برای پنجاه سال زندگی باید 50 ساعت وقت بگذارید

 

زیر سقف دودی ساخته پوران درخشنده، زن و مردی را روایت می کند که بعد از 26 سال زندگی مشترک  و داشتن یک فرزند پسر که در آستانه ازدواج است، رشته های عشق و علاقه بین شان نخ نما شده و حرف مشترکی با هم ندارند. در این زندگی سرد و بی روح زن غرق در نقش مادری خود و تمام زمانش را صرف پرداختن به امورات فرزندش می کند. مرد نیز دل به خانه ای دیگر داده است. در سیر داستان همسر اول متوجه بی تفاوتی شوهرش می شود و تلاش های زیادی برای تغییر ظاهری و به روز شدن خود می کند اما مورد توجه او  قرار نمی گیرد تا جایی که متوجه می شود پای یک نفر دوم در میان است.

امروزه بسیار نام "طلاق عاطفی" را می شنویم. زندگی زیر یک سقف اما دور بودن از همدیگر، نداشتن حرف مشترک، از بین رفتن علاقه های اول زندگی، از دست دادن جذابیت نسبت به هم و... همه از علائم طلاق عاطفی هستند. اما این ارتباط چگونه ارتباطی است؟ محمد برمایی مشاور خانواده در نشست "سینما زندگی" که در باغ کتاب تهران برگزار شد، ارتباط بین همسران و طلاق عاطفی را این گونه تحلیل می کند:

 آیا ازدواج کار راحتی است؟ هر کاری که نیاز به خودسازی و نیاز به یک انتخاب داشته باشد کار سختی است . اگر از ازادواج یک تعریف درست نداشته باشیم حتما از دست می رود. اگر قرار است یک ازدواج بدون شکست را تجربه کنیم  نمی توان فکر کرد که می توانیم طرف مقابل را صفر تا صد تغییر دهیم. 

برای پنجاه سال زدگی باید 50 ساعت وقت بگذارید

برای کیک عروسی، لباس عروسی، لباس دامادی چقدر زمان می گذارید؟  اگر قرار باشد برای 50 سال زندگی مشترک وقت نگذاریم فایده ای ندارد. اگر روایت مشترک از زندگی نداشته باشیم زندگی موفقی را نخواهیم دید. این روایت غیر مشترک در فیلم زیر سقف دودی به خوبی نمایش داده شد که هر یک روایت خود را از زندگی دارند.

سن ازدواج به حال ازدواج ربطی ندارد."ازدواج یعنی هر روز عاشق همان آدم شدن"، این کار سختی است؟ اگر شما چند روز یک جا دعوت داشته باشید و در هر روز یک غذا را با شکل مختلف درست کرده باشند حتی خوشمزه ترین غذا هم یک روز تکراری می شود. همسران هم هر روز مدل ظاهرشان را تغییر می دهند این شبیه همان غذای تکراری است که چند روز میل می کنید اگر قرار باشد هر روز عاشق هم شوید من فکر می کنم عاشق  شدن کار سختی نیست اما عاشق همان آدم شدن کار سختی است.

نظریه انتخاب ویلیام گلاسر در ارتباط با نوع علاقه و ارتباط بین همسران این گونه عنوان می کند که: رابطه زناشویی  به طور طبیعی سرچشمه اصلی ناخشنودی است. هیچ رابطه دیگری در زندگی بشر نمی تواند مانند ازدواج دو فرد بالغ را که ممکن است شناخت بسیار کمی از یکدیگر  داشته باشند برای  یک عمر به هم نزدیک کند. بسیاری از زنان و مردانی که پیش از ازدواج باهم زندگی می کنند یکی یا هر دو گرایش شان به این است که  نمی توانند با هم زندگی کنند. زوج های بسیاری از رابطه زناشویی خود ناخشنود هستند و وقت خود را صرف یافتن برای بازسازی  و حفظ زندگی مشترک خود کرده اند و و در این راه پیش متخصصانی رفته اند اما بیشتر این راه ها  نتیجه ای ندارد  چرا که آنها به دنبال راهی می گردند که  طرف مقابلشان را تغییر دهند. تئوری انتخاب می گوید "تو قرار نیست کسی را تغییر بدهی تا زمانی که بخواهی کسی  را تغییر دهی و خودت را از دایره این تغییر جدا کنی ازدواج با شکست مواجه است" .

مثلث عشق استرنبرگ

بر اساس مختصات عشق استرنبرگ اشتیاق، هوس، هیجان/ صمیمیت و تعهد در سه ضلع آن قرار دارند.  هیجان در نمودار زمان و عشق خیلی زود رشد پیدا می کند این رشد خیلی بزرگ و سریع است اما به همان میزان افت آن نیز سریع صورت می پذیرد. آدم ها به طور طبیعی بعد از سه یا چهار سال از زندگی شان آن جذابیت اول را برای هم ندارند ولی اگر کسی بعد از 15 سال این افت نرمال را برای آن رشدی قائل نشود و برای آن هزینه و سرمایه گذاری نکند و این منحنی پایین تر رود به این علت است که آدم ها مهارت لازم  حرف زدن را باهم ندارند و برای خود هزینه نمی کنند.


در این نمودار اشتیاق مهم  اما صمیمیت مهمتر است.  اگر همسران بین شان صمییت باشد در نمودار افتی در آن نمی بینیم. حتی در دعوا کردن همسران ورود و خروج از آن مهارت می خواهد.  گفتگو کردن بین همسران نیازمند به مهارت گفتگو است،  اینکه چه چیزی را کی و کجا بگوییم خیلی مهم است. طلاق عاطفی مفقوده آن نداشتن صمیمیت در زندگی مشترک است. در این مثلث بعضی از افراد فقط دو ضلع را در  ازدواج دارند که بر اساس آن هشت مدل زندگی را می توان استخراج کرد. 

صمیمت در زندگی یعنی :

طرفین از بیان ضعفهای خود نترسند.
از پیشرفت هم لذت ببرند.
خواسته های خود را به راحتی به هم بگویند .
نه گفتن خیلی دردسر نداشته باشد.
احتیاطهای معمول بین دو طرف کمتر باشد.

هیجان در زندگی یعنی:

 توجه و رسیدگی به آراستگی در سه سطح گفتار ، رفتار و ظاهر.
کارکرد بازی و تفریحات مشترک.
توجه به شادابی جسمانی خود و همسر.

تعهد در زندگی یعنی :

شامل مسئولیت پذیری ، وفاداری و وظیفه شناسی می باشد. تعهد در رابطه به مفهوم آن است که اکثر موانع و مشکلات را می توان با کمک همدیگر از میان برداشت.
وفادار به همدیگر حتی در سخت ترین شرایط.

در طلاق عاطفی نسخه آخر  طلاق و نسخه اول آن بدست آوردن همدیگر است . همسران اگر مهارت حرف زدن با هم را بیاموزند و بین شان صمیمیت که بر اساس نمودار افتی در آن صورت نمی گیرد وجود داشته باشد زندگی و ازدواج موفقی خواهند داشت.  ویلیام گلاسر می گوید: زوج ها زندگی مشترکشان را با عشق شروع می کنند اما صمیمیت اولیه به تدریج رنگ می بازد. با گذشت زمان زندگی برخی از همسران به جدایی کشیده می شوداما اکثریت به زندگی مشترکشان با آهنگی یکنواخت و ملال آور ادامه می دهند و برای تحمل این زندگی به مشروبات الکلی، پرخوری، استفاده از مواد مخدر یا ارتباطات نامشروع روی می آورند.  اما مهمترین انگیزه زن و مرد متأهل، تجربه مجدد صمیمیت فردی و جنسی است و عاشق همان فرد شدن است.

---