تبیان، دستیار زندگی

در پی افزایش آمار حاشیه‌نشینان در کلان‌شهرها

راهکاری برای فقر زدایی

فقر پدیده‌ای آسیب‌زا برای جامعه است که اگر با راهکارهای هدفمند و کلان به مبارزه با آن پرداخته نشود، قطعأ مشکلات عمیقی را برای ساختار اجتماعی پدیدار خواهد ساخت و موجب شکاف طبقاتی و نارضایتی عمومی خواهد شد.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مهری رفعتی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

فقر زدایی
هرگاه صحبت از افزایش غبار فقر بر چهره‌ی جامعه به میان می‌آید، نگاه‌ها به سمت و سوی دولت و مسئولین می‌چرخد که چه تدابیری برای رفع این معضل اجتماعی اتخاذ کرده‌اند. اگرچه این نگاه به صورت کامل، منطقی به نظر نمی‌رسد اما نمی‌توان از نقش برنامه‌ها و سیاست‌های اقتصاد خرد و کلان مسئولین در این راستا نیز چشم‌پوشی کرد.

فقر و مشکلات پیرامون آن آفتی محسوب می‌شود که بنا به دلایل درونی و بیرونی بر جوامع تحمیل شده است. در این میان باید توجه داشت که علی‌رغم تصور عموم، این پدیده صرفأ متعلق به جوامع جهان سوم نبوده و در کشورهای برتر جهان نیز به اشکال مختلف مشاهده می‌شود. در واقع این معضل زمانی مشاهده می‌شودکه فرد یا جامعه‌ای در تأمین مایحتاج روزانه و نیازهای اساسی خود همچون؛ خوراک، پوشاک و مسکن با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم کند.

همانطور که گفته شد گستره‌ی فقر در تمامی جوامع از جمله جامعه‌ی ما وجود دارد و جلوگیری از گسترش و رفع آفات حاصل از این معضل اجتماعی، همواره یکی از دغدغه‌های اصلی دولت و مسئولین بوده است. بنا به ضرورت، در ادامه به ارائه‌ی راهکارهایی برای کاهش سطح فقر در جامعه می‌پردازیم.

پدیده‌ی فقر یکی از عوامل اصلی در زمینه بروز جرایم عمومی جامعه محسوب می‌شود که هنوز چاره‌ی مطلوب و کارآمدی برای آن پیدا نشده است.



افزایش فقر پشت پرده حاشیه نشینی

یکی از مسائلی که با پدیده‌ی فقر، از ابتدا تا کنون پیوندی ناگسستنی داشته؛ مسئله‌ی حاشیه‌نشینی و آسیب‌های حاصل از آن برای جامعه بوده است. عاملی که کارشناسان اقتصادی و اجتماعی از آن به عنوان مسیر هموار برای افزایش جرایم و ناهنجاری‌های اجتماعی یاد می‌کنند. قطعأ رسیدن به معیار و شاخص‌های فقر زدایی، بدون توجه به برون‌رفت از وضعیت حاشیه‌نشینی، آن هم در کلان شهرهای ایران، امکان‌پذیر نخواهد بود.

فقر زدانی نیازمند راهبردی اساسی

مقایسه وضعیت فقر در کشور ما و سایر کشورهای جهان سوم، نشان‌دهنده‌ی آن است که با وجود بهبود برخی از شاخص‌های کاهش فقر از جامعه، هنوز تا ریشه‌کن کردن آن، راهی طولانی در پیش داریم و در این زمینه موفقیت‌های چشم‌گیری حاصل نشده است.

این موضوع حاکی از آن است که تنها با تعیین شاخص و خط فقر و امثال این‌ها نمی‌توان به مبارزه با پدیده‌ی مذکور پرداخت چرا که هم‌اکنون بر اساس آمارهای رسمی منتشر شده؛ بیش از یک هشتم جمعیت کل کشور زیر خط فقر مطلق و حدود یک سوم کل جمعیت، زیر خط فقر قرار دارند که با توجه به معیارهای اصلی نظام اسلامی، این میزان فقر غیر قابل قبول است. پس باید تمام برنامه‌های تعیین و تدوین شده برای رفع و یا کاهش این معضل، تبدیل به امور عملیاتی و کارآمد تا شاهد نتایج مطلوب‌تری باشیم.


الزامات اصلی در فقر زدایی

بعد از تعیین برنامه‌های راهبردی و عملیاتی در راستای ریشه‌کن سازیِ فقر در سطوح مختلف جامعه، باید توجه ویژه‌ای به شاخص‌های اصلی توسعه‌ی اقتصادی برای بهبود فضای کسب و کار و رسیدن به اشتغال داشت. متاسفانه اکنون وضعیت اشتغال و توزیع گستره‌ی صنایع در سراسر کشور چندان مطلوب نیست، به‌طوری که برخی از استان ها علاوه بر دست و پنجه نرم کردن با پدیده‌هایی همچون فقر، محرومیت، شرایط نامساعد جوی همچون؛ کم آبی، هوای نامطلوب و توام با گرد و غبار، مشکلات اساسی در سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی و ایجاد اشتغال مولد دارند که وجود این مسئله، موجب افزایش پدیده‌ی فقر در آن جوامع شده است.
آمار فقر

از سوی دیگر، تأمین امنیت سرمایه‌گذاری و تشویق سرمایه‌داران به ایجاد صنایع مولد در استان‌های مختلف با استفاده از قابلیت‌های ویژه‌ی آن‌ها، می‌تواند راه‌کاری سازنده برای اشتغال‌زایی و کاهش سطح فقر و حتی نزدیک شدن به زندگی مطلوب باشد.

حائز اهمیت آن‌که، یک منطقه با توجه به امکانات و شرایط محیطی، می‌تواند محل سرمایه‌گذاری برای امور گردشگری و برخی شغل‌های خاص باشد که شاید این شغل‌ها در دیگر استان‌ها به آسانی امکان‌پذیر نباشد.پس باید با بررسی‌های همه‌جانبه، این مهم مورد واکاوی قرار گرفته و دسته‌بندی مطلوبی برای آن درنظر گرفته شود.

رابطه‌ی کاهش فقر با جرایم عمومی

پدیده‌ی فقر یکی از عوامل اصلی در زمینه بروز جرایم عمومی یک جامعه محسوب می‌شود که هنوز چاره‌ی مطلوب و کارآمدی برای آن پیدا نشده است.  البته نمی‌توان ارتکاب جُرم را با موضوع فقر، توجیه کرد اما از آسیب‌های فقر و بی‌کاری نیز نمی‌توان چشم‌پوشی کرد.

باید توجه داشت که کاهش میزان جُرم در یک جامعه، رابطه‌ای مستقیم با فقر‌ زدایی دارد که اگر این مهم به‌صورت مجدانه پیگیری شود، قطعأ در آینده‌ای نزدیک شاهد کاهش بسیاری از جرایم اجتماعی خواهیم بود. جلوگیری از جرم‌های کوچک، بسترساز کاهش جرایم کلان و گسترده است و همه‌ی ما به این امر واقف هستیم.