خود آرامی

مرکز یادگیری تبیان - محبوبه همت
آرامش و آسودگی، واژه های کمیاب روزگار ما هستند. دردانه های با ارزشی که علی رغم تمام دست آوردهای ارزشمند فن آوری، گویی هر روز از دسترس بشر دورتر می شوند. زندگی پر تنش و شتابان قرن بیست و یکم تقریباً همه انسان ها را حتی در کشورهای در حال توسعه، با مشکلات متعدد جسمی و روحی روبه رو کرده است.

شیوع روز افزون بیماری هایی چون اضطراب،افسردگی بیماری های گوارشی، سردردها و درهای عضلانی اسکلتی گردن و کمر، که اغلب در تنش های روزمره ریشه دارند، از مهم ترین جلوه های آن است. درمان های پیچیده امروزی این بیماری ها نیز بیشتر متوجه درمان معلول است و نمی توان از این طریق، ریشه های اصلی بیماری را کنترل کرد. اما خوش بختانه راه حل بسیار مناسبی برای اکثر این مشکلات وجود دارد که با کمال تعجب دست آورد دانش آمروز نیست . بلکه در خرد بسیار کهن و تاریخی بشر ریشه دارد.

قرن ها پیش، وقتی فرزانگان و خردمندان هندی در راه ارتقای معنوی و روحی پیروان و سالکان خود روش خود آرامی را ابداع کردند، شاید خود نمی دانستند که روش ابداعی آن ها قرن ها بعد تا این اندازه مد نظر جوامع پیشرفته انسانی قرار خواهد گرفت. خود آرامی روشی است که مبنای آن بر رفع تنش، فشار و گرفتگی از بدن و به خصوص عضلات، قرار گرفته است.
حتماً شما نیز تجربه کرده اید که هنگام اضطراب ، خشم، انتظار یا عجله، عضلات صورت، جمجمه، گردن و بسیاری از نقط دیگر بدن در حالت انقباض و سفتی قرار می گیرد.

در زندگی امروزی، که ما در معرض بمباران مداوم  ومستمر تنش های محیطی هستیم، این عضلات به طور مداوم در حالت انقباض و سفتی قرار دارند وهیچ گاه مجال رهایی و شل شدن نمی یابند.

در روش خودآرامی، ما هوشیارانه و به تدریج، عضلات خود را از این حالت گرفتگی و انقباض خارج می کنیم و با گسترش تدریجی این حالت شلی عضلات، این امکان را به وجود می آوریم که موجی از آرامش و رخوت لذت بخش سراسر بدن را را در بر گیرد و به آن فرصت دهد که خود را از زیر فشار خرد کننده تنش های روزانه رها سازد.

با آن که روش های گوناگونی برای انجام دادن تمرین های خود آرامی وجود دارد، ریشه و اساس اصلی همه آن ها تقریباً یکی است. به تمرین زیر توجه کنید:
در مکانی آرام و ساکت، که از نظر دما و شرایط محیطی ملایم و مطبوع باشد، به حالت طاق باز دراز بکشید. به مدت یک دقیقه، به آرامی به تنفس شکمی بپردازید (هنگام دم، شکم به بالا حرکت می کند و هنگام بازدم پایین می آید).

سپس توجه و آگاهی خود را به یکی از پاها متمرکز کنید. به شکل ارادی، از عضلات پا و ساق خود بخواهید که شل و رها شوند. اندکی صبر کنید تا این حالت در عضلات آن ناحیه ایجاد شود . سپس توجه خود را به نواحی بالاتر (ناحیه ران) منتقل سازید و پیام " خود را شل و آزاد سازید" را به این قسمت نیز ابلاغ کنید منتظر اجرای آن باشید. بعد این کار را به عضلات ناحیه باسن همان سمت تعمیم دهید.

وقتی که موفق شدید عضلات یک پای خود را کاملا شل کنید( که معمولاً به صورت حالت گرمی، سنگینی و رخوت احساس می شود) همین وضعیت را در مورد پای مقابل به اجرا در آورید. سپس به تدریج این حالت آرامش را به سوی شکم و عضلات پشت هدایت کنید. پس از آن به نوبت دست هاست که از پایین به بالا به آرامی رها شوند. سپس باید رها سازی عضلات گردن، پشت سر و صورت را آغاز کنید که اهمیت فراوانی دارد.

معمولاً در دفعات اولیه تمرین، در حین کار توجه منحرف می شود و کار به طور کامل انجام نمی گردد. نگران نشوید؛ با کمی تمرین موفق به شل کردن تمام بدن خود خواهید شد. وقتی در این تمرین تجربه پیدا کردید، می توانید در زمانی نزدیک به ده تا پانزده دقیقه، تمام عضلات خود را از تنش رها سازید و حالتی از سرور و آرامش دلپذیر را تجربه کنید. چنانچه این تمرین را روزی یک مرتبه انجام دهید، شاهد آثار بسیار جالب آن در کم کردن دردهای گردن و سر و کمر و نیز آرامش و طمأنینه روانی خواهد بود.

 مطالب مرتبط:
ایجاد آرامش وحفظ آبروی معلم، اولویت اول حراست باشد
زندگی شاد
چگونه بهتر تمرکز کنیم؟

منبع: رشد معلم
تهیه کننده: سهیلا نیک نژاد
با همکاری دکتر پیمان بنکدار (متخصص طب فیزیکی)