تبیان، دستیار زندگی

یک گزارش درباره شیوه های تبلیغ فیلم

سلفی با مدیری، بلیت فروشی کریمی

در سینمای ایران چه روش هایی برای تبلیغ فیلم وجود دارد؟ به مناسبت شیوه تبلیغی عجیب «به وقت شام» 12 نمونه خاص را مرور کرده ایم.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
مهران مدیری

 فرش قرمز

راه رفتن روی فرش قرمز در مراسم اوپنینگ(افتاحیه) فیلم ها امری مرسوم در همه جای دنیا است. در این مراسم فیلم معرفی و رونمایی می شود و به تجربه ثابت شده تاثیری مستقیم بر فروش فیلم دارد. در ایران اما فرش قرمز سال ها ممنوع بود تا این که اواخر دهه هشتاد بار دیگر جای خود را باز کرد. «سن پطرزبورگ»،«جرم»،«زندگی با چشمان بسته»،«خیابان بیست و چهارم» و ... از جمله فیلم هایی هستند که برای شان فرش قرمز پهن شد. استقبال از این مراسم بالا بود اما بساط آن بخاطر برخی اعتراض ها برچیده شد.

دیدن فیلم با مردم

بعد از این كه مراسم فرش قرمز برچیده شد، فرمول تازه ای جای آن را گرفت. در این مدل خبری از فرش قرمز نیست اما فیلم ها افتتاحیه دارند و چهره های سینمایی در آن دعوت هستند. بعد از افتتاحیه، عوامل در سینماها حاضر می شوند و با مردم فیلم ها را می بینند.پیش از شروع فیلم مردم با آن ها عكس می گیرند و بعد از پایان، عوامل به سوال مخاطبان پاسخ می دهند. الان همه فیلم ها از این مدل بهره می برند؛‌منتهی ركورد در دست «ساعت 5 عصر» است. ازدحام جلوی سینماها برای گرفتن سلفی و امضا نشان از محبوبیت مدیری دارد.

بلیت فروشی

یکی از شیوه های پر سر و صدای تبلیغ فیلم ، نشستن بازیگر روی صندلی گیشه سینما و فروش بلیت است. این اتفاق سال 90 توسط نیکی کریمی رخ داد که برای تبلیغ فیلم خود«سوت پایان»  در سینما آزادی اقدام به فروش بلیت کرد. چندی بعد بهنوش بختیاری بازیگر«من» در جایگاه فروشنده قرار گرفت و بلیت فیلمش را به مخاطبان فروخت. چند نفر از بازیگران «آخرین سرقت» نیز برای فیلم شان بلیت فروش کردند. مریلا زارعی بازیگر «بادیگارد» هم تجربه بلیت فروشی دارد.

دعوت از فوتبالیست ها

در یکی دو سال اخیر شاهد فوتبالیست های زیادی در اکران های خصوصی بوده ایم؛ از جمله «خوب،بد،جلف» که علیرضا بیرانوند و محمدخردبین مهمان ویژه اش بودند. در اکران «انزوا» محسن مسلمان حضور داشت و عوامل «صفر تا سکو» به تناوب میزبان چند چهره ورزشی بودند. علی کریمی، حسین کلانی، محمدرضا زادمهر، محسن بنگر ،سید مهدى رحمتى و... از جمله فوتبالیست هایی اند که در اکران فیلم حاضر شدند.

 پخش تراکت فیلم

این مورد ویژه است؛ یعنی بیش از آن که در راستای تبلیغ قرار گیرد، یک حرکت اعتراضی به شمار می آید. داریم از علی ملاقلی پور می گوییم که شهریور 94 «قندون جهیزیه» اش اکران شد اما برخی از سالن های آن به فیلم مجید مجیدی رسید. او تی شرتی به تن کرد که پشت آن لوگوی «قندون جهیزیه» حک شده بود. به میان مردم رفت و با پخش تراکت های فیلمش آن را تبلیغ کرد و اعتراض را نشان داد. اعتراضی که منجر به جیمی جامی در حین بازی تیم های فوتبال پیشکسوتان جهان و ایران شد! از تبلیغات معکوس باز هم سراغ داریم؛ از جمله گل گرفتن در شورای صنفی نمایش توسط احمد نجفی.

توسل به جم

همه چیز آرام رخ داد؛ در حالی که شبکه های تلویزیونی محل اصلی تبلیغات فیلم های سینمایی بودند، در سال 94 شاهد تیزر برخی فیلم ها در گروه شبکه های جم بودیم. صاحب این شبکه با شعار حمایت از هنرمند و هنر ایرانی تیزرها را مجانی و متناوب پخش می کرد. بعد از ورود دادستان تهران و توقیف موقف «آآدت نمی کنیم» محمدرضا فرجی، مدیرکل سینمای حرفه‌ای هم با ابلاغ بخشنامه‌ای به کلیه دفاتر تهیه و پخش فیلم سینمایی اعلام کرد که پخش پیش‌پرده‌های سینمایی در شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان غیرقانونی است.

توسل به دیرین دیرین

با همه گیر شدن اینستاگرام و تلگرام، تیم تبلیغاتی فیلم ها به فکر استفاده بهینه از آن ها افتاده اند. از آن طرف، انیمشین دیرین دیرین جای خود را باز کرده بود و چه چیزی بهتر از این؟ در کنار ویدئوهای کوتاه فیلم ها که امری مرسوم است، به یک باره با کپشنی مواجه شدیم که می گفت دیرین دیرین: این قسمت مبارک. بچه های دیرین دیرین تا حالا علاوه بر «مبارک» برای چند فیلم دیگر هم قصه ساخته اند از جمله «زاپاس» و «لونه زنبور» که هر دو را برزو نیک نژاد کارگردانی کرده است.

شام با عطاران

فیلم «دراکولا»ی رضا عطاران مرداد 95 اکران عمومی شد. عطاران که محبوب گیشه بود و هست، قصد داشت با این فیلم رکورد بزند که خب موفق نبود. مدتی از اکران «دراکولا» گذشته بود که مسولان پردیس کوروش برای فروش بیشتر آن یک ایده رو کردند: «شام اختصاصی با رضا عطاران در کورش لانژ پردیس سینمایی کورش». آمار دقیقی از این که چه تعداد بلیت«دراکولا» را با هدف خوردن شام در کنار رضا عطاران خریدند، نداریم و اصلا نمی دانیم این شام رویایی محقق شد یا خیر. آمار فروش فیلم اما گواهی می دهد تمهید مذکور به کمک نیامده است.


اعطای جایزه

سازندگان«ملک سلیمان»  برای بیشتر دیده شدن فیلم ، یک نظرسنجی راه انداختند که بر اساس آن مخاطبان در قرعه کشی شرکت داده می شدند. شیوه تبلیغی اعطای جایزه برای بیشتر دیده شدن فیلم، در زمان «ما همه گناهکاریم» و «ساعت 5 عصر» هم اجرایی شد. جایزه دومی چشمگیرتر هم بود: یک دستگاه خودروی 206.

داب اسمش

در روزهایی که پدیده داب اسمش تازه گل کرده بود، عوامل فیلم «کوچه بی نام» از مخاطبان خواستند بر مبنای چند سکانس جای بازیگران دیالوگ بگویند. سال 95 این تمهید مورد استفاده تیم تبلیغات فیلم «بارکد» قرار گرفت. با این تفاوت که از مخاطبان خواسته شد تیتراژ پایانی که آن زمان با صدای یاس همراه بود را داب اسمش کنند. این ایده جواب نداد.

عروسک بازی

«شهر موش ها» و «فیلشاه» از شخصیت های عروسکی خود بخوبی در راستای معرفی فیلم بهره برده اند. گروه تبلیغات فیلم«شهرموش ها 2»، بزرگترین افتتاحیه تاریخ سینما را در برج میلاد برای آن برگزار کرد. کمی بعد هم عروسک های آن را روانه بازار کردند تا همزمان با اکران، ذهن ها به سمت فیلم برود. گروه تبلیغات «فیلشاه» نیز علاوه بر ارائه محصولات جانبی، عروسک های فیلم را بین مخاطبان می فرستند. دوبله همزمان دیگر تمهید آن ها است.

نامه نگاری

در ابتدای دهه نود فیلم های سینمای ایران وضعیت خوبی در گیشه نداشت. بنابراین برخی كارگردان ها به این فكر افتادند كه هوای هم را داشته باشند و از هم تعریف كنند بلكه بتوانند ضمن ادای دین، پای برخی را به سالن بكشانند.  پدر این میان «مرهم» علیرضا داود نژاد از بیشترین تمجیدها روبرو شد. فیلم «یه حبه قند» نیز چنین وضعیتی داشت كه معروف ترین نامه متعلق است به ابراهیم حاتمی كیا خطاب به سید رضا میركریمی است.

نکات پراکنده

* در اکران عمومی فیلم های ویلایی ها ساخته منیر قیدی و چ به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا شاهد حضور همسران شهدا بودیم. همسران شهدایی که سرنوشتی مشابه زنان فیلم ویلایی ها داشتند در اکران های عمومی به تبلیغ فیلم می پرداختند. همسر شهید اصغر وصالی که فیلم چ به طور ویژه او را معرفی کرده است نیز زیاد مصاحبه انجام داد و مردم را ترغیب به تماشای فیلم کرد.

 * سال پیش عوامل فیلم سلام بمبئی تصمیم گرفتد یک اکران ویژه برای این فیلم برگزار کنند. قرار بود عوامل هندی فیلم، به همراه بنیامین بهادری و محمد رضا گلزار در مراسم حاضر باشند، هندی ها بخوانند؛شام مفصل داده شود و ... قیمت بلیت هم 300 هزار تومان اعلام شد. اعتراض ها اما مراسم را لغو کرد.

*فیلم لاتاری در حالی در آستانه 13 میلیارد شدن قرار دارد که همچنان عوامل آن با حضور در اکران های خصوصی فیلم را تبلیغ می کنند. هفته پیش یک اتفاق جالب رخ داد؛ ساعد سهیلی بازیگر نقش اصلی فیلم با گریم و لباس فیلم بین مردم حاضر و با استقبال روبرو شد.

* در جشنواره سی و چهارم فجر، بازیگران فیلم باركد با گریم و لباس فیلم پا روی فرش قرمز گذاشتند. همچنین تمامی عوامل و بازیگران و کارگردان فیلم ب، علامت بارکدی را روی گردن و دستشان داشتند که از فیلم عاریت گرفته شده بود.
منابع: هفت صبح/ تبیان