داستان هایی آبکی در برج پایتخت

هفته گذشته درباره دو سریال «کوبار» و «ایراندخت» نوشتیم. در این گزارش به «آنام» و «هیات مدیره» می پردازیم.

هیات مدیره/ شبکه پنج

قصه: «هیات مدیره» تازه ترین سریال آپارتمانی تلویزیون به حساب می شود؛هم قصه اش در آپارتمان می گذرد و هم سوژه اش را از مشکلات آپارتمانی وام گرفته. یک زوج (احسان کرمی و حدیث میرامینی) در کانون قصه قرار دارند و اتفاقات از منظر نگاه زن که خاطراتش را می نویسد، روایت می شود. 

میزان موفقیت: علی خودسیانی به عنوان نویسنده «هیات مدیره» پا در مسیری گذاشته که پیش از این سریال های دیگر رفتند و برخی موفق بودند؛ مثل «همسایه ها» ، «من یک مستاجرم» و ... «هیات مدیره» اما از ایده تا فیلمنامه تکراری است و طبعا شکست خورده. مازیار میری در مقام کارگردان هم افزوده ای تازه به سریال نداشته. پخش «هیات مدیره» نوروز آغاز شد و هفته پیش به پایان رسید؛ با این حال سریال لقلقه زبان ها نشد چرا که حرف تازه ای ندارد و قصه هایش چنگی به دل نزدند. ما شاهد داستان های آبکی در یکی از برج های تهران بودیم!

ترکیب بازیگران: علاوه بر احسان کرمی و حدیث میرامینی به فراخور شاهد بازیگران دیگری هم در این سریال اپیزودیک بودیم؛ مثل ثریا قاسمی، لیلی رشیدی،مریم امیرجلالی، کمند امیرسلیمانی، الیکا عبدالرزاقی، امیررضا دلاوری، رحیم نوروزی، رابعه مدنی، فریده سپاه منصور، زهرا داوودنژاد، مسعود کرامتی و سیاوش طهمورث. جای یکی دو ستاره در این سریال خالی است اما بازیگران چهره های شناخته شده ای برای بیننده بودند.

بازی ها: عنوان متوسط، توصیف مناسبی برای محک عملکرد بازی ها است. اصلا سریال آن قدر ایراد بنیادی دارد که بازی ها توی آن گم است. طبعا «هیات مدیره» منجر به اتفاق خاصی برای هیچ کدام از بازیگران نشده ولی فاجعه هم شکل نگرفته.

کارگردانی: میری از سینما می آید ولی با دم دست ترین شکل ممکن «هیات مدیره» را به خوردمان می دهد تا جایی که احساس می کنیم یک کاگردان جیم ساز پیشت دوربین بوده.

سابقه تلویزیونی کارگردان: مازیار میری کارش را با سینما شروع کرد و بعد از چهار فیلم، سریال «گاو صندوق» را در سال 88 ساخت. این سریال برای شروع نمره قبولی می گیرد اما جزو سریال های شاخص تلویزیون قلمداد نمی شود. میری دو سال بعد سریالی برای ماه محرم ساخت به نام «فرات» که رسما یک گام عقب تر از «گاو صندوق» می ایستد. سال 94 ساخت سریال ماه مبارک رمضان شبکه دو به نام «گاهی به پشت سر نگاه کن» به میری رسید که اثری آبروند از آب درآمد، با این حال بیننده گسترده نداشت.

جایگاه سریال در کارنامه: «هیات مدیره» نه تنها بدترین سریال مازیار میری است که تبدیل به بدترین اثر کارنامه کاری اش هم شده است.

آنام/ شبکه سه

قصه: حکایت «آنام» آشنا است؛ زنی که در زندگی کلی محنت و سختی کشیده و حالا پی می برد دخترش نمرده بلکه موقع زایمان با بچه مرده دیگری جابجا شده است؛ آن هم به عمد. حالا راز در آستانه بر ملا شدن است و خب خیلی ها نگران. چون می دانند رسوا می شوند. «آنام» خرده روایت های دیگری دارد که درباره اختلاف ، ازدواج و دیگر مسائل خانوادگی است.

میزان موفقیت: تم «راز» را در سریال های زیادی دیده ایم؛ از آن سو ماجرای جابجایی بچه نیز آشنا است. با این حال بیننده چنین قصه هایی را همچنان دوست دارد و با وجود آن که می داند پایان آن خوش است، می نشیند و تماشا می کند. «آنام» هم بواسطه این خط داستانی و نیز قصه های فرعی دیگر توانسته به موقعیت معقولی از منظر داشتن بیننده، دست یابد. این سریال پایان مناسبی هم داشت و طوری به انتها رسید که دل بیننده خود را بدست آورد.

ترکیب بازیگران: گلچهره سجادیه عبدالرضا اکبری، مهرانه مهین‌ترابی، مجید واشقانی،شبنم قلی خانی ، امیر رضا دلاوری و سامیه لک از جمله بازیگران «آنام» هستند. این ها چهره هایی آشنا برای بیننده هستند اما ستاره محسوب نمی شوند.

بازی ها: گلچهره سجادیه بعد از سال ها بار دیگر جلوی دوربین رفت که یکی از برگ برنده های «آنام» بود. عبدالرضا اکبری، مهرانه مهین‌ترابی، مجید واشقانی،شبنم قلی خانی و سامیه لک نیز بازی قابل قبولی ارائه کردند و توانستد بازی شان را با بالا و پایین سریال منطبق کنند.

کارگردانی: جواد افشار از بازیگران بازی های قابل قبول گرفته؛ قصه را مطابق ذائقه مخاطب نه چندان سخت گیر «خوب» روایت کرده ولی نتوانسته گل طلایی را بزند و دل سخت پسندها را بدست بیاورد.

سابقه تلویزیونی کارگردان: بیش از 10 سریال ساخته است و در مجموع عملکردی «متوسط» از خود به جا گذاشته. مهم ترین پروژه او «کیمیا» است که در زمان پخش از دو جهت دیده شد: هم تماشاگر داشت و هم کلی گاف! ازدیگر سریال های دیده شده جواد افشار می توان به «مادرانه»، «سی امین روز» و «پول کثیف» اشاره کرد. افشار پیش از «آنام» سریال «برادر» را ساخت که رمضان 95 پخش شد و توفیقی بدست نیاورد.

جایگاه سریال در کارنامه: «آنام» برای جواد افشار یک موفقیت بحساب می آید. همین که توانسته بخشی از مخاطبان را راضی نگه دارد، اتفاق مهمی است. ضمن این که او بار دیگر سریال طولانی را تجربه کرد .

بیننده حق دارد سریال نبیند؟

حالا بیایید درباره یک مساله مهم تر صحبت کنیم؛ جرا سریال های مذکور مورد توجه قرار نگرفته اند؟ هنوز زمان زیادی از «پایتخت 5 » نمی گذرد. بعد از مدت ها یک شاهدِ مثال سراغ داریم تا جلوی چشم کسانی قرار دهیم که می گویند «ای بابا کی حوصله سریال های آبکی تلویزیون رو داره؟» یا «اصلا مگه کسی سریال ایرانی می بینیه؟» سریال «پایتخت» وقتی پخش شد که هم توی سینما کلی فیلم خوب اکران بود، هم شبکه خانگی سریال خوب داشت و هم تلویزیون های اینترنتی بیش از پیش فیلم و سریال بارگذاری کرده بودند. کسی اما بی خیال «پایتخت» نشد تا باز هم یادمان بیفتد سریال خوب توی هر شرایطی بیننده دارد؛ آن ها خیلی زیاد.

همه سریال ها اما «پایتخت» و «لیسانسه ها» نمی شوند. همه استعداد سیروس مقدم و محسن تنابنده و سروش صحت را ندارند. حرجی نیست اما چرا باید کمیت کارگردان های سینما هم لنگ بزند؟کارگردان محترمی مثل مازیار میری بجای آن که دانش و تجربه سینمایی خود (بزعم برخی پز سینمایی) را به خدمت سریال در بیاورد، به سهل الوصل ترین شیوه چنگ می زند. نتیجه آن که نه تنها کیفیت سریال سازی بالا نمی رود که با یک «هیات مدیره» ضعیف روبرو می شویم.

حتما خرده فرمایشات مدیران تلویزیون در افت کیفی سریال ها تاثیر دارد ولی مقصر اصلی ضعف سریال ها خود کارگردان ها هستند. آن ها می دانند اگر سریال ضعیف تحویل بدهند نه تنها مواخده نمی شوند که سریال بعدی شان هم توی آب نمک است. حالا ببینید «کوبار» و «هیات مدیره» و «ایراندخت» تمام شوند اگر از سازندگان شان تقدیر نشد! خب وقتی حد سلیقه مدیران تلویزیون این است، کارگردان ها هم بیش از این مایه نمی گذارند. کاربلد ها هم می روند پی کار خود و می ماند یکی دو نفر مثل مقدم و صحت.

دیگر ضعف سریال های تلویزیون در سال های اخیر، عدم خلاقیت است. قصه سریال ها شبیه به هم شده است ، بازیگران یک شکل بازی می کنند و بدتر این که از شعارهای گل درشت رنج می برند. کارگردان ها هم عرضه مقدم و تنابنده را ندارند که شعارها را دراماتیزه کنند. پس بیننده حق دارد سریال نبیند.

---