان امامت امامان آخر، همچون امام هادی(ع)‌ روش تثبیت جایگاه امامت با دوره های قبل بسیار متفاوت بود؛ چرا که در آن دوره به دلیل ظلم و جور حاکم زمان، بخش زیادی ازعمر ائمه اطهار(ع) در زندان سپری می شد، به همین دلیل نوعی اعجاز جهت تثبیت اموری از این دست لازم بود، از این رو نقل زیارت جامعه کبیره درآن دوره، نوعی اعجاز در تثبیت امر مهم امامت است.

مومنی با تاکید براینکه تبیین جایگاه والای امامت از زمان امام محمد باقر(ع) رقم زده شد، تصریح کرد: پس از زمان امام باقر(ع)، تبیین جایگاه امامت به صورت جزئی تر و تخصصی تر توسط امامان بعدی بیان شده و در دوران امامت امام هادی(ع) و امام حسن عسگری(ع) این مسئله به اوج خود رسید.

زیارت جامعه کبیره، روشی جهت آمادگی جامعه در زمان غیبت 

وی با بیان اینکه لزوم آمادگی جامعه برای غیبت امام عصر(عج)، در زمان امام هادی و امام حسن عسگری(ع)، بیش از گذشته احساس می شد، گفت: از آنجا که جامعه به غیبت و عدم ظهور امام عادت نکرده و آمادگی نداشت، امامان آخر قبل از حضرت حجت(ع)، همچون امام هادی و فرزند بزرگوارشان از طرق مختلف در صدد ایجاد این آمادگی درجامعه برآمده و همه تلاش خود را جهت تثبیت این امر کردند.

مومنی بیان کرد: زیارت جامعه کبیره نیز یکی از معجزات و در واقع روشی جهت آماده سازی جامعه در زمان غیبت حضرت ولی عصر(عج) بود که در زمان امامت امام هادی(ع) و از ایشان نقل شد تا آنجا که برخی زیارت جامعه کبیره را یک دوره امام شناسی کامل  دانسته اند.

بهره بردن از برکات وجود امام، هیچ ارتباطی به رویت‌ یا عدم رویت ندارد

این کارشناس مذهبی با اشاره به اینکه باید دایره المعارف شناخت امامت در جامعه وجود داشته باشد، گفت: زیارت جامعه کبیره یک نسخه کامل جهت شناخت مسئله‌ی امامت است که در اختیار شیعیان زمان غیبت امام زمان(ع) قرار گرفت و از آنجا که معرفت و شناخت خداوند به تعبیرامام حسین(ع) در گروه شناخت امام است، بنابراین اهمیت شناخت امام، توسط شیعیان از مسائل بسیار مهمی است که باید به آن توجه شود.

وی تاکید کرد: زیارت جامعه کبیره در واقع این مسئله را برای شیعیان به وضوح بیان می کند که وجود امام و بهره بردن از فیوضات ایشان، تنها به دیدن و رویت امام نیست بلکه جایگاه امام در جامعه و استفاده از فیوضات و برکات آن حضرت، چیزی فراتر از رویت ظاهری است.

مومنی افزود: واسطه بین فیض الهی و شیعیان و رابط میان خالق و مخلوق بودن از دیگر رسالات و جایگاه ویژه امام است که هیچ کدام با عدم رویت امام در جامعه مغایرت ندارد؛ چرا که همه‌ی شیعیان معتقدند که عدم ظهور به معنای عدم حضور نیست همچون که وجود خورشید پشت ابر و عدم رویت آن به معنای عدم وجود خورشید نیست و آفتاب چنانچه پشت ابرهم پنهان باشد، فیض و برکات خود را به مخلوقات می رساند.

تاکید صریح حضرت ولی عصر(ع) به قرائت زیارت جامعه کبیره

این کارشناس مذهبی، زیارت جامعه کبیره را نسخه‌ای جهت تبیین جایگاه و برکات امامت دانست و خاطر نشان کرد: فضیلت این زیارت به حدی است که حضرت ولی عصر(عج) سه مرتبه تاکید به قرائت این زیارت پرفضیلت کرده و این امر نشان از جایگاه مهم این زیارت در میان ادعیه و زیارات منقول دارد.

وی عنوان کرد: طبق تحقیقات و بررسی های انجام شده مشخص شده است که تک تک فرازهای این زیارت، در روایات معصومین قبل از امام هادی(ع) و پیش از نقل زیارت جامعه کبیره وجود داشته و در واقع تمامی فرازهای آن با کلیه‌ی مبانی مسلم گذشته تطبیق کامل دارد.

شناخت سیره ائمه، راه رسیدن به شناخت خداوند است

مومنی در رابطه با مضمون زیارت جامعه کبیره گفت: این زیارت، به نوعی فرهنگ سخنان قائم آل محمد(عج) است وشیعیان با قرائت این زیارت با مضمون سخنان ایشان و جایگاه والای امامت آشنایی پیدا می کنند چراکه آشنایی با سخنان و سیره امامان طریق رسیدن به معرفت الله است و هیچ چیز بالاتر از شناخت خداوند متعال نیست.

وی هم چنین با تاکید براینکه بی توجهی به زیارت جامعه کبیره موجب بی معرفتی نسبت به جایگاه امامت است گفت: طبق حدیث منقول از نبی مکرم اسلام(ص) مبنی براینکه"هرکس بمیرد و امام زمان خود رانشناسد به مرگ جاهلیت مرده است" اهمیت شناخت و معرفت نسبت به ائمه دریافت می شود؛ چراکه مرگ جاهلی چیزی جز مرگ همراه با کفر و نفاق نیست.

مرگ جاهلیت، نتیجه‌ی عدم شناخت امام زمان است

این کارشناس مذهبی در پایان با اشاره به مقام والای ابوذر تاکید کرد: علاوه بر عبادت، یکی از مهم ترین عواملی که باعث تعالی مقام معنوی ابوذر شد اهمیت وی به قدرت تفکر در معانی مختلف دینی بود؛ براین اساس فهم معانی بلند دینی، دوری از جهل و به عبارتی مرگ جاهلیت از موضوعات مهمی است که یک شیعه واقعی باید به آن توجه کند که یکی از راه های تحقق این امر، تفکر در سیره ائمه وشناخت امام زمان(ع) است و تفکر در معانی والای زیارت جامعه کبیره نیز در نیل به این هدف بسیار راه گشاست.

---

منبع : ایسنا