گردش کهکشان ها، با سرعت نجومی
جهان هستی با وسعت بی کرانش همیشه باعث شگفتی بشر شده است. جالب این که هر چه دانش بشر در این باره افزایش می یابد، بیش تر از حقایق هستی و بی کرانگی کهکشان ها و... شگفت زده می شود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : سه شنبه 1397/03/15 ساعت 11:26
زینب شاه مرادی - مرکز یادگیری تبیان
اما هم چنان، در این زمینه، حقایق بسیاری بر او پوشیده می‌ماند. اگر شب‌ها در كویر به آسمان نگاه كنیم، تعداد بی شمار ستاره ها و اجرام آسمانی، چشم را خیره می‌كند و آسمان، هم چنان پر راز و رمز و در همان حال بسیار زیبا می‌ماند.
در این زمینه حقایق و اطلاعاتی هست كه در عین جذاب بودن شاید هركدام از ما برخی از آن‌ها و یا حتی بسیاری از آن ها را ندانیم یا فراموش كرده باشیم. در این‌جا تعدادی از این موارد را مرور می‌كنیم.
جهان جزیره ای
دانشمند و فیلسوف مشهور قرن هجدهم میلادی، ایمانوئل كانت، از نخستین كسانی است كه نظریه‌ی تعدد كهكشان ها را ارائه كرده‌اند. براساس نظریه كانت، كهكشان ما، یعنی كهكشان راه شیری، تنها كهكشان جهان هستی نیست. او نخستین كسی است كه اصطلاح «جهان جزیره ای» را برای توصیف دیگر كهكشان ها ابداع كرد و به‌كار برد.
100میلیارد
براساس تازه ترین برآورد‌های دانشمندان، در جهان هستی، حدود 100میلیارد كهكشان وجود دارد.
نام شاعرانه
ظاهراً اصطلاح «كهكشان راه شیری» نخستین بار در قرن چهاردهم، در اشعار «جفری چاسر»، شاعر، نویسنده، فیلسوف و سیاستمدار انگلیسی، به‌كار رفته كه در آن شاعر، این كهكشان را به راهی آسمانی تشبیه كرده است.
دور می شوند
به‌خاطر گسترش‌یافتن جهان هستی، كهكشان ها به تدریج، از یك دیگر و از كهكشان ما دور و دورتر می شوند. جالب تر این‌كه كهكشان های دورتر، در مقایسه با آن ها كه نزدیك ترند، با سرعت بیش تری از كهكشان ما فاصله می گیرند و دور می شوند.
شكل كهكشان ها
بعضی از كهكشان های دور از ما، بیضی شكل اند و برخی دیگر صفحه ای اند و مانند كهكشان ما بال‌ها یا بازوهایی دارند.
بزرگ و كوچك
كهكشان ها علاوه بر این‌كه شكل‌هایشان نامنظم است، كوچك و بزرگ هم دارند. بعضی از آن‌ها چندصد یا چند هزار ستاره دارند و برخی دیگر صدها میلیارد ستاره.
مهاجرت ستاره ها
در بسیاری از موارد مشاهده شده كه كهكشان‌های كوچك، گرد كهكشان‌های بزرگ جمع می‌شوند و حتی گاهی این كهكشان‌ها بعضی از ستاره‌های خود را از دست می‌دهند. این ستاره‌ها از كهكشان‌های كوچك به كهكشان‌های با جاذبه بیش‌تر، منتقل می‌شوند.
سیاه چاله ها
ما نمی‌توانیم سیاه‌چاله‌های هولناك مركز كهكشان راه شیری را ببینیم، اما اگر در موقعیتی بتوانیم سیاره‌ی «قوس» را نگاه كنیم، در واقع نگاه ما در همان جهت سیاه‌چاله‌ها است.
دارایی نادیدنی
بیش تر كهكشان ها دارای سیاه چاله هایی هستند كه معمولاً در مركز كهكشان قرار گرفته‌اند.
البته دو كهكشان از كهكشان های نزدیك ما، یعنی «سحابی ماژلان بزرگ» و «سحابی ماژلان كوچك» سیاه چاله ندارند یا شاید هم هنوز سیاه چاله های آن‌ها كشف نشده است.
سرخ تر شدن نور ستاره ها
در همه‌ی كهكشان‌ها غبارهایی هست كه ستاره‌ها آن را تولید می‌كنند. این غبارها سرخی نور ستاره‌ها را هنگام دیدن آن‌ها، نسبت به واقعیت رنگ نور ستاره‌ها، افزایش می‌دهند. این مسئله كار دانشمندان را هنگام مطالعه وضعیت ستاره ها سخت می‌كند.
غبار متحرك
غباری كه ستاره ها تولید می‌كنند، می‌تواند تغییر مكان دهد. این اتفاقی است كه واقعاً رخ می‌دهد. كهكشان ها غبار و بادهای كهكشانی و گازها را با سرعت چند كیلومتر در ثانیه، از خود به سمت فاصله میان كهكشان ها می‌رانند.
بادها
بادهای كهكشانی در نتیجه فشار وارد شده از سوی ستاره‌ها بر گازها و غبارها تولید می‌شود. سرعت این بادها گاه به چندین كیلومتر در ثانیه می رسد.
سرعت كهكشان ها
كهكشان ها با سرعتی بیش از سرعت مورد انتظار براساس جاذبه ستاره های شان می‌گردند. دانشمندان به این نتیجه رسیدند كه جاذبه اضافی ای وجود دارد كه از سیاه‌چاله‌ها نشأت می‌گیرد و به دلیل نادیدنی بودن سیاه چاله ها قابل ملاحظه نبوده است.
به‌عنوان مثال، كهكشان راه شیری با سرعتی حدود 250 كیلومتر در ثانیه می‌گردد و یك دور كامل خود را در 200 میلیون سال به پایان می‌برد.
مطالب مرتبط:
حقایقی درباره کهکشان راه شیری
کهکشان های نامنظم
آتش بازی کهکشان ها
کهکشان های بیضوی
منبع: خبرگزاری آنا
اما هم چنان، در این زمینه، حقایق بسیاری بر او پوشیده می‌ماند. اگر شب‌ها در كویر به آسمان نگاه كنیم، تعداد بی شمار ستاره ها و اجرام آسمانی، چشم را خیره می‌كند و آسمان، هم چنان پر راز و رمز و در همان حال بسیار زیبا می‌ماند.
در این زمینه حقایق و اطلاعاتی هست كه در عین جذاب بودن شاید هركدام از ما برخی از آن‌ها و یا حتی بسیاری از آن ها را ندانیم یا فراموش كرده باشیم. در این‌جا تعدادی از این موارد را مرور می‌كنیم.
جهان جزیره ای
دانشمند و فیلسوف مشهور قرن هجدهم میلادی، ایمانوئل كانت، از نخستین كسانی است كه نظریه‌ی تعدد كهكشان ها را ارائه كرده‌اند. براساس نظریه كانت، كهكشان ما، یعنی كهكشان راه شیری، تنها كهكشان جهان هستی نیست. او نخستین كسی است كه اصطلاح «جهان جزیره ای» را برای توصیف دیگر كهكشان ها ابداع كرد و به‌كار برد.
100میلیارد
براساس تازه ترین برآورد‌های دانشمندان، در جهان هستی، حدود 100میلیارد كهكشان وجود دارد.
نام شاعرانه
ظاهراً اصطلاح «كهكشان راه شیری» نخستین بار در قرن چهاردهم، در اشعار «جفری چاسر»، شاعر، نویسنده، فیلسوف و سیاستمدار انگلیسی، به‌كار رفته كه در آن شاعر، این كهكشان را به راهی آسمانی تشبیه كرده است.
دور می شوند
به‌خاطر گسترش‌یافتن جهان هستی، كهكشان ها به تدریج، از یك دیگر و از كهكشان ما دور و دورتر می شوند. جالب تر این‌كه كهكشان های دورتر، در مقایسه با آن ها كه نزدیك ترند، با سرعت بیش تری از كهكشان ما فاصله می گیرند و دور می شوند.
شكل كهكشان ها
بعضی از كهكشان های دور از ما، بیضی شكل اند و برخی دیگر صفحه ای اند و مانند كهكشان ما بال‌ها یا بازوهایی دارند.
بزرگ و كوچك
كهكشان ها علاوه بر این‌كه شكل‌هایشان نامنظم است، كوچك و بزرگ هم دارند. بعضی از آن‌ها چندصد یا چند هزار ستاره دارند و برخی دیگر صدها میلیارد ستاره.
مهاجرت ستاره ها
در بسیاری از موارد مشاهده شده كه كهكشان‌های كوچك، گرد كهكشان‌های بزرگ جمع می‌شوند و حتی گاهی این كهكشان‌ها بعضی از ستاره‌های خود را از دست می‌دهند. این ستاره‌ها از كهكشان‌های كوچك به كهكشان‌های با جاذبه بیش‌تر، منتقل می‌شوند.
سیاه چاله ها
ما نمی‌توانیم سیاه‌چاله‌های هولناك مركز كهكشان راه شیری را ببینیم، اما اگر در موقعیتی بتوانیم سیاره‌ی «قوس» را نگاه كنیم، در واقع نگاه ما در همان جهت سیاه‌چاله‌ها است.
دارایی نادیدنی
بیش تر كهكشان ها دارای سیاه چاله هایی هستند كه معمولاً در مركز كهكشان قرار گرفته‌اند.
البته دو كهكشان از كهكشان های نزدیك ما، یعنی «سحابی ماژلان بزرگ» و «سحابی ماژلان كوچك» سیاه چاله ندارند یا شاید هم هنوز سیاه چاله های آن‌ها كشف نشده است.
سرخ تر شدن نور ستاره ها
در همه‌ی كهكشان‌ها غبارهایی هست كه ستاره‌ها آن را تولید می‌كنند. این غبارها سرخی نور ستاره‌ها را هنگام دیدن آن‌ها، نسبت به واقعیت رنگ نور ستاره‌ها، افزایش می‌دهند. این مسئله كار دانشمندان را هنگام مطالعه وضعیت ستاره ها سخت می‌كند.
غبار متحرك
غباری كه ستاره ها تولید می‌كنند، می‌تواند تغییر مكان دهد. این اتفاقی است كه واقعاً رخ می‌دهد. كهكشان ها غبار و بادهای كهكشانی و گازها را با سرعت چند كیلومتر در ثانیه، از خود به سمت فاصله میان كهكشان ها می‌رانند.
بادها
بادهای كهكشانی در نتیجه فشار وارد شده از سوی ستاره‌ها بر گازها و غبارها تولید می‌شود. سرعت این بادها گاه به چندین كیلومتر در ثانیه می رسد.
سرعت كهكشان ها
كهكشان ها با سرعتی بیش از سرعت مورد انتظار براساس جاذبه ستاره های شان می‌گردند. دانشمندان به این نتیجه رسیدند كه جاذبه اضافی ای وجود دارد كه از سیاه‌چاله‌ها نشأت می‌گیرد و به دلیل نادیدنی بودن سیاه چاله ها قابل ملاحظه نبوده است.
به‌عنوان مثال، كهكشان راه شیری با سرعتی حدود 250 كیلومتر در ثانیه می‌گردد و یك دور كامل خود را در 200 میلیون سال به پایان می‌برد.
مطالب مرتبط:
حقایقی درباره کهکشان راه شیری
کهکشان های نامنظم
آتش بازی کهکشان ها
کهکشان های بیضوی
منبع: خبرگزاری آنا
