تبیان، دستیار زندگی
یکی از موضوعاتی که به نظر من خیلی جای بررسی و دقت دارد بحث روابط بین انسان ها است، آن دسته از روابطی که صرفا" به خاطر نسبت داشتن و فامیل بودن با هم نیست مثل ارتباط و دوست بودن با هم کلاسی، همسایه ، هم محله ای و ... به طور خلاصه ارتباطات دوستانه و رفا
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

خودکشی با رفیق ناباب

دوست

یکی از موضوعاتی که به نظر من خیلی جای بررسی و دقت دارد بحث روابط بین انسان ها است، آن دسته از روابطی که صرفا" به خاطر نسبت داشتن و فامیل بودن با هم نیست مثل ارتباط و دوست بودن با هم کلاسی، همسایه ، هم محله ای و ... به طور خلاصه ارتباطات دوستانه و رفاقتی.

اهمیت روابط دوستانه تا به آنجا است که یکی از مهمترین نگرانی ها و دغدغه های خانواده ها برای فرزندانشان ، انتخاب دوستان خوب و داشتن ارتباط سالم با آنها است.

دوست

دو نسل قبل از ما یعنی پدربزرگ و مادر بزرگ هایمان خیلی بیشتر از پدر و مادرهایمان نسبت به روابط دوستانه با دیگری حساسیت داشتند . اگر پدر و مادرهایمان نسبت به انتخاب دوست و نحوه رفت و آمد با او سخت گیری می کنند، قدیمی ترها نسبت به اصل قضیه – دوست بودن با کسی _ نظر مساعدی نداشتند.

مادر بزرگم همیشه می گفت : " دوست ، فقط پدر و مادر! " و هر وقت حرف دوست بودن می شد به کنایه این بیت از حافظ را می خواند :

" پسر نوح با بدان بنشست خاندان نبوتش گم شد

                                            سگ اصحاب کهف روزی پی نیکان گرفت و مردم شد"

اهمیت روابط دوستانه تا به آنجا است که یکی از مهمترین نگرانی ها و دغدغه های خانواده ها برای فرزندانشان ، انتخاب دوستان خوب و داشتن ارتباط سالم با آنها است

البته هر چیزی می تواند هم وجه مثبت داشته باشد هم منفی. دوستی ها و رفاقت ها نیز می توانند هم آثار مثبت و هم آثار منفی داشته باشند. اگر به دوستی هایمان با تامل و دقت نگاه کنیم می توانیم تشخیص دهیم کدام برای ما سود دارد و کدامشان ما را از برنامه هایمان عقب می اندازد و به ما ضرر می زند.

دوست

خودمان را گول نزنیم

خیلی وقت ها برای آنکه موضوعی را به خود بقبولانیم و بگوئیم نه ، آن طور که قضیه به ذهن و عقلمان آمده ، نیست ، خودمان را گول می زنیم!

در دوستی هایمان هم ممکن است این اتفاق بیافتد. به خاطر علاقه به دوستمان، احساساتی بودن و وابسته شدن به او، سعی می کنیم ارتباطمان را با او قطع نکنیم و در برابر هشدارهای عقلمان، خودمان را به " کوچه علی چپ " (1)  می زنیم . این در حالی است که به لحاظ منطقی از دوستی مان با فرد مورد نظر، راضی نیستیم و حس ناخوشایندی نسبت به این رابطه دوستی داریم.

دوست

دوست خوب کسی است که ...

ملاک های مختلفی برای سنجش دوست خوب وجود دارد مثل خانواده دار بودن ، ادب داشتن ، سالم بودن و ...

این قبیل معیارهای سنتی و رایج در میان ما، در واقع جزئی از اصلی ترین معیار برای انتخاب دوست یا فرد مقابل در برقرار کردن یک ارتباط است. البته این معیار، شاید بخاطر ظاهر نه چندان خوشایندش در میان مردم به طور واضح و آشکار نام برده نمی شود و به شکل مخفیانه و زیر پوشش ملاک های دیگر، میزان اثربخشی خود را نشان می دهد. اصل و ملاک نفع ، سود.

در دوستی هایمان ... به خاطر علاقه به دوستمان، احساساتی بودن و وابسته شدن به او، سعی می کنیم ارتباطمان را با او قطع نکنیم و در برابر هشدارهای عقلمان، خودمان را به " کوچه علی چپ " می زنیم

ملاک نفع ، سود

از آنجا که انسان موجودی هوشمند و دارای عقل و منطق است به طور خودکار در هر مسئله ای، به نفع و ضرر خود فکر می کند. البته دامنه این محاسبات و منطقی که به محاسبه سود و زیان می پردازد، بسیار گسترده است و هر کدام از ما با روش خاص خودمان به محاسبه منافع خودمان می پردازیم. به عبارت دیگر براساس نظام فکری خودمان حسابگری ، تصمیم گیری و اقدام می کنیم.

در مورد دوست یابی و برقراری ارتباط نیز براساس الگوهای ذهنی و فکری خود، فرد مورد نظر را برای دوستی انتخاب می کنیم. فرایند انتخاب ما، شامل تمام مراحل مورد بحث – محاسبه منافع ، تصمیم گیری ، انتخاب کردن و اقدام برای برقراری ارتباط – می شود.

دوست

به نفعم است اگر...

این ما هستیم که در نهایت باید به نتیجه برسیم که چه چیزی به نفعمان است و چه چیزی به ضررمان. خودِ ما باید از میان گزینه های متعدد، بهترین را انتخاب کنیم . به نظر می رسد در انتخاب هایمان بهتر است به این نکات توجه بیشتری کنیم :

- بدون پیش داوری و تعصب فکر کنیم

- از احساسات و عقلانیت خود در انتخاب هایمان به یک اندازه استفاده کنیم

- به نظرات والدین و اطرافیانمان به عنوان افراد با تجربه ، توجه بیشتری نشان بدهیم

- برای منافع درازمدت بیشتر از سود مقطعی و کوتاه مدت ارزش قائل شویم

- در مواقعی که برای برقراری و ادامه ارتباط دوستانه با فردی دچار تردید هستیم بیشتر فکر کنیم و خودمان را با توجیهات غیر منطقی گول نزنیم .

- در برقراری ارتباط دوستانه شتاب زده عمل نکنیم و سعی کنیم از قوه تفکر خود نیز کمک بگیریم

- در دوستی هایمان صرفا از روی احساسات رفتار نکنیم و به لحاظ منطقی روابط دوستانه خود را ارزیابی کنیم.

برای منافع درازمدت بیشتر از سود مقطعی و کوتاه مدت ارزش قائل شویم

مهرزاد پزش پور

کارشناس ارشد جامعه شناسی تبیان

پی نوشت :

1- ضرب المثل: تجاهل کردن، خود را به نادانی زدن