شناسایی هلیوم در جو یک سیاره فراخورشیدی
تیمی بینالمللی از ستاره شناسان، در جوِ WASP-107b، هلیوم- دومین عنصر فراوان بعد از هیدروژن، در کیهان- شناسایی کردند. WASP-107b سیاره فراخورشیدی فرانپتونی، در فاصلۀ تقریبا ۲۰۰ سال نوری در صورت فلکی سنبله است. این اولین باری است که این گازِ بی اثر در جو سیاره ای فراخورشیدی شناسایی شده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : چهارشنبه 1397/03/02 ساعت 11:17
زینب شاه مرادی - مرکز یادگیری تبیان
به گزارش بیگ بنگ، هلیوم برای اولین بار در سال ۱۸۶۸ به صورت نشانه خط طیفی زرد نامعلومی در نور خورشید کشف شد. ستاره شناس انگلیسی، نورمن لاکیر، اولین کسی بود که اعلام کرد این خط به علت عنصر جدیدی است و آن را، پس از تیتان یونانیِ خورشید، هلیوس نامید. این تیم تحقیقاتی، به سرپرستی ستاره شناس دانشگاه اکستر، “جسیکا اسپیک” با استفاده از دوربین ۳ میدان باز روی تلسکوپ فضایی هابل توانستند این عنصر را در جو سیارۀ WASP-107b کشف کنند.
اسپیک گفت: «بعد از هیدروژن، هلیوم دومین عنصر رایج در جهان است. هم چنین یکی از اجزای اصلی سیاره های مشتری و زحل در منظومه شمسی ما است. با این حال تاکنون در سیارات فراخورشیدی هلیوم شناسایی نشده بود، علی رغم اینکه در جستجوی آن بودیم.» WASP-107b یکی از کم چگال ترین سیاراتِ شناختهشده است: در حالی که اندازۀ این سیاره مشابه با مشتری است اما جرم آن فقط ۱۲٪ جرم مشتری میباشد. این سیاره که هر شش روز یک بار به دور ستارۀ میزبان خود- ستاره بسیار فعال توالی اصلی نوع K به نام WASP-107 – میچرخد، یکی از سردترین جوهای سیارات فراخورشیدی ای که تاکنون کشف شدهاند، را دارد؛ هر چند در دمای ۵۰۰ درجه سلسیوس هنوز بسیار داغ تر از زمین است.
ستاره شناسان گفتند: «میزان هلیوم کشفشده در جو WASP-107b آنقدر زیاد است که جو بالایی آن باید ده ها هزار مایل به سمت بیرون، در فضا، گسترش یابد. از آنجایی که جو WASP-107b بسیار گسترده شده است، مقدار قابل توجهی از گازهای جو خود را به فضا وارد میکند، یعنی آن ها را از دست میدهد- بین ۰٫۱ تا ۴ درصد از کل جرم جو آن در هر یک میلیارد سال.»
اسپیک و همکارانش با تجزیه و تحلیل طیف نوری که از قسمت بالایی جو میگذرد، توانستند وجود هلیوم در کشف کنند. قدرت چشم گیر سیگنال اندازهگیری شده، از تکنیک جدیدی استفاده کرد که بر اندازه گیری های فرابنفش که برای مطالعۀ جوهای بالایی سیارات فراخورشیدی به کار می روند، متکی نیست. این ستاره شناسان باور دارند که این تکنیک جدید، که از نور مادون قرمز استفاده میکند، میتواند مسیرهای جدیدی را برای بررسی جو سیارات فراخورشیدیِ اندازه زمین، که در قسمت های دورتر کیهان یافته شدهاند، بگشاید.
اسپیک گفت: «این سیگنال قوی هلیوم که ما اندازه گیری کردیم، تکنیک جدیدی را برای مطالعۀ لایههای بالایی جوهای فراخورشیدی در طیف وسیعتری از سیارات، نشان میدهد. روشهای فعلی، که از نور فرابنفش استفاده میکنند، به نزدیکترین سیارات فراخورشیدی محدود هستند. میدانیم که در جو بالایی زمین هلیوم وجود دارد و این تکنیک جدید میتواند در تشخیص جوهای اطراف سیارات فراخورشیدیِ اندازۀ زمین به ما کمک کند- چیزی که با تکنولوژی فعلی بسیار دشوار است.»
یکی از اعضای تیم، دکتر دیوید سینگ از دانشگاه اکستر، گفت: «روش جدید ما، به همراه تلسکوپ های آینده مانند تلسپکوپ فضایی جیمز وب، به ما امکان تجزیه و تحلیل جوهای سیارات فراخورشیدی را به طور خیلی دقیقتر از قبل، میدهد.» یکی از اعضای تیم، دکتر تام اوانر از دانشگاه اکستر، گفت: «هلیومی که ما کشف کردیم به صورت ابر ناهمواری که سیاره را احاطه میکند، در فضا گسترش مییابد. اگر سیارات فراخورشیدی کوچک تر و به اندازه زمین نیز ابرهای هلیومی مشابهی داشته باشند، این تکنیک جدید، در آینده ای بسیار نزدیک وسیلۀ هیجان انگیزی را برای مطالعه جوهای بالایی فراهم میکند.»
مطالب مرتبط:
آیا می توان در سیارات فراخورشیدی زندگی کرد؟
کشف جوی مملو از آب در یک سیاره فراخورشیدی
داغ ترین سیاره جهان کشف شد
منبع: http://bigbangpage.com
به گزارش بیگ بنگ، هلیوم برای اولین بار در سال ۱۸۶۸ به صورت نشانه خط طیفی زرد نامعلومی در نور خورشید کشف شد. ستاره شناس انگلیسی، نورمن لاکیر، اولین کسی بود که اعلام کرد این خط به علت عنصر جدیدی است و آن را، پس از تیتان یونانیِ خورشید، هلیوس نامید. این تیم تحقیقاتی، به سرپرستی ستاره شناس دانشگاه اکستر، “جسیکا اسپیک” با استفاده از دوربین ۳ میدان باز روی تلسکوپ فضایی هابل توانستند این عنصر را در جو سیارۀ WASP-107b کشف کنند.
اسپیک گفت: «بعد از هیدروژن، هلیوم دومین عنصر رایج در جهان است. هم چنین یکی از اجزای اصلی سیاره های مشتری و زحل در منظومه شمسی ما است. با این حال تاکنون در سیارات فراخورشیدی هلیوم شناسایی نشده بود، علی رغم اینکه در جستجوی آن بودیم.» WASP-107b یکی از کم چگال ترین سیاراتِ شناختهشده است: در حالی که اندازۀ این سیاره مشابه با مشتری است اما جرم آن فقط ۱۲٪ جرم مشتری میباشد. این سیاره که هر شش روز یک بار به دور ستارۀ میزبان خود- ستاره بسیار فعال توالی اصلی نوع K به نام WASP-107 – میچرخد، یکی از سردترین جوهای سیارات فراخورشیدی ای که تاکنون کشف شدهاند، را دارد؛ هر چند در دمای ۵۰۰ درجه سلسیوس هنوز بسیار داغ تر از زمین است.
ستاره شناسان گفتند: «میزان هلیوم کشفشده در جو WASP-107b آنقدر زیاد است که جو بالایی آن باید ده ها هزار مایل به سمت بیرون، در فضا، گسترش یابد. از آنجایی که جو WASP-107b بسیار گسترده شده است، مقدار قابل توجهی از گازهای جو خود را به فضا وارد میکند، یعنی آن ها را از دست میدهد- بین ۰٫۱ تا ۴ درصد از کل جرم جو آن در هر یک میلیارد سال.»
اسپیک و همکارانش با تجزیه و تحلیل طیف نوری که از قسمت بالایی جو میگذرد، توانستند وجود هلیوم در کشف کنند. قدرت چشم گیر سیگنال اندازهگیری شده، از تکنیک جدیدی استفاده کرد که بر اندازه گیری های فرابنفش که برای مطالعۀ جوهای بالایی سیارات فراخورشیدی به کار می روند، متکی نیست. این ستاره شناسان باور دارند که این تکنیک جدید، که از نور مادون قرمز استفاده میکند، میتواند مسیرهای جدیدی را برای بررسی جو سیارات فراخورشیدیِ اندازه زمین، که در قسمت های دورتر کیهان یافته شدهاند، بگشاید.
اسپیک گفت: «این سیگنال قوی هلیوم که ما اندازه گیری کردیم، تکنیک جدیدی را برای مطالعۀ لایههای بالایی جوهای فراخورشیدی در طیف وسیعتری از سیارات، نشان میدهد. روشهای فعلی، که از نور فرابنفش استفاده میکنند، به نزدیکترین سیارات فراخورشیدی محدود هستند. میدانیم که در جو بالایی زمین هلیوم وجود دارد و این تکنیک جدید میتواند در تشخیص جوهای اطراف سیارات فراخورشیدیِ اندازۀ زمین به ما کمک کند- چیزی که با تکنولوژی فعلی بسیار دشوار است.»
یکی از اعضای تیم، دکتر دیوید سینگ از دانشگاه اکستر، گفت: «روش جدید ما، به همراه تلسکوپ های آینده مانند تلسپکوپ فضایی جیمز وب، به ما امکان تجزیه و تحلیل جوهای سیارات فراخورشیدی را به طور خیلی دقیقتر از قبل، میدهد.» یکی از اعضای تیم، دکتر تام اوانر از دانشگاه اکستر، گفت: «هلیومی که ما کشف کردیم به صورت ابر ناهمواری که سیاره را احاطه میکند، در فضا گسترش مییابد. اگر سیارات فراخورشیدی کوچک تر و به اندازه زمین نیز ابرهای هلیومی مشابهی داشته باشند، این تکنیک جدید، در آینده ای بسیار نزدیک وسیلۀ هیجان انگیزی را برای مطالعه جوهای بالایی فراهم میکند.»
مطالب مرتبط:
آیا می توان در سیارات فراخورشیدی زندگی کرد؟
کشف جوی مملو از آب در یک سیاره فراخورشیدی
داغ ترین سیاره جهان کشف شد
منبع: http://bigbangpage.com