گاهی باید در ترانه هم شعار داد

 اهورا ایمان با اشاره به موضوع کیفیت ترانه‌ سرایی در کشور گفت: ترانه زمانی عنوان ترانه به خودش می گیرد، که تبدیل می شود یک مجموعه ساختار یافته و دارای یک سری پارامترها، ترانه زمانی ترانه می شود که پیشنهاد برای به اجرا دارد، در بستری از ساز، صدای خواننده، ارکستر و همه چیزهایی که  نیاز دارد فراهم شود.  هرچند که من مخالف این نیستم که ترانه باید روی کاغذ هم شنیدنی و خواندی باشد.

این ترانه سرا اضافه کرد: در ترانه های این سال ها به سمت شعر محاوره حرکت کرده‌ایم. وقتی آثار را می شنویم درخواهیم یافت که کارکرد تکنیک‌های ترانه کم رنگ است در عوض شاخصه‌های شعر محاوره به خوبی هویدا است از همین رو باید کاری کنیم که تکنیک‌های ترانه پررنگ تر شود و شعرهای محاوره جای ترانه را نگیرد. یک سری از کارها که در جلسه خوانده می‌شود مخصوص جلسه است و خود ترانه سرا هم فکر نمی‌کند که این اثر روزی توسط خواننده‌ای انتخاب و خوانده شود. بین ترانه و شعر محاوره مرزی وجود دارد و شعر محاوره به قصد اجرا سروده و نوشته نمی شود. در شعر محاوره موسیقی یک گام یا چندگام عقب تر است در حالی که در ترانه موسیقی پیشتاز است و معمولا محتوا دنباله روی موسیقی حرکت می‌کند.

ایمان تصریح کرد: بعضی وقتها تصور میکنیم زمانی که قلم در دست می‌گیریم و یک ترانه را در پشت تریبون در چنین جلسه‌ای می خوانیم قطعا این ترانه می‌تواند توسط یک خواننده انتخاب و خوانده شود در حالی که ترانه سرا اگر آگاه و هوشیار باشد میان آنچه که اینجا می‌خواند و آنچه که برای خواننده می‌سراید تفاوت قائل می‌شود و متوجه می‌شود اثری که قرار است اجرا شود یک سری المان‌های موسیقی دارد که باید حتما به آنها توجه شود. حال مسئله این است که باید ترانه سرا دریابد این المانها چیست این مسئله مهمی است که ما قصد داریم از جلسات بعدی به آن بپردازیم و در اتفاق ترانه به مرور بر المانهای موسیقی تاکید کنیم که کم کم ترانه سراهای جوان با آنها آشنا شده و بدانند چگونه ترانه‌ای بسرایند که قابلیت اجرا شدن داشته باشد. عدم دانستن همین المان‌ها است که سبب شده شعر محاوره به عنوان ترانه معرفی شود و ترانه سرایی و محاوره گویی تا حدودی جابه‌جا شود.

وی تاکید کرد: المانهای موسیقیایی مسئلهای است که در جلسات مشترک با آهنگ سازها به وجود می‌آید و این فهم مشترک و دید همگام در اتفاق ترانه میتواند به وجود بیاید، در این جلسه شاهد هستیم که چهره های مطرح آهنگ سازی حضور دارند ستار اورنگ یکی از آهنگ سازان مطرح کشور است و ما سعی می کنیم حضور چنین چهره هایی پررنگ تر شود تا بتوانیم در فکر ترانه سرا این المان های موسیقی به وجود بیاید تا ترانه های سروده شده منطبق بر مبنای موسیقی باشد.

این ترانه سرا به موضوع عدم اهمیت به ترانه در جشنواره ها پرداخت و گفت: متاسفانه جشنواره ها پیرامون شعر گردش می کند هرچند که دغدغه ترانه وجود داشته است اما همیشه فضای شعر بر ترانه غالب است. امیدواریم با همت ترانه سرایان و توجه مسئولین در جشنواره ها شاهد بروز و ظهور بخش ترانه به شکل ویژه و برپایی یک جشنواره مختص ترانه باشیم تا بیش از پیش اهمیت این بخش از ادبیات کشور مورد توجه قرار گیرد.  

اهورا ایمان به مسئله شعار در ترانه پرداخت و درباره آن گفت: در ترانه سرایی گاهی به شعار رسیدیم مسئله این است که ترانه آیا باید شعار بدهد یا خیر، من اعتقاد دارم ترانه باید در برخی از جاها شعارگونه عمل کند و شعار بدهد اما باید در جاهایی اصلا شعار ندهد و عاری از شعار باشد. شعار محدود به ترانه های سیاسی و اجتماعی نیست در عاشقانه ها نیز می تواند شعاری باشد. مرز میان شعار و ترانه گاهی مبهم است به نظر من اما این مرز توسط ایجاز مشخص می شود این که ایا به ورطه شعار وارد شده ایم یا از شعار دوری کرده ایم در شعر تنها ایجاز است که مشخص می کند آیا چنین مسئله ای رخ داده است یا خیر.

وی ادامه داد: مسئله دیگر در معیار شعار زدگی یا دوری از شعار نیت ترانه سرا است. این که آیا ترانه سرا به چه نیتی ترانه را سروده است گاهی ترانه باید حس انگیزشی مخاطب را برانگیزد همین احساس توسط ترانه به قلیان می افتد و در این جا ترانه سرا به سمت شعار می‌رود اما گاهی ترانه باید منطبق بر مدار احساس به دور از شعار باشد و باید از شعار فاصله بگیرد.چگونه گفتن شعار هم بسیار مهم است صرفا شعار را بیان کردن برای این که حداکثر برانگیزانندگی را داشته باشیم چگونه گفتن و چه گفتن مسئله اصلی هنر است شاعری مانند حافظ از پی چگونه گفتن و چه گفتن بر آمده است او بهترین سخنان را به بهترین روش بیان کرده است از همین رو ترانه سرا هم باید شعار، هدف، انگیزه و هر چیزی که می خواهد را به بهترین روش گفتن به مخاطب انتقال دهد.

---

منبع: مهر