کی و چگونه برای روزه ماه رمضان نیت کنیم؟

نیت در روزه، همانند رشته تسبیح است، همان گونه که رشته تسبیح، دانه های آن را نگه می دارد و با بریدن آن، دانه ها پراکنده شده و هر کدام به جایی می افتد، نیت در روزه رشته ارتباطی همه دقایق و لحظه های مدت روزه را به هم وصل می کند، هر گاه روزه دار لحظه ای را به طور عمد، نیت خود را بشکند مثلا قصد کند که روزه اش را باطل نماید، روزه او باطل می شود، گر چه مفطراتی که روزه را باطل می کنند انجام نداده باشد . حضرت امام خمینی - قدس سره - می فرماید: «اگر در روزه واجب معینی مثل روزه رمضان از نیت روزه گرفتن برگردد، روزه اش باطل می شود.»

و مرحوم آیة الله العظمی خوئی و آیة الله العظمی گلپایگانی - قدس سرهما - می فرمایند: «اگر در روزه واجب معینی مثل روزه ماه رمضان مردد شود که روزه خود را باطل کند یا نه، یا قصد کند روزه خود را باطل کند، روزه اش باطل می شود، اگر چه از قصدی که کرده توبه نماید، و کاری هم که روزه را باطل می کند انجام ندهد .» (توضیح المسائل مراجع (چاپ انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین) ج 1، ص 924، مساله 1570)

به این ترتیب می بینیم نیت همچون روح نسبت به بدن، در کالبد روزه جریان دارد که حتی یک لحظه تردید در آن در هر وقت از ساعات روزه باشد، روزه را باطل می نماید . با توجه به این که نیت به معنای قصد روزه گرفتن برای انجام فرمان خدا، و فقط برای ذات پاک خداست، و باید از روی اخلاص کامل باشد، بنابراین روزه عبادتی است که روح اخلاص و بندگی مخلصانه را در انسان به وجود می آورد .

الف) معنی و لزوم نیت
روزه مانند همه‌ی عبادتهای دیگر باید با نیت همراه باشد، بدین معنی که خودداری انسان از خوردن و آشامیدن و سایر چیزهای باطل‌کننده‌ی روزه، به خاطر دستور خداوند باشد و همین که چنین عزمی در او باشد کافی است و لازم نیست آن را بر زبان بیاورد.

از اوّل شب ماه رمضان تا اذان صبح هر وقت نیت روزۀ فردا بكند اشكال ندارد.

زمان نیت روزه در ماه مبارک رمضان

خوئى،گلپایگانى،صافى،تبریزى: مسأله وقت نیت روزۀ ماه رمضان از اوّل شب است تا اذان صبح.
فاضل: مسأله در روزۀ واجب معیّن مثل رمضان از اوّل شب تا اذان صبح هر وقت نیّت روزۀ فردا بكند،اشكال ندارد و آن چه مهم است این است كه مقارن با اذان صبح نیت روزه و لو ارتكازاً(به این نحو كه اگر از او بپرسند بگوید روزه هستم)داشته باشد.و اگر نداند یا فراموش كند كه ماه رمضان است یا واجب معیّن دیگر و پیش از ظهر ملتفت شود چنانچه كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام نداده باشد،باید نیّت كند و روزۀ او صحیح است و اگر كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام داده باشد،یا بعد از ظهر ملتفت شود روزۀ او باطل مى‌باشد ولى باید تا مغرب كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام ندهد و بعداً آن روزه را قضا نماید.
زنجانى: مسأله نیت روزۀ ماه رمضان وقت معین ندارد و همین كه تا قبل از اذان صبح نیت كرده باشد،كفایت مى‌كند،بنا بر این كسى كه مثلاً در روز قبل نیت روزه كند و بعد بخوابد و تا اذان صبح هم بیدار نشود،روزه‌اش صحیح است.
نورى: مسأله نیت روزه ماه رمضان وقت معین ندارد؛تا اذان صبح هر وقت نیت روزۀ فردا بكند اشكال ندارد.
مكارم: مسأله نیّت وقت معیّنى ندارد،بلكه هر موقعى تا قبل از اذان صبح نیّت كند،كافى است،و همین كه براى خوردن سحرى برمى‌خیزد و اگر از او سؤال شود منظورت چیست؟ بگوید:«قصد روزه دارم»كافى است.
سیستانى: مسأله آخرین وقت نیّت روزۀ ماه رمضان براى شخص ملتفت،هنگام اذان صبح است،به این معنى كه بنا بر احتیاط واجب باید هنگام صبح امساك او همراه با قصد روزه باشد هر چند در ضمیر ناخودآگاه.
مقام معظم رهبری: اگر شب اول ماه رمضان نیّت كند كه یك ماه را روزه بگیرد، كافى است؛ ولى بهتر (احتیاط مستحب) است در هر شب ماه رمضان، براى روزه فرداى آن نیز، نیّت كند.

می توانید در هر شب از ماه رمضان، برای روزه فردای آن نیت کنید، و لازم نیست حتما سحر بیدار شوید و نیت روزه کنید. (مسئله 1551، توضیح المسائل ده مرجع)

---

منبع:
توضیح المسائل مراجع
سایت هدانا