تبیان، دستیار زندگی

دلایل عدم استجابت دعا

چرا خدا حاجتم را نمی دهد؟

خداوند همه دعاهای اهل ایمان و تقوا را اجابت می كند، ولی اجابت او در مواقعی برآورده كردن همان حاجت است، و در مواقعی تبدیل به احسن آن.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
استجابت دعا

 چرا گاهی دعایمان به نتیجه نمیرسد. ما خیلی مشکلات داریم و مادرم دائما ذکر میگوید و کمک میخواهیم ولی انگار اصلا تاثیری نداشته و این حالمان را خراب میکند چون نمی خواهم استغفرا... حس ناامیدی به سراغمان بیاید خواهشا راهنمایی فرمایید.


خداوند هیچ دعای صادقانه ای نیست که آن را مستجاب نکند. ولی استجابت خدا لزوما همانی نیست که ما می خواهیم، چرا که او بهتر از ما مصلحت ما را تشخیص می دهد و دلسوزی او مانع از این است که چیزی را به ما بدهد که جایگزینهای بهتری برای آن وجود دارد. در این صورت حتما خداوند آنی را مقدر می کند که بهترین گزینه خیر برای ما است.

یکی از تعالیم اساسی انبیا خدا این است که "الخیر فی ما وقع" یعنی آن چه خداوند برای ما مقدر می کند، بهترین گزینه ممکن برای سعادت ما است. البته ما باید در حد معقول و مشروع تلاش کنیم و دعا هم یکی از تلاشهای مشروع و توصیه شده به ما است و می تواند شرایط را برای تقدیرهای بهتر خداوند مساعد کند. ما با دعا و عمل صالح ظرفیت خود را برای تقدیرهای بهتر الهی بیشتر و بیشتر می کنیم. بعد از عمل صالح و دعا و توسل، ما باید نتیجه را به خدا وابسپاریم و بدانیم اگر تقصیری متوجه ما نیست خداوند متکفل بهترینها برای ما است. شما که بحمدالله اهل خدا و تدین هستید، بدانید آن چه هست خیر شما است. همیشه دعا کنید و از دعا کردن مأیوس و خسته نشوید. خود خداوند ما را امر به دعا کرده است.

گاهی دعایی که ما می کنیم به مصلحت ما نیست، و یا لااقل زمان ایده آلش آنی نیست که ما گمان می کنیم. خداوند چنین دعایی را اجابت نمی كند؛ همانطور كه مهربانی هیچ پدری به او اجازه نمی دهد به حاجت غیر سالم و غیر مفید فرزندش توجه كند. در چنین مواردی خداوند دعای ما را تبدیل به احسن می كند و برای ما مقدر می سازد؛ حال در دنیا و یا در آخرت.

در بعضی روایات هست كه خداوند همه دعاهای اهل ایمان و تقوا را اجابت می كند، ولی اجابت او در مواقعی برآورده كردن همان حاجت است، و در مواقعی تبدیل به احسن آن.

نكته ای كه حائز اهمیت است آن است كه ما اگر به گذشته زندگی خود نگاهی بیندازیم می بینیم كه چه بسیار از دعاهای ما بدون آن كه خودمان متوجه شده باشیم در وقت مناسبش تحقق یافته است. این همان اجابت الهی برای دعاهای ما است كه ما گاه از آن غافلیم.

ما با دعا و عمل صالح ظرفیت خود را برای تقدیرهای بهتر الهی بیشتر و بیشتر می کنیم. بعد از عمل صالح و دعا و توسل، ما باید نتیجه را به خدا وابسپاریم و بدانیم اگر تقصیری متوجه ما نیست خداوند متکفل بهترینها برای ما است


ما در مورد استجابت دعاهایمان گاه به دنبال این می گردیم كه آن را معجزه وار ببینیم، و اگر علل و اسباب عادی را در كنار مطلوب خود ببینیم گمان می كنیم كه ـ معاذ الله ـ دست خدا در كار نبوده، و اگر هم دعا نمی كردیم همین اتفاق می افتاده است. این در در حالی است كه خداوند كه وعده استجابت دعا داده آن را از طریق علل و اسباب آن تحقق می دهد؛ اسباب و عللی كه ما در بسیاری مواقع آن را می بینیم و درک می كنیم و گاه نمی بینیم و نمی شناسیم. در حدیث است كه «أبی الله أن یجری الأمور إلا بأسبابها» یعنی خداوند ابا دارد كه اراده خود را جز با اسباب آن اعمال و جاری كند.

توضیح این كه از آنجا كه خداوند از دعاهای ما پیشاپیش مطلع است، از قبل آنچه از اسباب برای استجابت دعای ما لازم است فراهم می كند؛ اسبابی كه همانطور كه گفتیم، گاه آن را می شناسیم و گاه نمی شناسیم؛ و البته این در خصوص مواردی است كه خداوند تصمیم به اجابت دعا دارد. لذا در استجابت دعاها گاه اصلا امری غیر عادی ای نمی بینیم، و به اشتباه گمان می كنیم این دعای ما نبوده كه در این اتفاقات اثر داشته است.

البته گاهی هم مشکل در خود ما است. بسیاری از ما دعا می كنیم، ولی شرائط استجابت دعا را بجا نمی آوریم، یا اصلا مستحق اجابت الهی نیستیم.

امام علی(ع) فرموده اند: "الداعی بلاعمل كالرامی بلاوتر" یعنی دعا كننده بدون عمل متناسب با آن دعا مثل تیزانداز بدون كمان است.(حكمت های نهج البلاغه)

ما گاه بیجا گمان می كنیم كه مستحق اجابت دعاییم. اگر به اطراف خودمان نگاه كنیم می بینیم كه چقدر گناه می شود، هم گناهانی كه عاقبت فرد را در معرض خطر قرار می دهد و هم گناهانی كه جامعه ای را فاسد می كند و تر و خشک را با هم می سوزاند.

گناه مانع استجابت دعاها است؛ همانطور كه در روایات هست كه اگر مردم اهل تقوا و ورع بودند از زمین و زمان بركت بر آنها نازل می شد.

با این وجود نباید گمان كرد كه دعای ما بی اثر است. نفس ارتباط ما با خدا از طریق تضرع و دعا خود مطلوب است و موجب كمال ما.

اعمالی که مانع استجابت دعا می شوند عبارتند از:

۱. گناه
۲. استفاده از مال حرام
۳. ستم کردن به مردم و کمک کردن به ستم‌کاران
۴. نافرمانی از پدر و مادر و آزردن آنها
۵. بریدن از خویشاوندان
۶. ترک امر به معروف و نهی از منکر
۷. سبک شمردن نماز


منبع: پرسش و پاسخ های عمومی مشاوره مذهبی مرکز مشاوره تبیان