تبیان، دستیار زندگی

بررسی تأثیر آلاینده های زیست محیطی بیس فنل و دی اکسید سرب بر رشد ارقامی از گندم

گندم در کشور ما اهمیت به خصوصی دارد به همین علت طی سال های گذشته گندم هایی با مقاومت ژنتیکی و تولید بیشتر اعم از گندم سیوند (رشد بهتر در مزارع آبی در شرایط طبیعی، مقاومت در برابر زنگ سیاه)، گندم سیروان (مقاومت در برابر خشکی و زنگ گندم) و همچنین گندم پارسی (مقاومت در برابر زنگ زرد، زنگ سیاه و زنگ قهوه ای) به وجود آمده اند.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مهدی رحمانی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
سیزدهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده: بررسی تأثیر آلاینده های زیست محیطی بیس فنل و دی اکسید سرب بر رشد ارقامی از گندم
نام ارائه دهنده/دهند گان: لیلا بدیعی فر، پریا حقیقی و دنیا صفری
زمینه و نوع پروژه: زیست شناسی
درجه سختی: دشوار
نام مدرسه: دبیرستان فرزانگان 6

بررسی تأثیر آلاینده های زیست محیطی بیس فنل و دی اکسید سرب بر رشد ارقامی از گندم
 چکیده پروژه
با توجه به اثرات مضر بیس فنل و دی اکسید سرب بر روی گیاهان، هدف دانش آموزان از انجام پروژه حاضر تعیین غلظتی از  بیس فنل دی اکسید سرب است که بر روی هر رقم فاقد اثر سمی می باشد، تا به این ترتیب زمینه ای برای شروع آزمایش های بعدی جهت تعیین حد مجاز  بیس فنل و دی اکسید سرب در آب و خاک مزارع کشت این ارقام فراهم شود.

مقدمه
گندم در کشور ما اهمیت به خصوصی دارد به همین علت طی سال های گذشته گندم هایی با مقاومت ژنتیکی و تولید بیشتر اعم از گندم سیوند (رشد بهتر در مزارع آبی در شرایط طبیعی، مقاومت در برابر زنگ سیاه)، گندم سیروان (مقاومت در برابر خشکی و زنگ گندم) و همچنین گندم پارسی (مقاومت در برابر زنگ زرد، زنگ سیاه و زنگ قهوه ای) به وجود آمده اند. بیس فنل یک ترکیب شیمیایی مخرب درون ریز است که بر روی گیاهان و جانوران دارای اثرات مضری است.  بیس فنل در تهیه لوازم پزشکی، ظروف یکبار مصرف و... استفاده می شود، بنابراین احتمال ورود مقادیری از این ترکیب در آب و خاک مزارع کشاورزی از طریق این محصولات و پساب کارخانجات تولید کننده این محصولات و خود  بیس فنل بسیار زیاد است.

سرب یکی از فلزات سنگین و آلاینده های مهم اکوسیستم های خشکی است. علاوه بر فرایندهای طبیعی از طریق منابع مصنوعی (دودهای خروجی از اتومبیل ها و کارخانه ها، مخزن باطری ها، آفت کش ها و غیره) نیز تولید می شود. سرب به دلیل انباشت زیاد در بخش های سطحی خاک به راحتی در دسترس گیاهان قرار می گیرد و با جذب از طریق ریشه ها موجب تغییر در برخی فرایندهای متابولیکی می شود. این عنصر در خاک بیشتر به صورت دی اکسید سرب وجود دارد. طی این پژوهش مقاومت سه رقم گندم (پارسی، سیوند و سیروان) در مقابل غلظت های مختلف  بیس فنل و دی اکسید سرب بررسی می شود. بدیهی است که تعیین غلظتی از این دو ترکیب که بر روی هر رقم فاقد اثر سمی است با کمک به تعیین حد مجاز  بیس فنل و دی اکسید سرب در آب و خاک مزارع کشت این ارقام برای بهبود شرایط کشت و ارتقای تولید و کیفیت محصولات آن ها بسیار ضروری و حائز اهمیت است.

 هدف
با توجه به اثرات مضر  بیس فنل و دی اکسید سرب بر روی گیاهان، هدف دانش آموزان از انجام پروژه حاضر تعیین غلظتی از  بیس فنل دی اکسید سرب است که بر روی هر رقم فاقد اثر سمی می باشد، تا به این ترتیب زمینه ای برای شروع آزمایش های بعدی جهت تعیین حد مجاز  بیس فنل و دی اکسید سرب در آب و خاک مزارع کشت این ارقام فراهم شود.

بررسی تأثیر آلاینده های زیست محیطی بیس فنل و دی اکسید سرب بر رشد ارقامی از گندم
روش
برای بررسی تأثیر دو آلاینده زیست محیطی بیس فنل و دی اکسید سرب بر رشد گندم های پارسی، سیوند و سیروان از آزمون بررسی سمیت محلول های آن ها  بر جوانه زنی دانه های گیاهی استفاده شد. برای این منظور از آب مقطر به عنوان کنترل استفاده شد. آزمون کنترل حداقل به صورت 4 بار تکرار و آزمون سایر نمونه ها به صورت 2 بار تکرار به ترتیب زیر انجام گردید:
ابتدا کف پلیت ها با کاغذ صافی پوشانده شد، سپس 10 دانه گندم روی کاغذ صافی قرار داده شد. در مرحله بعد 4-3 میلی لیتر از محلول کنترل یا نمونه (غلظت های مختلف بیس فنل A و دی اکسید سرب) بر روی کاغذ صافی داخل پلیت ها اضافه شد. درب پلیت ها با پارافیلم محکم بسته شد تا از از دست رفتن رطوبت جلوگیری شود (هر چند وقت یک بار پلیت ها بررسی شده و در صورت خشک شدن کاغذ صافی، مقادیر برابری از محلول کنترل یا نمونه بر روی کاغذ صافی اضافه شد). پلیت ها به مدت 5 روز در تاریکی و دمای 25 درجه سانتی گراد اینکوبه شدند (برای این منظور پلیت ها با آلومینیوم پوشانده شدند). پس از 5 روز اینکوباسیون در تاریکی تعداد دانه های جوانه زده و طول ریشه ها در آزمون های کنترل و نمونه ها اندازه گیری شده، سپس شاخص جوانه زنی محاسبه گردید.

 مهارت های کسب شده
1. آشنایی با شیوه انجام کار گروهی
2. آشنایی با شیوه های جستجو در اینترنت
3. آشنایی با شیوه انجام پژوهش و نوشتن مقاله
4. آشنایی با نحوه ارائه گزارش عملکرد
5. آشنایی با روش ایده یابی (توفان مغزی)
6. آشنایی با مهارت کاربرد ابزار و وسایل مورد نیاز
7. آشنایی با پروپوزال نویسی
8. آشنایی با نحوه انجام آزمایش

 دانش آموزان در پژوهش حاضر سعی در بررسی تاثیر آلاینده های زیست محیطی بیس فنل و دی اکسید سرب را بر روی کدام گیاه داشتند؟ گندم
1. بابونه
2. زعفران
3. نخود
4. گندم

مطالب مرتبط:
حذف فلزات از پساب های صنعتی
بررسی خاصیت اللوپاتیکی روی گیاه ارزن

تهیه کننده: مهدی رحمانی - تنظیم کننده: محبوبه همت