گندم صنعت گردشگری صلح و کاه آن پول است

 سید احمد محیط طباطبایی رییس ایکوم ایران در نشست تخصصی «مفهوم بوم گردی » گفت: صنعت بوم گردی، مفهوم بوم گردی ، اقامتگاه های بوم گردی و ... دور نمای بسیار زیبایی است که افراد زیادی را وارد خود کرده است.
وی افزود: ولی آنهایی که با عشق و علاقه از نخست به این حوزه وارد شده اند هم اکنون در تنگنا قرار گرفته اند و این امر نیازمند اصولی شدن امور مربوط به آن است.
محیط طباطبایی با بیان اینکه امروزه به صنعت گردشگری به عنوان یک عامل اقتصادی و شغل نگریسته می شود و تعداد علاقه مندان به این حوزه کم نیست اظهار داشت: این درحالی است که آنچه به عنوان صنعت گردشگری بعد از جنگ جهانی دوم در جهان به وجود آمد به خاطر پول و شغل نبود بلکه به دلیل استمرار صلح و شناخت بود.
به گفته رئیس ایکوم ایران، در جنگ جهانی دوم، 100میلیون اروپایی کشته شدند و غربی ها بعد از جنگ های پی در پی بخصوص در قرن بیستم به فکر چاره افتادند و یکی از روش هایی که فاتحان به عنوان کلید گشایش یافتند صنعت گردشگری بود که بدون توجه به درآمد با حمایت دولت ها در اروپا راه اندازی شد به نحوی که بعد از گذشت چند سال با موفقیت این صنعت، یورو واحد پول اروپا شد.
محیط طباطبایی گفت: در صنعت گردشگری هدف در ابتدا شناخت است که به صلح و جریان اقتصادی واقعی منجر می شود.
به گفته او، در سطوح پایین تر نیز منظور از گردشگری ، شناخت سرزمین یا همان بوم با مفهومی بالاتر از جغرافیای طبیعی است و شناخت بوم سرزمین شناخت ارزش ها است .
وی با طرح این پرسش که سیستان و بلوچستان چگونه می تواند تصویر نادرستی را که از آن در اذهان عمومی شکل گرفته را تغییر دهد تصریح کرد: تنها میراث فرهنگی و بوم آن منطقه در قالب گردشگری با ارایه شناخت جدید می تواند این تصویر را تغییر دهد تا همه متوجه شوند که چه انسان های ارزشمند و با فرهنگی در آن خطه از ایران زندگی می کنند و این می تواند بستر خوبی را برای سرمایه گذاری ها فراهم کند.
محیط طباطبایی شیوه تجربه تاریخی زندگی را یکی از بهترین شیوه ها دانست و گفت: درک این تجربه تاریخی باعث می شود که با بحران های امروز نظیر کم آبی، خشکسالی و... مواجه نباشیم.
وی افزود: گردشگری به معنای شناخت بوم می تواند در یک بستر گلخانه ای در یک بخش بصورت طبیعی که می توان آن را بوم گردی نامید فعالیت کند و اگر ما مزیت های فرهنگی و تاریخی را درک کنیم می تواند سرمایه ای برای ما باشد.

   بوم گردی ؛ چالش صنایع دستی ایران

عبدالمجید شریف زاده رییس پژوهشکده هنرهای سنتی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز در این نشست با اشاره به گسترش روز افزون بوم گردی در ایران گفت: در فضای شکل گیری بوم گردی، هنرهای سنتی و صنایع دستی ایران در حال به چالش کشیده شدن است.
او تصریح کرد: بوم گردی باید با تکیه بر ویژگی های فرهنگی ، هنرهای سنتی ، زبان شناسی و مردم شناسی حوزه آن بوم اتفاق افتد .
وی افزود: در فضایی که صنعت گردشگری می بایست هنرهای سنتی همان منطقه را تقویت کند مشاهده می شود که مجموعه تمامی صنایع دستی ایران و بعضا چین در یک منطقه عرضه می شود که این به فرهنگ منطقه آسیب می رساند.
شریف زاده این امر را خطر بزرگ تهدید کننده بوم های ایران دانست و تصریح کرد: درست است که آمدن گردشگران بسیاری از مشکلات را حل می کند ولی این امر باید با کنترل و شناخت صورت گیرد زیرا که گردشگر می تواند به فرهنگ، آداب ، هنر ، صنایع دستی و ... آسیب بزند.

  متون بومی مورد استفاده قرار نمی گیرند

علیرضا حسن زاده رییس پژوهشکده مردم شناسی دیگر سخنران این نشست نیز با بیان این نکته که در مردم شناسی به دنبال این هستیم تا دانش کارشناسی را به دانش بومی تبدیل کنیم پیشنهاد کرد تجربه های علمی فعالان حوزه گردشگری و بوم گردی که در نشست حاضرند در جزوه هایی تهیه و در اختیار مسئولان قرار گیرد تا این دانش کارشناسی به دانش دولتی تبدیل شود.
حسن زاده تصریح کرد: شکافی بین کارشناسان و سیاست گذاران دولتی در این حوزه وجود دارد که پر کردن آن بسیار سخت است و مباحث مطرح شده عملا یک چارچوب سیاست گذاری در اختیار ما می گذارد.
وی گفت: به عنوان مثال در پروژه کودکان و جهان افسانه نشان داده ایم که چگونه می شود از میراث فرهنگی به عنوان یک سرمایه اجتماعی و فرهنگی استفاده کرد تا سوء استفاده جنسی از کودکان و تعدی به آنها کاهش یابد.
این مردم شناس، با انتقاد از مورد استفاده قرار نگرفتن متون بومی تصریح کرد : انبوهی از روایت ها در این موضوع وجود دارد که به کودک آگاهی جنسی می دهد تا مورد سوء استفاده قرار نگیرد که متأسفانه جایگاه این متون که به کودک آگاهی هویتی می بخشد و مرزها را مشخص می کند در آموزش و پرورش ایران غایب است.

   اقامتگاه بوم گردی دوستدار محیط زیست

ناصر رضایی رییس گروه میراث طبیعی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز در سخنانی در این نشست با بیان اینکه اکوتوریسم یا بوم گردشگری یا طبیعت‌گردی، دیدار از مناطق طبیعی نامسکون، دست‌نخورده و تماشای گیاهان و پرندگان و ماهی‌ها و دیگر جانوران است گفت: در اکوتوریسم صرفاً دیدار مطرح نیست بلکه آموزش محیط زیست و نفع‌رسانی به جوامع محلی و غیره ضروری و واجب است.
رضایی افزود: هدف اصلی اقامتگاه بومگردی در کنار همه مزایای گذراندن اوقات فراغت در محیط های بکر و دست نخورده، تبادل فرهنگی و بازگشت به اصالت فرهنگی هر محل، شناخت آداب و رسوم خاص هر منطقه و به اشتراک گذاری هنر و صنایع دستی مناطق مختلف؛ جذب گردشگر، رونق اقتصادی، ایجاد اشتغال و کسب درآمد برای مناطق بوده و در همین راستا یکی از اثرات مهم مهاجرت معکوس از نقاط شهری به نقاط روستایی و رونق مجدد مناطق تخلیه شده از جمعیت است.
به گفته وی اقامتگاه بوم گردی دوستدار محیط زیست است، بازیافت پسماندها، تامین انرژی، نورپردازی، تامین تجهیزات سرمایشی و گرمایشی، تزیینات و بهره گیری از پوشش محلی و شکل ظاهری بنا، همگی در جلوه گری اقامتگاه بوم گردی نقش اساسی دارند.
رضایی افزود: در طراحی اقامتگاه های بوم گردی امانتداری در معماری و سبک و سیاق بنای ساختمانی مهم است، از اینرو اقامتگاه بوم گردی می بایست به محیط بومی آسیب نرساند به محتوای اقلیمی محیط نزدیک و از هنر بومی منطقه الهام گرفته باشد و در کل برای انسان های مشتاق طبیعت اقامتی دلنشین و مهمان نوازی را به خاطر بسپارد.

---

منبع : خبرگزاری ایرنا