تبیان، دستیار زندگی

نگاهی به دو کتاب کلاغ پَر و گُل پر به بهانه سالروز پذیرش قطعنامه

گنجشک پر کلاغ پر جنگ پر

جنگ ها همان طور که با یک شلیک آغاز می شوند، با یک قطعنامه به پایان می رسند. اما یادآوری آنچه بر یک ملت گذشته است، همیشه ماندنی است. روزهایی از جنس حماسه و دفاع که در کتاب ها تکرار می شوند.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
 
کلاغ پر
بخشی از ادبیات فارسی پس از انقلاب اسلامی به موضوع دفاع مقدس اختصاص دارد. درباره جنگ ایران و عراق، کتاب های بسیاری منتشر شده است که در مناسبت های گوناگون به مخاطبان معرفی شده است. داستان های کوتاه جزیی از ادبیات پایداری ایران است که درباره جنگ، انسان های درگیر جنگ و روابط میان آنها، خانواده هایشان، عاشقانه ها، شادی ها و غصه های ریز و درشت شان نوشته شده است.

به مناسبت سالروز پذیرش قطعنامه 598 و پایان رسمی جنگ میان ایران و عراق، دو مجموعه داستان کوتاه کلاغ پر و گل پر را که روایتی کوتاه از جنگ و ماجراهای آن است را برای مطالعه به مخاطبان تبیان پیشنهاد می کنیم.

عاشقانه های جنگ

 كلاغ پر، عنوان مجموعه داستانی است به قلم مهدی رسولی که اولین مجموعه داستانی انتشارات به نشر در حوزه ادبیات دفاع مقدس محسوب می شود.

این کتاب از هشت داستان با نام های کلاغ پر، تربت، سراب، هورالعظیم، وی خون، چندتا کمتر، چند سنگ بیشتر،خاله بی بی و مرد تشکیل شده است. روایت هایی کوتاه درباره دفاع مقدس که محوریت آن خانواده و تاثیر و تاثر متقابل آن با جنگ است. عاشقانه ای از رابطه میان دو برادر، دلتنگی یک مادر شهید، تاثیر شهادت فرزند بر پدر و مادر و .... موضوعاتی است که دستمایه خلق داستان هایی کوتاه درباره آدم های جنگ توسط نویسنده شده است.

جنگ و حاشیه های آن موضوع اصلی کتاب است. موضوعی که آثار بسیاری درباره آن منتشر شده است اما مهدی رسولی در این مجموعه داستانی با نگاهی ویژه و از دریچه ای خاص به آن پرداخته است.

داستان ها از زبان اول شخص روایت می شود. در واقع راوی خود سوژه اصلی داستان است و اتفاقات پیرامون او روی می دهد. با همین انتخاب آگاهانه، خواننده در اولین سطرها با راوی همراه می شود و حتی خود را جای او قرار می دهد. وارد فضای داستان می شود و گویی که حوادث برای خودش پیش آمده یا می آید، با شخصیت  اصلی همذات پنداری می کند.

 

کلاغ پَر دو ویژگی دیگر هم دارد. نخست آنکه همانند یک تابلوی نقاشی، جزییات و ارتباط میان آدم ها نقش مهمی در آن دارد. روایت هایی هنرمندانه که متاثر از آثار دیگر نویسنده در حوزه نقاشی و فیلمنامه نویسی نیز هست.از طرف دیگر، مهدی رسولی خود تجربه حضور در جنگ را داشته.


شروع داستان ها با کمی ابهام آغاز می شود. از این جهت که خواننده را ترغیب به خواندن آن کند. در واقع همه چیز از ابتدا آشکار نمی شود. حس تعلیقی که در فضای غالب کتاب وجود دارد، باعث می شود برای آنکه از سرنوشت آدم های قصه آگاه شویم، خط به خط و کلمه به کلمه را دنبال کنیم.

کلاغ پَر دو ویژگی دیگر هم دارد. نخست آنکه همانند یک تابلوی نقاشی، جزییات و ارتباط میان آدم ها نقش مهمی در آن دارد. روایت هایی هنرمندانه که متاثر از آثار دیگر نویسنده در حوزه نقاشی و فیلمنامه نویسی نیز است.از طرف دیگر، مهدی رسولی خود تجربه حضور در جنگ را داشته و این تجربه به داستان ها چهره ای واقعی و باورپذیر می دهد. داستان هایی سر راست بدون تملق و زیاده گویی.

رسولی درباره حضورش در آن روزها چنین می گوید:«حمله ی عراق به ایران و شروع دفاع جانانه ی مردم از انارستان عشق، هوای مرا دیگر کرد. قریب به یک سال در جبهه های غرب بودم. طراحی از شکوه عاشقی، رنگ دیگری داشت که جغرافیای شوق ِ مرا با تمام وجود به خود می خواند.در منطقه ی باغ کوه زخمی شدم، سکوت و ماندن، مجالی شد برای دوباره اندیشیدن، پس از آن، با نگاهی خواهنده تر،  به منطقه بازگشتم.»

عنوان کتاب از نام یکی از داستان ها یعنی «کلاغ پَر» گرفته شده است. داستان کوتاهی که در سال های گذشته برگزیده مسابقه داستان كوتاه انجمن قلم و همینطور بخش داستان و رمان جایزه شهید حبیب غنی‌پور شده است.

«صدای حمید را شنیدم که نعره زد: « کلاغ پَر!» و باز محسن را دیدم که کلاغ پَر به طرف ما آمد تا رسیدبه من، به صورتم خیره شد و مثل همان ستاره های چشم هایش خندید و با خنده اش انگارکه موهای سفیدم را سیاه کردو قلبم را شنگول. چشمکی زد و منتظر صدای حمید شد: «کلاغ پَر!» و باز برگشت و رفت قلبم را با خود برد...»

بیشتر بخوانید:
جام زهرآگین

گُل های داوودی

معمولا این پدرها هستند که قربان صدقه دخترهای شان می روند و برای دوست و آشنا از شیرین کاری ها و خاطرات ریز و درشت شان می گویند. اما وقتی قرار می شود همین دخترهای بابایی از پدرهای خود قصه های شنیدنی روایت کنند، داستان شنیدنی تر و خواندنی تر می شود و جذاب تر خواهد بود، اگر بدانیم این قصه ها، خاطرات خوب دخترهای بابایی از پدرهای شهیدشان است.

کتاب گُل پر، چهل خاطره از دختران شهدای دفاع مقدس است که بازتاب حضور رزمندگان و سرداران شهید در زندگی شخصی و ارتباط با خوانواده است؛ فارغ از هیاهوی میدان های رزم و جنگ. گُل پر در واقع آینه ای از سیر و سلوک رفتاری شخصیت هایی است که بر خلاف چهره خاک آلود و جنگی خود، ارتباطی شیرین و صمیمانه با همسر و فرزندان خود دارند؛ رابطه ای به لطافت گُل.

روایت های کتاب از آنجایی که کاملا واقعی و اززبان دختران شهید است، جذاب و خواندنی است. نه از این بابت که کتاب درباره جنگ و آدم های جنگ است بلکه نقل روایت هایی عاشقانه از خصوصی ترین روزهای زندگی آنهاست که خواننده را مشتاق به خواندن می کند.

یکی از ویژگی های که حسین هژیری برای انتخاب خاطره ها داشته است، تنوع خاطره هاست. از روزهای اعزام به جبهه ی باباها، تولد، ازدواج، خرید جهیزیه تا روزهای پس از شهادت و حتی سال های دوری از بابا. روایت خاطرات، نثر ساده و بدون تکلفی دارند. کوتاه نویسی و پرهیز از مقدمه چینی ها و بزرگنمایی های رایج، خواننده را به زندگی آدم های جنگ نزدیک تر می کند.

گُل پر، داستان سبک زندگی مردمی است که سال ها پس از پایان جنگ هم مشغول دفاع از ارزش های مقدسی هستند که برای آن جان ِ عزیزان خود را هدیه کردند. خاطرات گُل هایی که پر کشیدند و در گِل دنیا نماندند. گُل پر به کوشش حسین هژیری و نشر ستاره ها منتشر شده است و از کتاب  های پرفروش این ناشر در نمایشگاه کتاب است.

«بابا هرگز مرا ندید حتی عکسم را ... من هیچگاه پدرم را ندیدم، جز از توی عکس اش ... او فقط دو جمله با من حرف زده آ هم از روی وصیت نامه ... دخترم ! از راه دور می بویمت و با چشمی اشک بار می گویم که من نه دوست دارم بلکه عاشق تو ام... تو هم اگر مرا دوست داری حجابت را حفظ کن... به جان بابا قسم که من هم عاشق بابایم ...»