شرایط پرداخت نفقه
در روابط زوجین، ریاست خانواده بر عهده شوهر است، تكلیف وی به پرداخت نفقه نیز از توابع و نتایج حقوقی ریاست او بر خانواده است. ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
تاریخ : يکشنبه 1397/03/13 ساعت 16:17
فلسفه نفقه
در نظام آفرینش، مسئولیت و رنج طاقت فرسای تولید نسل به عهده زن گذاشته شده است؛ زن است كه باید سنگینی دوره بارداری و بیماری مخصوص این دوره را به عهده بگیرد، سختی زایمان و عوارض آن را تحمل نماید، این ها همه از نیروی بدنی و عضلانی او می كاهد و توانایی اش را در كسب و كار، كاهش می دهد.
به گفته استاد شهید مطهری: زن و مرد از لحاظ نیروی كار، مشابه و مساوی آفریده نشده اند، عموماً توانایی های مردان برای كارهای اقتصادی و تولیدی به خصوص كارهای طاقت فرسای بدنی، بیشتر است.
طبق ماده 1105 قانون مدنی: در روابط زوجین، ریاست خانواده بر عهده شوهر است، تكلیف وی به پرداخت نفقه نیز از توابع و نتایج حقوقی ریاست او بر خانواده است. این وظیفه به حکم قانون است. (ماده ی 1106 قانون مدنی).
برخی از حقوق دانان به ماده 1104 قانون مدنی(تشیید مبانی خانواده) استناد می كنند و پرداخت نفقه را از موجبات تشیید (محكم كردن) خانواده می دانند و معتقدند كه:
زوج در این جا نباید فكر كند كه به زوجه احسان می كند، بلكه این كار از لوازم تأسیس و صیانت خانواده است.
شرایط پرداخت نفقه
واجب بودن پرداخت نفقه از سوی مرد، دو شرط دارد:
1- دائم بودن ازدواج: قانون مدنی ایران در ماده 1106 در عقد دائم، نفقه زن به عهده شوهر است. پس اگر عقد موقت باشد، نفقه از سوی مرد به زن واجب نیست؛ مگر این كه در سند عقد موقت، شرطی مبتنی بر پرداخت نفقه از سوی مرد، قید شده باشد.
2- تمكین كامل همسر: در حقوق اسلامی، تمكین به دو معنای زیر است:
الف. تمكین خاص: كه شامل انجام دادن وظایف زناشویی و نزدیكی جنسی است.
ب. تمكین عام: یعنی اطاعت زن از شوهر در امور جاری مشترك به نحو معمولی و متعارف. یعنی زن بدون هماهنگی با شوهرش شغل انتخاب نكند، به مسافرت، میهمانی، دید و بازدید و امثال آن نرود.
در ماده 1108 قانون مدنی ایران آمده است:
هرگاه زن، بدون مانع شرعی از ادای وظایف زوجیت امتناع كند، مستحق نفقه نخواهد بود.
پس استحقاق نفقه در عقد دائم، مشروط به تمكین زن در برابر شوهرش می باشد؛ مگراین كه همسر دارای عذر شرعی باشد، كه در این صورت هر چند همسر از ادای وظایف زناشویی، خودداری می كند، ولی باز هم مستحق نفقه است.
منبع: دفتر پژوهش هاى اسلامى سازمان زندان‌ها
باشگاه کاربران – گلریزان
در نظام آفرینش، مسئولیت و رنج طاقت فرسای تولید نسل به عهده زن گذاشته شده است؛ زن است كه باید سنگینی دوره بارداری و بیماری مخصوص این دوره را به عهده بگیرد، سختی زایمان و عوارض آن را تحمل نماید، این ها همه از نیروی بدنی و عضلانی او می كاهد و توانایی اش را در كسب و كار، كاهش می دهد.
به گفته استاد شهید مطهری: زن و مرد از لحاظ نیروی كار، مشابه و مساوی آفریده نشده اند، عموماً توانایی های مردان برای كارهای اقتصادی و تولیدی به خصوص كارهای طاقت فرسای بدنی، بیشتر است.
 |
طبق ماده 1105 قانون مدنی: در روابط زوجین، ریاست خانواده بر عهده شوهر است، تكلیف وی به پرداخت نفقه نیز از توابع و نتایج حقوقی ریاست او بر خانواده است. این وظیفه به حکم قانون است. (ماده ی 1106 قانون مدنی).
برخی از حقوق دانان به ماده 1104 قانون مدنی(تشیید مبانی خانواده) استناد می كنند و پرداخت نفقه را از موجبات تشیید (محكم كردن) خانواده می دانند و معتقدند كه:
زوج در این جا نباید فكر كند كه به زوجه احسان می كند، بلكه این كار از لوازم تأسیس و صیانت خانواده است.
شرایط پرداخت نفقه
واجب بودن پرداخت نفقه از سوی مرد، دو شرط دارد:
1- دائم بودن ازدواج: قانون مدنی ایران در ماده 1106 در عقد دائم، نفقه زن به عهده شوهر است. پس اگر عقد موقت باشد، نفقه از سوی مرد به زن واجب نیست؛ مگر این كه در سند عقد موقت، شرطی مبتنی بر پرداخت نفقه از سوی مرد، قید شده باشد.
2- تمكین كامل همسر: در حقوق اسلامی، تمكین به دو معنای زیر است:
الف. تمكین خاص: كه شامل انجام دادن وظایف زناشویی و نزدیكی جنسی است.
ب. تمكین عام: یعنی اطاعت زن از شوهر در امور جاری مشترك به نحو معمولی و متعارف. یعنی زن بدون هماهنگی با شوهرش شغل انتخاب نكند، به مسافرت، میهمانی، دید و بازدید و امثال آن نرود.
 |
در ماده 1108 قانون مدنی ایران آمده است:
هرگاه زن، بدون مانع شرعی از ادای وظایف زوجیت امتناع كند، مستحق نفقه نخواهد بود.
پس استحقاق نفقه در عقد دائم، مشروط به تمكین زن در برابر شوهرش می باشد؛ مگراین كه همسر دارای عذر شرعی باشد، كه در این صورت هر چند همسر از ادای وظایف زناشویی، خودداری می كند، ولی باز هم مستحق نفقه است.
منبع: دفتر پژوهش هاى اسلامى سازمان زندان‌ها
باشگاه کاربران – گلریزان
