تبیان، دستیار زندگی

دامغان، شهر صد دروازه اشکانیان

فاصله دامغان تا تهران ۳۴۳ کیلومتر است و در استان سمنان قرار دارد. برای سفر به آن می توانید سوار راه آهن شوید که از مسیری فوق العاده عبور می کند فقط در حد فاصل بین سمنان و دامغان ۶۹۵ پل ساخته شده است. دامغان شهری تاریخی است که (۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح) در زمان پادشاهی اشکنیان پایتخت ایران و مرکز ایلات قومس بود. این شهر به دلیل داشتن دروازه ها، کاروان سراها و قرار گرفتن در سر راه جاده ابریشم از اهمیت بالایی برخوردار بود و به شهر صد دروازه شهرت داشت، تاریخ غنی موجب شده که دیدنی های دامغان بسیار باشد در ضمن علاوه بر این موارد طبیعت زیبایی (پر از باغ های پسته) نیز دارد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تپه حصار دامغان

تپه حصار


تپه حصار در حوالی دامغان قرار دارد و یکی از تپه های مهم باستانی فلات ایران است. زندگی در این منطقه از هفت هزار سال پیش از میلاد شروع شده است. محوطه تاریخی تپه حصار بالغ بر۱۶۰هکتار است. فرهنگ حصار با هجوم اقوام بیگانه از سمت شرق نابود شده است و فقط در شاه تپه و تورنگ تپه ادامه پیدا کرده است. حدود ۱۹۰۰ سال  قبل از میلاد را می توان پایان فرهنگ حصار به شمار آورد. در کاوش های اولیه مشخص شد قلعه ای در منطقه وجود داشت که به آتش کشیده شده و در میان بقایای سوخته این قلعه اجساد مثله شده ای کشف شد که بعدها مشخص شد با تهاجم نخستین پدید آورندگان عصر آهن در ایران به طرز وحشیانه قطعه قطعه شده اند. این مورد از دیدنی های دامغان یکی از با ارزش ترین میراث ایران است.
مسجد تاریخانه


مسجد تاریخانه


نام این مورد از دیدنی های دامغان ترکیبی از ترکی (تاری؛ خدا ) و خانه فارسی است. مسجد تاریخانه به نام مسجد چهل ستون نیز شهرت دارد، البته احتمالا می دانید که عدد چهل در سازه های ایران لزوما بدین معنی نیست که مسجد دارای چهل ستون است بلکه گوینده این است که تاریخانه ستون های زیادی دارد. این بنا شامل صحنی مربعی است چهار آن طاق هایی قرار گرفته اند و یکی از طاق نماها که عمیق تر از سایرین است جای مقصوره (مقصوره غرفه ‌مانندی بود محصور که پیش‌ نماز در آن می‌ ایستاد) مسجد است و به همین دلیل رو به روی قبله است.

نقشه این مسجد از ساده ترین و خالص ترین و حتی می توان گفت علمی ترین مساجد صدر اسلام است. مناره‌ آجری ۳۰ متری آن که در سال ۴۱۸ هجری ساخته‌ شده، دارای تزئیناتی بسیار ظریف و چشم‌ نواز است. آنچه اکنون از مسجد تاریخانه مانده است ۲۶ ستون است که ضخامت هر یک چهار متر و به ارتفاع ۲متر و ۸۴ سانتی متر است و شش دهانه طاق و یک طاق بزرگتر که محل منبر و محراب بوده است.

خانه لطفی


خانه لطفی از بناهای دوره قاجار است که شامل قسمت‌ های مختلفی از جمله حیاط بیرونی، اندرونی، حیاط پشت، حیاط اندرونی، خانه مستخدمین و اصطبل می شود که هرکدام شامل بخش‌ هایی دیدنی است. این مورد از دیدنی های دامغات در بالا محله قرار دارد و دارای تزییتان آجری است. تماشای این ساختمان قدیمی برای علاقه ‌مندان به تاریخ و بناهای تاریخی ایرانی، جالب و دوست ‌داشتنی خواهد بود.
دیوار بارو


دیوار بارو


دیوار باروی دامغان دیواری به طول ۱۶کیلومتربود که در حال حاضر تنها ۸کیلومتر از آن به جای مانده است ، دیواری به قدمت مسجد تاریخانه دامغان و یا حتی فراتر از آن است و برخی قدمتش را به دوران پیش از اسلام نسبت می دهند. دامغان یک راه ارتباطی در جاده ابریشم بود و علاوه بر آن به خاطر عبور و مرورهای زیاد بین شرق و غرب نیاز به دیواری استوار برای حفاظت از شهر داشت. در این بارو در فواصل مختلف می توان برج ها رامشاهده نمود که به وسیله ۵ دروازه به داخل باره راه پیدا می کرده است.

برج طغرل


برج طغرل یکی از دیدنی های دامغان است که در قرن ۹ ساخته شده است. در آجر کاری آن دقت و مهارت زیادی استفاده است به نحوی  که هم اکنون پس از ۹۳۵ سال تیزی لبه تزئینات قرنیز با آن همه پیچ و خم آن از مسافت چندین متری قابل مشاهده است و در تزئینات آجری آن خصوصا حاشیه قرنیزهای بالای آن قطعات بزرگ آجر را طوری تراشیده اند که گویی مانند چوب به وسیله اره کار کرده باشند و تمام پیچ و خم ها و چین خوردگی های آجرها را با لبه های تیز از کار درآورده اند.

مردم محلی به این برج امام زاده سر بر ندار نیز می گویند ،چرا که این برج سقف ندارد جالب است بدانید که چندین بار بر روی آن سقف زده شده اما هر بار خراب شده است، آن ها معتقدند این برج مزار امام زاده قاسم از اولاد امام موسی بن جعفر(ع) می باشد، اما کاربری این برج کاملا مشخص نیست و گویا بیشتر جنبه نمادین داشته است.
برج طغرل

چشمه علی


چشمه علی یکی از دیدنی های دامغان است که از اصلی ترین تفریح گاه های ایران به شمار می رود. این فضا یک مجوطه محصور است که برای تفریحات تابستانی پادشاهان قاجار ساخته شده یود درون آن دو ساختمان قراول خانه و سازه درون آب دیده می شود که در زمان صفویان ساخته شده اند. در زمان‌ های گذشته به این چشمه هزارچشمه یا علی بولاغ نیز می ‌گفتند. این مکان برای گردشی در طبیعت همراه با خانواده بسیار مناسب است و در آن امکانات رفاهی از جمله سوییت و کلبه برای استراحت مسافرین، پارکینگ، سوپر مارکت، بستنی فروشی (یکی از معروف ترین بستنی فروشی های دامغان)، لباس های محلی، رستوران سنتی، و… احداث شده است.

منبع: مجله گردشگری الی گشت