تبیان، دستیار زندگی

کشف قدیمی‌ ترین ردپای اکسیژن در جهان

اخترشناسان موفق شده‌ اند باستانی‌ ترین بقایای اکسیژن جهان را در میان کهککشانی که ۵۰۰ میلیون سال پس از انفجار بزرگ ایجاد شده‌ بود،‌ کشف کنند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
 زینب شاه مرادی - مرکز یادگیری تبیان
کشف قدیمی‌ ترین ردپای اکسیژن در جهان

 آنچه درباره این كشف شگفت‌ انگیز است، آن است كه این اكسیژن تنها می‌ توانسته در گروهی قدیمی‌تر از ستارگان به وجود آمده باشد كه پس از متلاشی شدن،‌ اكسیژن را پراكنده ساخته‌اند. این به آن معنی است كه می‌توان ردپای رویداد‌هایی كه تنها 250 میلیون سال پس از انفجار بزرگ رخ داده‌اند را به كمك این اكسیژن مشاهده كرد.
دانشمندان می‌گویند این كشف علم را به دورانی به نام "بامداد كیهانی" می‌برد، زمانی كه جهان برای اولین‌بار در نور غرق شد. دانشمندان تاكنون نتوانسته‌اند این دوران را به صورت مستقیم مشاهده كنند، زیرا مشاهده مستقیم آن فراتر از توان فناوری‌ های موجود است. اما می‌توان از آن برای بهبود كاربری تلسكوپ‌ های آینده و تنظیم تجهیزات آن برای دیدن بامداد كیهانی استفاده كرد،‌ برای مثال تلسكوپ جیمز وب كه قرار است در سال 2020 سفر خود را آغاز كند تا درخشش اولین جمعیت ستارگان جهان را رصد كند.
فاصله تا كهكشان رصد شده، كه MACS1149-JD1 نام دارد،‌ با استفاده از تلسكوپ ALMA و VLT تایید شده‌ است. این دو تلسكوپ دریافتند تشعشعات هیدروژنی و اكسیژنی در این كهكشان تحت تاثیر انبساط جهان به طول‌ موج‌ های بلندتری تغییر پیدا كرده‌اند. این به آن معنی است كه جهان هستی از زمانی كه نور از سوی این كهكشان به سمت زمین حركت كرده، 9 تا 10 برابر منبسط شده‌است و دیدن این كهكشان به معنی آن است كه دانشمندان 97 درصد از مسیر به سمت انفجار بزرگ را می‌ بینند، زمانی كه جهان تنها 500 میلیون سال سن داشت.
محققان همچنین دریافته‌ اند ستاره‌ های این كهكشان زمانی متولد شده‌اند كه جهان تنها 250 میلیون سال عمر داشته‌ است، یعنی دو درصد سن كنونی‌ اش.
انفجار بزرگ جهانی خلق كرد كه مملو از هیدروژن، هلیوم و مقادیر بسیار كمی لیتیوم بود. تمامی عناصر سبك‌ تر از این سه طی فرایندی به نام گداخت هسته‌ ای درون ستارگان ایجاد شدند. كلسیم درون استخوان‌ های انسان، فسفر درون دی‌ ان‌ ای و آهن درون خون همگی بازمانده نسل‌ های متوالی ستارگانی هستند كه محیط كیهانی را با تبدیل شدن به ابرنواختر و در نهایت منفجر و متلاشی شدن، بارور ساخته‌ اند.
از این رو اكسیژنی كه در این كهكشان دیده می‌ شود،‌ باید به زمانی قبل‌ تر از زمان تولد كهكشان تعلق داشته باشد. شواهد زیادی در دست هستند كه نشان می‌دهند ستارگان درخشش خود را از 200 میلیون سال پس از انفجار بزرگ آغاز كرده‌ اند،‌ از این رو می‌توان اینطور تصور كرد كه بخشی از این اكسیژن در آن دوران ایجاد شده‌است. دانشمندان هنوز پرسش‌های زیادی درباره كهكشان MACS1149-JD1 دارند،‌ برای مثال هنوز نمی‌ دانند آیا این كهكشان دارای سیاهچاله‌ است یا خیر.


مطالب مرتبط:
خورشید اکسیژن زمین را به ماه می ‌برد
حقایقی درباره اکسیژن
کشف اکسیژن

منبع: همشهری آنلاین