مجلس خبرگان و یاران امام خمینی

 

آیت الله سید مهدی یثربی کاشانی فرزند آیت الله سید محمدرضا یثربی مجتهد، اولین امام جمعه(به مدت ۲۷ سال) و نماینده ولی فقیه در کاشان بودند، نماینده اصفهان در دو دوره نخست مجلس خبرگان و از شاگردان امام خمینی و حامیان وی در مبارزات بود. پدرشان آیت الله سید محمدرضا یثربی و برادرشان آیت الله سید علی یثربی کاشانی و پسرش آیت الله سید محمد یثربی هر سه از مجتهدین کاشان به حساب می‌آیند.

«گذری بر پیشینه خاندان و کارنامه آیت‌الله سیدمهدی یثربی» در گفت‌وشنود با آیت‌الله العظمی جعفر سبحانی
 
□ به عنوان آغازین پرسش، لطفا بفرمایید که آشنایی شما با خاندان مرحوم آیت‌الله سیدمهدی یثربی کاشانی، از چه دوره‌ای آغاز شد؟

بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین وصلی الله علی محمد و آله الطاهرین(ع). آشنایی من با ایشان، فرع بر آشنایی با برادر بزرگوارشان مرحوم آیت‌الله میرسیدعلی یثربی بود. ایشان در سال 1325، ازنجف به قم آمدند و به تدریس درس خارج پرداختند. مدتی هم در قم ماندند، اما نهایتا به کاشان تشریف بردند. در حوزه قم جایگاه والایی داشتند و مورد توجه اعلام و فضلا بودند. حضرت امام کتاب کفایه الاصول، تا بحث ترتب را نزد ایشان خوانده بودند.

□ آیا از برگشتن نظرآیت‌الله بروجردی براساس نظرآیت‌الله میرسیدعلی  یثربی در مورد بقا بر میت اطلاعی دارید؟

بله، هنگامی که مرحوم سیدابوالحسن اصفهانی فوت کردند، ما در قم بودیم و از ایشان تقلید می‌کردیم. من خواستم از آقای بروجردی یا افراد دیگری تقلید کنم، زیرا مرحوم آیت‌الله بروجردی بقای بر میت را جایز نمی‌دانستند. در همان زمان یک مجلس مفصلی برگزار شده بود. مرحوم آیت‌الله بروجردی و مرحوم آیت‌الله میرسید علی یثربی و دیگران در آن جلسه حضور داشتند. مرحوم میرسیدعلی یثربی با قدرت علمی و بیان قوی مرحوم آیت‌الله بروجردی را بر جواز بقا بر میت متقاعد کردند و ایشان از نظر خود برگشتند.

□ جنابعالی چگونه با مرحوم آیت‌الله سیدمهدی یثربی آشنا شدید؟

ظاهرا ایشان در سالهای 1327 یا 1328 به قم آمدند؛ هر دوی ما در مدرسه حجتیه بودیم و حجره‌هایمان نزدیک به هم بود. قهرا یک نوع ارتباط با ایشان داشتم. ایشان بیشتر به درس مرحوم آیت‌الله داماد می رفتند و من به درس مرحوم امام. مرحوم آقاسیدمهدی یثربی تا آخر عمر، در حال تلاش و حرکت بودند. درس مرحوم داماد در مسجد بازار بود. ایشان صبح که بیدار می‌شدند، پیاده و با سرعت خود را به درس می رساندند. روزی به آقای یثربی گفتم: مرحوم علامه طباطبایی(ره)مجلس درسی در رابطه با نقد کتابهای مادی‌گرایان دارند. ایشان از من پذیرفتند و به درس می‌آمدند که نتیجه آن درسها، کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم شد. البته به خاطر ندارم که حضور ایشان چه مقدار در آن درس بود.

□ پس از رفتن ایشان به کاشان، با ایشان مرتبط بودید؟

عمده خدمات ایشان در کاشان بود. بعد از فوت آیت‌الله میرسیدعلی یثربی، خلأ بزرگی در کاشان ایجاد شد، اما اخوی ایشان مرحوم آیت‌الله سیدمهدی یثربی، با تلاش و فعالیت فروان آن خلأ را پر کردند. از نظر علمی، هم خودشان تدریس می کردند و هم افرادی را به کاشان برای تدریس دعوت کردند. حوزه کاشان را رونق دادند و مدرسه‌ای تاسیس کردند و بنده را برای سخنرانی و افتتاح مدرسه به افتتاح مدرسه به کاشان دعوت کردند.

□ نفوذ و قدرت آیت‌الله یثربی در کاشان چگونه بود؟

همه از ایشان حساب می‌بردند، مخصوصا در آن زمان که خفقان بود و ساواک همه جا حضور داشت، بنده با آزادی کامل و بدن تقید به قیود خاصی، سخنرانی کردم. تاسیس مدرسه و مرمت حوزه کاشان عمل صالحی بود که ایشان انجام دادند و این آیه شریفه بر ایشان منطبق می شود: « ان الذین آمنوا و عملوا الصالحات سیجعل لهم الرعمن ودا» ان‌شاءالله فرزندان ایشان و بیت ایشان همین راه را ادامه دهند و در فکر خدمت به دین و حوزه باشند و بقیه مراتب به دنبال آن می‌آید.

□ در سال1352، مرحوم آیت‌الله یثربی، حضرتعالی را به همراه شهید مطهری و آیت‌الله مکارم شیرازی به کاشان دعوت کردند.آن زمان را به یاد دارید؟

بله، در آن زمان بسیار خفقان بود و تشکیل جلسه و ایراد سخنرانی کار بسیار مهمی بود، همیشه از یک طرف منع بود و از طرف دیگر حرص  واین‌گونه مجامع شده بود مصداق: «الانسان حریص علی ما منع» جمعیت خوبی شرکت می‌کردند و آن جلسات و جلسات قمصر، بسیار خوب و ارزنده بود. البته عالم باید همیشه به فکر امت خود باشد، فکر جمعیت زیر دست خود باشد. مردم و جوانان در دست علما امانت هستند. عالم باید آنها را حفظ کند و مراقب باشد، آسیبی به آنها نرسد و مصون باشند. امروزه، وسایل شبهه و فساد فراوان است و وسایل ارتباط جمعی گسترده است. خواه‌ناخواه شبهاتی به خانه همه می‌آید و ما باید در برابر این شبهات و اشکالات هشیار باشیم. ما همه اینها را به فال نیک می‌گیریم. هر چه دشمن حمله کند، ما قوی‌تر و نیرومندتر می‌شویم و این یک اثر مستقیم دارد هر چه حمله آنان بیشتر شود، توانایی و معلومات ما افزوده‌تر می‌شود.

وی پس از درگذشت برادر خود میر سید علی به در خواست اهالی کاشان و به امر آیت‌الله بروجردی برای اقامت دائمی به کاشان بازگشت و به جای برادر و پدرش که محور فعالیتهای دینی و اجتماعی منطقه بودند، نشست و نیز اداره مدارس علمیه و امامت مسجد حاج شعبانعلی پشت مشهدی را عهده دار شد.

آیت الله یثربی بدنبال تشدید بیماری ریوی ناشی از مصدومیت شیمیایی هنگام حضور در جبهه‌های جنگ در ۸ مهر ۱۳۸۵ در بیمارستان پارس تهران درگذشت.

پی نوشت:
1- باوجود اختناقِ ساواک، فضای تبلیغی مناسبی در کاشان ایجاد کردند، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
2- «حکم انتصاب آقای سید مهدی یثربی به سمت امام جمعه کاشان‌». سایت جامع امام خمینی.