تبیان، دستیار زندگی

نوآوری در نامگذاری با واژه‌های لکی، مینجایی و بختیاری

«مجموعه نام‌های لری» نوآوری در نامگذاری با واژه‌های لکی، مینجایی و بختیاری است. این کتاب نوشته سید نجم‌الدین موسوی است که با همکاری سید عباس میرهاشمی تدوین شده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
«مجموعه نام‌های لری


«مجموعه نام‌های لری» نام کتابی است که مولف آن به گردآوری و نوآوری در نام‌گذاری به زبان لری پرداخته است و با بهره‌گیری از روش‌های مختلف، مجموعه‌ای از نام‌های لری که با روزگار کنونی‌ هم‌آهنگ باشد در اختیار خوانندگان قرار داده است.

این کتاب در تقویت‌بخشی از فرهنگ دیرینه قوم لر که آن هم به نوبه خود پاره‌ای از فرهنگ کهنسال ایران زمین کمک بسیاری می‌کند. سید نجم‌الدین موسوی به موضوع مهمی اشاره کرده که امروزه آنچه ضامن توسعه و پیشرفت جامعه یا افراد است، تغییر نگرش‌هاست و نه تغییر زبان. یقینا پیشرفت جامعه با تغییر در نوع تفکر ما و فرزندانمان محقق می‌شود و نه تغییر زبان مادریمان. به جای سوق دادن فرزندانمان به تغییر زبان (که شاخصه اصلی هویت هر قوم و ملتی است) آن‌ها را به سوی تغییر در طرز تفکرشان به جهان و حق‌خواهی سوق دهیم.

کتاب «مجموعه نام‌های لری» دربردارنده نام‌های اصیل، زیبا و خوش معنا در فرهنگ اصیل لری است. نویسنده بر این باور است که در سال‌های اخیر گرایش در به‌کارگیری نام‌های جدید و زیبا برای نامیدن فرزندان در جامعه ایرانی و در بین قوم لر به سرعت در حال قوت گرفتن است و این کتاب پاسخی به این نیاز فرهنگی جامعه و تلاشی برای حفظ فرهنگ غنی قوم بزرگ و تاریخ ساز لر است.

با به‌کارگیری این نام‌ها از سوی جامعه ایرانی و به ویژه لرزبانان از برخی گرایش‌های نادرست در به کارگیری اسامی بی‌معنا و یا بیگانه که در سال‌های اخیر رواج یافته‌اند جلوگیری شود.

این کتاب شامل تعداد زیادی نام لری از لهجه‌ها و گویش‌های مختلف قوم لر (لری مناطق و طوایف مختلف؛ لکی، بختیاری، و...) است که به طور کلی شامل چند بخش می‌شوند؛ برخی از این نام‌ها متداول و پیشینه‌دار بوده و از زمان‌های گذشته و یا هم‌اینک توسط قوم لر و نیز سایر اقوام به‌کار گرفته شده و می‌شوند؛ اسامی همچون آساره، تیام، ژیلا، گلاره و... برخی دیگر شامل اسامی کوه‌ها، رودها، گل‌ها، گیاهان و مکان‌هایی در مناطق لرنشین است و به جهت خوش‌آهنگی و خوش‌مفهومی آن‌ها به عنوان اسم قابل استفاده بوده‌اند، همچون دنا، چویر، یافته و...

شکند امان‌اللهی بهاروند مقدمه‌ای بر این کتاب نوشته است: «زبان از شگفت‌انگیزترین دستاوردهای انسان است که نه تنها او را از دیگر جانداران متمایز ساخته، بلکه زمینه پیشرفت و برتری او را بر تمام جانداران فراهم کرده است. زبان پدیده‌ای است فرهنگی که در عین حال رکن اساسی فرهنگ را تشکیل می‌دهد. منظور از فرهنگ، تمام دستاوردهای مادی و غیرمادی (مانند زبان) انسان است که از طریق آموختن منتقل می‌شود؛ اما زبان به عنوان رکن اساسی فرهنگ، مهم‌ترین عامل در تعیین هویت فردی، قومی و ملی است، زیرا نام‌گذاری از طریق زبان گفتاری انجام می‌گیرد که چنین پدیده‌ای خاص انسان است.

اصولا زبان و فرهنگ جامعه از طریق اختراعات و نوآوری‌های داخلی و یا اقتباس و نفوذ عناصر فرهنگی از جوامع دیگر دچار تغییر و تحول می‌شود. چنان که برای مثال فرهنگ از جمله زبان و شیوه نامگذاری در بین لرها چون دیگر مردم ایران، به دلیل نفوذ عناصر فرهنگی (مادی و غیرمادی) غرب و نیز نفوذ و گسترش زبان فارسی به عنوان زبان ملی، در حال تغییر و تحول است. اکنون کار به جایی رسیده که بعضی از زنان لر فرزندان خود را از آموختن زبان لری بازمی‌دارند و بدین‌سان لطمه جبران‌ناپذیری به میراث فرهنگی کهنسال ایران وارد می‌سازند.»

«مجموعه نام‌های لری» نوشته سید نجم‌الدین موسوی در 96 صفحه، شمارگان 1000 نسخه با بهای 10 هزار تومان از سوی نوید حکمت منتشر شده است

منبع: ایبنا