مهم ترین بیماری‌های قابل انتقال از حیوان به انسان
مهم ترین و متداول‌ترین بیماری‌های قابل انتقال بین حیوان و انسان در كشور ما هاری، كیست هیداتیك، تب مالت، سیاه زخم و ... است كه می توان به آنها اشاره كرد. البته بیماری‌هایی همچون جنون گاوی، تب کریمه کنگو و آنفلوآنزای پرندگان را نیز نباید نادیده بگیریم، چرا كه خطر ورود و شیوع آنها همواره ما را تهدید می كند.
تا كنون850 بیماری قابل انتقال بین حیوان و انسان شناسایی شده است. تعجب نكنید این رقمی است كه مطمئناً در سال‌های بعد بیشتر و بیشتر خواهد شد.
با توجه به اهمیت این بیماری‌ها، اطلاع رسانی و ارتقای سطح آگاهی جامعه در این زمینه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اغلب كارشناسان و متخصصان دامپزشكی با بیان این مطلب كه هر روز بر تعداد افرادی كه به نگهداری حیوانات خانگی رو می آورند، اضافه می شود، تأكید می كنند: در تمام جوامع مهم ترین مشكلی كه در این زمینه مطرح می شود، مسئله ی بیماری‌های مشترك بین حیوان و انسان است.
به هر حال نگهداری حیوان در منزل بیشتر از آنكه نفع داشته باشد، ضرر دارد. اصولا زندگی انسان و حیوان در كنار یكدیگر با توجه به مسائل بهداشتی نمی تواند ایده‌ای مناسب باشد. بسیاری از بیماری‌ها بین انسان و حیوان مشترك هستند و به راحتی از حیوان به انسان سرایت می كند.
در بعضی از موارد بیماری خاصی در حیوان می تواند انسان را از پا در آورد. موارد دیگری نیز وجود دارد كه ثابت می كند، حیوان نمی تواند در محیطی زندگی كند كه انسان در آن قدم گذاشته است. به عنوان مثال ریزش موی گربه می تواند حساسیتی خطرناك را در انسان به همراه داشته باشد.
فراموش نكنیم انسان و حیوان وجه مشتركی در بهداشت ندارند، چون حیوان فاقد شعور و درك است و برایش فرقی نمی كند كه در ظرف غذای شما اجابت مزاج كند یا در توالت فرنگی!
مهم ترین بیماری‌های قابل انتقال از حیوان به انسان در كشور ما عبارتند از:
* هاری:
بسیاری از مردم بر این باورند كه انسان تنها از طریق گاز گرفتن سگ هار به بیماری هاری مبتلا می شود، در حالی كه گاز گرفتن حیواناتی همچون گربه، خفاش، موش و گرگ نیز می تواند منجر به هاری شود. به تازگی در شمال ایران راكون‌های زیادی مشاهده شده‌اند كه از طریق كشورهای همسایه ی شمالی وارد جنگل‌های ایران شده‌اند و خود اینها به عنوان یك مخزن هاری به حساب می آیند.
در مورد هاری بهترین راه پیشگیری واكسیناسیون حیوانات خانگی است. البته در سال‌های اخیر برای واكسینه كردن حیوانات وحشی مانند سگ‌های ولگرد كه به صورت دسته جمعی در اطراف شهرها دیده می شوند نیز اقداماتی صورت گرفته است. به هر حال اگر انسانی توسط حیوانی مشكوك گاز گرفته شد، باید بلافاصله از سرم ضد هاری استفاده شود و به یاد داشته باشید كه تزریق به موقع این سرم می تواند از مرگ فرد جلوگیری كند.
* كیست هیداتیك:
ایجاد كیست هیداتیك در اثر ورود تخم‌های انگل اكینوكوكوس (موجود در مدفوع سگ) به دستگاه گوارش انسان صورت می گیرد. این كیست‌ها بسته به اینكه در ریه، كبد، مغز یا هر بافت دیگری ایجاد شده باشند، قادر به بروز عوارض مختلفی هستند و برای برداشتن آنها نیاز به عمل جراحی است.
درمان ضد انگل دوره‌ای حیوان خانگی (سگ)، رعایت بهداشت فردی و نیز ضدعفونی كردن سبزیجات مصرفی از موارد پیشگیری است.
* توكسوپلاسموز(toxoplasmosis):
انگل خونی توكسوپلاسموز در اكثر گربه‌های ولگرد مشاهده می شود و در صورت خارج شدن گربه ی خانگی از منزل و معاشرت با گربه‌های ولگرد احتمال آلوده شدن آن بسیار است. چنین گربه ای باید به صورت دوره‌ای تحت درمان باشد. اگر چه در انسان عوارض آن خفیف است، ولی در خانم‌های باردار می تواند منجر به سقط جنین شود.
* بیماری خراش پنجه ی گربه:
به طور معمول، زیر ناخن گربه یك سری میكروب وجود دارد كه در صورت چنگ زدن گربه، این میکروب ها از طریق خراش وارد بدن شده و باعث بروز این بیماری می شوند. دراین بیماری انسان تا 3 روز متوالی تب می كند و گاهی نیز دچار تهوع و سردرد می شود.
* سل و تب مالت:
سل و تب مالت(بروسلوز) دو بیماری خطرناك و از جمله بیماری‌هایی هستند كه برای سازمان دامپزشكی در صدر مهار بیماری ها قرار گرفته‌اند. این بیماری‌ها از طریق دام آلوده (خصوصاً گاو و گوسفند) به انسان منتقل می شوند. سل قابلیت انتقال از انسان به انسان (در انواع مختلف) را دارد و باکتری بروسلا باعث ایجاد تب مالت در انسان می شود.
واكسینه كردن دام‌ها علیه این دو بیماری یك طرح ملی است. استفاده از شیر و لبنیات پاستوریزه مهم ترین راه پیشگیری است. اما اگر در جایی ناگریز به استفاده از شیر غیر پاستوریزه باشیم، عمل جوشاندن دقیق شیر كمك زیادی به ما خواهد كرد. فراموش نكنید در فصل تابستان موارد ابتلا به تب مالت بر اثر مصرف بستنی‌های غیرپاستوریزه، افزایش می یابد.
* تب طوطی:
تب طوطی نوعی بیماری است كه از طریق پرندگان گروه منقار طوطی‌ها به انسان منتقل می شود. البته دیگر پرندگان نیز در صورت ابتلا به تب روده (به خصوص در تابستان)، با دفع باكتری "سالمونلا" از طریق مدفوع می توانند موجب به خطر افتادن سلامتی انسان‌ها، خصوصا افراد ضعیف و بچه‌ها شوند.
خوشبختانه این بیماری درمان پذیر است و بیشتر در اثر عدم رعایت بهداشت در اماكنی همچون رستوران‌ها به انسان منتقل می شود.
* طاعون و انواع بیماری‌های انگلی:
موش‌ها، عوامل باكتریایی و انگلی بسیاری را به انسان منتقل می كنند و باعث ایجاد بیماری‌های بعضاً كشنده می شوند و تنها كشتار دسته‌جمعی این حیوانات به پیشگیری از این بیماری‌ها كمك می كند.
از زمان قدیم انسان هر جا مواد غذایی را نگهداری می كرد، همواره با موش‌ها درگیر بوده است. هرگاه ادرار و مدفوع آلوده‌ی موش با مواد غذایی مورد استفاده ی انسان تماس پیدا كند، موجب ابتلا شخص به بیماری‌های مختلف می شود.
منبع : روزنامه اعتماد
*مطالب مرتبط:
بستنی سنتی، مهم ترین عامل انتقال تب مالت
دام سالم، غذای سالم، انسان سالم
