بلز پاسکال Blaise Pascal
بلز پاسکال در ناحیه (Auvergn) فرانسه متولد شد و در سن سه سالگی، مادر خود «آنتونیت بگن» را از دست داد. پدرش «اتین پاسکال» قاضی بود و به علوم و ریاضی علاقه داشت.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : سه شنبه 1397/03/15 ساعت 12:16
مرکز یادگیری تبیان - محبوبه همت
تولد : 19 ژوئن 1623 فوت : 19 اوت 1662
مقدمه :
بلز پاسکال در ناحیه (Auvergn) فرانسه متولد شد و در سن سه سالگی، مادر خود «آنتونیت بگن» را از دست داد. پدرش «اتین پاسکال» قاضی بود و به علوم و ریاضی علاقه داشت. در سال 1631، اتین به همراه فرزندانش به پاریس نقل مکان کرد و با توجه به نبوغ فوقالعاده پسرش، تصمیم به آموزش وی گرفت. بلز پاسکال در سن یازده سالگی، رساله ای کوتاه درباره اصوات اجسام ارتعاشی نوشت و پدرش در پاسخ به این مسئله، مطالعه ریاضیات را تا سن 15 سالگی برای وی ممنوع کرد تا بلز از مطالعه لاتین و زبان یونانی باز نماند. با وجود این، یک روز اتین متوجه شد که بلز - که در آن زمان 12 سال داشت- با تکه ای زغال بر روی دیوار اثبات کرده که مجموع زاویه های یک مثلث، برابر با دو زاویه قائمه است. از آن زمان به بعد، پاسکال اجازه مطالعه اقلیدس را داشت.
پاسکال علاقه ویژهای به مطالعه کارهای Desargues داشت و به دنبال مطالعه چنین عقایدی، در سن 16 سالگی، رسالهای در باب مباحث مخروطی بنام (مقالهای درباره مخروطیها) نوشت. بخش بزرگی از این رساله از بین رفته است، ولی نتیجه مهم آن که «قضیه پاسکال» نام دارد، بر جای مانده است.
پاسکال در سن 18 سالگی برای کمک به پدرش در انجام محاسبات خود، یک ماشینحساب مکانیکی ساخت که قادر به محاسبه جمع و تفریق بود و «ماشین حساب پاسکال» یا (Pascaline) نام گرفت. از جمله نمونههای اولیه این ماشین حساب در موزه (Zwinger) در «درسدن» آلمان قرار دارد. اگرچه این ماشینحسابها مقدمه پیدایش مهندسی کامپیوتر بودند، اما از لحاظ تجاری موفقیت چندانی به دست نیاوردند. طی دهه بعدی، پاسکال طرح خود را بهبود بخشید و بیش از 50 عدد از آنها را ساخت.
نوآوریها در ریاضی :
علاوه بر دستاوردهای دوران کودکی، پاسکال در بقیه دوران زندگیش نیز بر دانش ریاضی تأثیر گذاشت. وی در سال 1653، رسالهای با نام «در باب مثلثات حساب» نوشت و در آن، یک صورت جدولی راحت برای ضرایب دو جمله ای شرح داد که امروزه «مثلث پاسکال» نامیده میشود. دستاورد مهم پاسکال در ارتباط با فلسفه ریاضی، مربوط به اثر وی با نام «در باب مغهوم هندسه » بود که در ابتدا به عنوان مقدمهای بر کتاب هندسه برای یکی از مدارس معروف به نام «پورترویال» نوشته شده بود. این کار با گذشت بیش از یک قرن از مرگ پاسکال انتشار یافت.
نوآوریها در علوم فیزیکی :
مطالعات پاسکال در مورد سیالات (هیدرودینامیک و هیدروستاتیک) بر اساس اصول سیالات هیدرولیک بود. اختراعات او در این زمینه شامل فشار هیدرولیک (استفاده از فشار هیدرولیک برای افزایش نیرو) و سرنگ می باشد. در سال 1646، پاسکال از آزمایشهای «اوانجلیستا توریسلی» در ارتباط با فشارسنج آگاهی یافت. وی این آزمایشها را با لولهای پر از جیوه تکرار کرد و این لوله را به صورت وارونه درون کاسه ای از جیوه قرار داد. پاسکال این سؤال را مطرح کرد که چه نیرویی، بخشی از جیوه را درون لوله نگهداشته و چه چیزی، فضای بالای جیوه را در لوله پر کرده است. در آن زمان، بیشتر دانشمندان بر این باور بودند که غیر از خلاء، ماده ای نامرئی در آن فضا وجود دارد. پاسکال با انجام آزمایشهای دیگری در این زمینه، در سال 1647، «تجربه های جدید از خلاء» را نوشت که در آن، قوانین اصلی در مورد میزان تأثیر فشار هوا بر مایعات مختلف عنوان شده بود.
در سال 1648، پاسکال مطالعات خود را ادامه داد و در همین راستا، شوهر خواهرش یک بارومتر را به ارتفاعات بالا برد و این نکته به اثبات رسید که سطح جیوه تغییر می کند و پاسکال این آزمایش را با انتقال بارومتر به بالای برج یک کلیسا در پاریس و سپس به پایین آن تکرار کرد. این آزمایشها که سرانجام، منجر به بنیاد نهادن اساس بارومتر شد، در سراسر اروپا با استقبال مردم روبرو گردید.
در پاسخ به این نقدها که باید چیزی نامرئی در فضای خالیای که پاسکال عنوان کرده، وجود داشته باشد و در پاسخ به «استین نوئل»، یکی از مهمترین نظریه های قرن هفده در ارتباط با روش علمی از سوی پاسکال مطرح گردید :
«برای اثبات یک فرضیه، اینکه تمامی موارد مطابق با آن باشند، کافی نیست، اما اگر تنها یک مساله خلاف آن باشد، همان یک مورد برای نقض فرضیه مورد نظر کافی است». تاکید و پافشاری وی در مورد وجود خلاء منجر به اختلاف او با برخی از دانشمندان مطرح زمان از جمله «دسکارتس» شد.
کارهای پایانی و مرگ:
بزرگترین دستاورد پاسکال در ارتباط با نبوغ مکانیکی، ایجاد اولین خط اتوبوس برای حمل مسافران در داخل پاریس و در کالسکههایی با چندین صندلی بود. در سال 1662، اوضاع بیماری پاسکال وخیم شد. وی خواستار بستری در بیمارستان بود، اما دکتر معالجش گفت که به دلیل وضعیت ناپایدار نمیتوان او را به بیمارستان منتقل کرد. سرانجام پاسکال در تاریخ 18 آگوست سال 1662، در پاریس درگذشت، در حالی که این کلمات را بر زبان داشت : «خدایا هرگز تنهایم نگذار». بدن او در گورستان (Saint-Étienne - du -Mont) دفن شد.
میراث
به افتخار نوآوریهای علمی، نام «پاسکال» به واحد فشار SI، زبان برنامهنویسی و قانون پاسکال و همچنین به مثلث پاسکال و شروط پاسکال داده شد.
مهمترین نوآوری پاسکال در علم ریاضی، «تئوری احتمال» بود. این تئوری که ابتدا در مورد قمار به کار می رفت، امروزه در علم اقتصاد و به خصوص در علوم آماری بسیار بااهمیت است. پاسکال در زمینه ادبیات نیز از جمله مهمترین نویسندگان دوره کلاسیک فرانسه به شمار می رود و آثار وی، امروزه به عنوان شاهکار نثر فرانسه در نظر گرفته میشود. فعالیتهای ادبی پاسکال بیش از همه برای مخالفتش با خردگرایی «رنه دکارت» و تاکید همزمان بر این مطلب بود که فلسفه تجربهگرایی برای تعیین حقایق مهم، ناکافی است.
منبع: roboeq
تولد : 19 ژوئن 1623 فوت : 19 اوت 1662
مقدمه :
بلز پاسکال در ناحیه (Auvergn) فرانسه متولد شد و در سن سه سالگی، مادر خود «آنتونیت بگن» را از دست داد. پدرش «اتین پاسکال» قاضی بود و به علوم و ریاضی علاقه داشت. در سال 1631، اتین به همراه فرزندانش به پاریس نقل مکان کرد و با توجه به نبوغ فوقالعاده پسرش، تصمیم به آموزش وی گرفت. بلز پاسکال در سن یازده سالگی، رساله ای کوتاه درباره اصوات اجسام ارتعاشی نوشت و پدرش در پاسخ به این مسئله، مطالعه ریاضیات را تا سن 15 سالگی برای وی ممنوع کرد تا بلز از مطالعه لاتین و زبان یونانی باز نماند. با وجود این، یک روز اتین متوجه شد که بلز - که در آن زمان 12 سال داشت- با تکه ای زغال بر روی دیوار اثبات کرده که مجموع زاویه های یک مثلث، برابر با دو زاویه قائمه است. از آن زمان به بعد، پاسکال اجازه مطالعه اقلیدس را داشت.
پاسکال علاقه ویژهای به مطالعه کارهای Desargues داشت و به دنبال مطالعه چنین عقایدی، در سن 16 سالگی، رسالهای در باب مباحث مخروطی بنام (مقالهای درباره مخروطیها) نوشت. بخش بزرگی از این رساله از بین رفته است، ولی نتیجه مهم آن که «قضیه پاسکال» نام دارد، بر جای مانده است.
پاسکال در سن 18 سالگی برای کمک به پدرش در انجام محاسبات خود، یک ماشینحساب مکانیکی ساخت که قادر به محاسبه جمع و تفریق بود و «ماشین حساب پاسکال» یا (Pascaline) نام گرفت. از جمله نمونههای اولیه این ماشین حساب در موزه (Zwinger) در «درسدن» آلمان قرار دارد. اگرچه این ماشینحسابها مقدمه پیدایش مهندسی کامپیوتر بودند، اما از لحاظ تجاری موفقیت چندانی به دست نیاوردند. طی دهه بعدی، پاسکال طرح خود را بهبود بخشید و بیش از 50 عدد از آنها را ساخت.
نوآوریها در ریاضی :
علاوه بر دستاوردهای دوران کودکی، پاسکال در بقیه دوران زندگیش نیز بر دانش ریاضی تأثیر گذاشت. وی در سال 1653، رسالهای با نام «در باب مثلثات حساب» نوشت و در آن، یک صورت جدولی راحت برای ضرایب دو جمله ای شرح داد که امروزه «مثلث پاسکال» نامیده میشود. دستاورد مهم پاسکال در ارتباط با فلسفه ریاضی، مربوط به اثر وی با نام «در باب مغهوم هندسه » بود که در ابتدا به عنوان مقدمهای بر کتاب هندسه برای یکی از مدارس معروف به نام «پورترویال» نوشته شده بود. این کار با گذشت بیش از یک قرن از مرگ پاسکال انتشار یافت.
نوآوریها در علوم فیزیکی :
مطالعات پاسکال در مورد سیالات (هیدرودینامیک و هیدروستاتیک) بر اساس اصول سیالات هیدرولیک بود. اختراعات او در این زمینه شامل فشار هیدرولیک (استفاده از فشار هیدرولیک برای افزایش نیرو) و سرنگ می باشد. در سال 1646، پاسکال از آزمایشهای «اوانجلیستا توریسلی» در ارتباط با فشارسنج آگاهی یافت. وی این آزمایشها را با لولهای پر از جیوه تکرار کرد و این لوله را به صورت وارونه درون کاسه ای از جیوه قرار داد. پاسکال این سؤال را مطرح کرد که چه نیرویی، بخشی از جیوه را درون لوله نگهداشته و چه چیزی، فضای بالای جیوه را در لوله پر کرده است. در آن زمان، بیشتر دانشمندان بر این باور بودند که غیر از خلاء، ماده ای نامرئی در آن فضا وجود دارد. پاسکال با انجام آزمایشهای دیگری در این زمینه، در سال 1647، «تجربه های جدید از خلاء» را نوشت که در آن، قوانین اصلی در مورد میزان تأثیر فشار هوا بر مایعات مختلف عنوان شده بود.
در سال 1648، پاسکال مطالعات خود را ادامه داد و در همین راستا، شوهر خواهرش یک بارومتر را به ارتفاعات بالا برد و این نکته به اثبات رسید که سطح جیوه تغییر می کند و پاسکال این آزمایش را با انتقال بارومتر به بالای برج یک کلیسا در پاریس و سپس به پایین آن تکرار کرد. این آزمایشها که سرانجام، منجر به بنیاد نهادن اساس بارومتر شد، در سراسر اروپا با استقبال مردم روبرو گردید.
در پاسخ به این نقدها که باید چیزی نامرئی در فضای خالیای که پاسکال عنوان کرده، وجود داشته باشد و در پاسخ به «استین نوئل»، یکی از مهمترین نظریه های قرن هفده در ارتباط با روش علمی از سوی پاسکال مطرح گردید :
«برای اثبات یک فرضیه، اینکه تمامی موارد مطابق با آن باشند، کافی نیست، اما اگر تنها یک مساله خلاف آن باشد، همان یک مورد برای نقض فرضیه مورد نظر کافی است». تاکید و پافشاری وی در مورد وجود خلاء منجر به اختلاف او با برخی از دانشمندان مطرح زمان از جمله «دسکارتس» شد.
کارهای پایانی و مرگ:
بزرگترین دستاورد پاسکال در ارتباط با نبوغ مکانیکی، ایجاد اولین خط اتوبوس برای حمل مسافران در داخل پاریس و در کالسکههایی با چندین صندلی بود. در سال 1662، اوضاع بیماری پاسکال وخیم شد. وی خواستار بستری در بیمارستان بود، اما دکتر معالجش گفت که به دلیل وضعیت ناپایدار نمیتوان او را به بیمارستان منتقل کرد. سرانجام پاسکال در تاریخ 18 آگوست سال 1662، در پاریس درگذشت، در حالی که این کلمات را بر زبان داشت : «خدایا هرگز تنهایم نگذار». بدن او در گورستان (Saint-Étienne - du -Mont) دفن شد.
میراث
به افتخار نوآوریهای علمی، نام «پاسکال» به واحد فشار SI، زبان برنامهنویسی و قانون پاسکال و همچنین به مثلث پاسکال و شروط پاسکال داده شد.
مهمترین نوآوری پاسکال در علم ریاضی، «تئوری احتمال» بود. این تئوری که ابتدا در مورد قمار به کار می رفت، امروزه در علم اقتصاد و به خصوص در علوم آماری بسیار بااهمیت است. پاسکال در زمینه ادبیات نیز از جمله مهمترین نویسندگان دوره کلاسیک فرانسه به شمار می رود و آثار وی، امروزه به عنوان شاهکار نثر فرانسه در نظر گرفته میشود. فعالیتهای ادبی پاسکال بیش از همه برای مخالفتش با خردگرایی «رنه دکارت» و تاکید همزمان بر این مطلب بود که فلسفه تجربهگرایی برای تعیین حقایق مهم، ناکافی است.
منبع: roboeq