آشنایی با رشته ورزشی شمشیر بازی

ورزش شمشیربازی که قدمتی طولانی دارد، به صورت دو نفره برای آقایان و بانوان انجام می شود. مسابقات شمشیربازی، هم بصورت انفرادی و هم بصورت تیمی صورت می گیرد.

شمشیربازها در موقع مسابقه می بایست لباس های مخصوصی بپوشند و از دستکش، لباسی مخصوص و یک ماسک با تور فلزی استفاده نمایند تا صورت و بدن از ضربه های احتمالی حریف محفوظ بماند.به لباس شمشیربازها یک کابل سیم متصل است، این سیم به دستگاه مخصوصی ارتباط پیدا می کند که می تواند ضربه های وارد را ضبط و محاسبه کند. محوطه مسابقه شمشیربازی که به آن پیست می گویند، چهارده متر طول و 8/1 تا دو متر پهنا دارد. این پیست با هفت خط افقی به نواحی مختلف تقسیم می شود و جنسی شبیه توری فلزی دارد.

انواع شمشیرها:

فلوره
فلوره شمشیری است به وزن 500 گرم و به طول 110 سانتی متر که شامل دسته، گارد و تیغه می باشد. تیغه شمشیر فلوره از جنس فولاد آلیاژی است که خاصیت فنری دارد. در نوک تیغه این شمشیر تکه ای قرار دارد که هرگاه بازیکن بتواند فشاری معادل 500 گرم نیرو بر بدن حریف وارد کند، این ضربه روی دستگاه مخصوص ضبط می شود.
تعداد ضربات برای زنان و مردان، 5 ضربه برای مدت ۳ دقیقه است (دور مقدماتی) و دور حذفی، 15 ضربه در 3 زمان 3 دقیقه ای می باشد. مسابقات فلوره تنها به وسیله یک سرداور قضاوت می شود و ضربه ای امتیاز می گیرد که به جلیقه ای وارد شود که نیم تنه بالای بدن را می پوشاند به جز دست شمشیرباز و هدف در این رشته قسمت جلو وپشت سینه است.

اپه
اپه شمشیری است به طول 110 سانتی متر و وزن 770 گرم که ضخامت تیغه آن بیشتر از تیغه فلوره است. مقطع تیغه اپه مثلث شکل است و در این رشته هم مانند فلوره ضربه ها به وسیله دستگاه مخصوص ضبط می شود.برای ثبت امتیاز، شمشیرباز باید 750 گرم نیرو بر نوک شمشیر وارد کند تا دستگاه ضربه را ثبت نماید. هدف در بازی اپه، تمام بدن است و تعداد ضربات، 5 ضربه در ۳دقیقه می باشد که برای هر بازی در نظر گرفته می شود. البته تنها ضربه با نوک شمشیر ملاک امتیازدهی است.

سابر
شمشیر سابر 500 گرم وزن دارد و طول آن 105 سانتی متر است که شامل 88 سانتی متر طول تیغه است. هدف در این رشته، همه قسمتهای بالای بدن است و می توان هم با نوک شمشیر و هم از پهلو به صورت پرش ضربه وارد آورد.در سالهای اخیر، مسابقات سابر به صورت الکتریکی درآمده و قضاوت مسابقات با یک سرداور است. برای برد، تعداد 5 ضربه در مدت ۳دقیقه لازم است. حرکات و سرعت عمل در سابر بسیار بیشتر و سریعتر از دو رشته دیگر (فلوره و اپه) است و با ضربات نوک و لبه آن امتیاز به دست می آید.

اصطلاحات شمشیربازی:

اتک: گرفتن حالت حمله به خود رااتک می گویند. در این حالت، شمشیرباز دست را پیش می گیرد و حمله می کند و طرف دیگر دفاع کننده است.
گارد شمشیر: قسمتی از شمشیر است که دست را در مقابل حریف حفاظت می کند.
فول: خطا و نقض قانون بازی است.

عمده خطاها عبارتند از:

1- بی ادبی و توهین به حریف
2- اعتراض به داور یا حریف پس از اعلان رأی داوران
3- گرفتن بدن حریف و جلوگیری از بازی وی
4- نداشتن وسایل کامل مسابقه
5- پرتاب کردن شمشیر به طرف حریف
6- خشونت پس از اخطار
7- تکرار حمله به حریف بعد از فرمان ایست داور

رده های سنی مسابقات

– نونهالان (زیر 14 سال)
– نوجوانان (زیر 17 سال)
– جوانان (زیر 20 سال)
– بزرگسالان (سن آزاد است)

تعداد نفرات:

یک تیم شمشیربازی از 4 نفر تشکیل می شود که شامل 3 نفر اعضای اصلی و 1 نفر ذخیره می باشد،‌ البته مسابقات به شکل انفرادی و تیمی انجام می شود.

مدت مسابقه:

زمان هر مسابقه 4 دقیقه می باشد و وقت های تلف شده در حین مسابقه محاسبه می شود. با دستور سرداور بازی شروع می شود و بعد از هر ضربه امتیازدار، دو شمشیر باز به وضع سابق خود در پشت خط گارد باز می گردند.

وسایل شمشیربازی

1- لباس کاملاً سفید (وست و شلوارک)
2- ماسک صورت و دستکش
3- جلیقه الکتریکی در رشته سابرو فلوره

شمشیر بازی در ایران :

ورزش شمشیر بازی برای نخستین بار توسط میر مهدی ورزنده در ایران معرفی شد و اندک اندک، بخصوص در مدرسه نظام آن روز، آموزش داده شد و گسترش یافت.
در سال 1328 سه نفر از جوانان ایرانی که برای تحصیل به اروپا رفته و هنگام تحصیل با ورزش شمشیر بازی آشنا شده بودند، در بازگشت به ایران کوشش زیادی در گسترش هر چه بیشتر این ورزش بعمل آوردند و سرانجام موفق شدند فدراسیون شمشیر بازی ایران را تاسیس کنند.
در سال 1345 اولین دوره مسابقات بین المللی جوانان در ایران و در تالار ورزشی تازه تاسیس 7 تیر (واقع در ضلع شمالی پارک شهر تهران) برگزار شد.

از چهره های صاحب نام در ورزش شمشیر بازی ایران میتوان کیومرث طلوعی، بیژن سرهنگ پور، قدرت رضایی، فرهاد رضایی، بهرام این صدری، احمد کارپور، شاپور و بیژن زرنگار، اسفندیار زرنگار، حمید فتحی، اصغر پاشاپور، و منوچهر شفاهی را یاد کرد.

---

منبع: آسمونی