امروز در تاریخ(18 خرداد )
امروزدرتاریخ(18 خرداد 86 )
امروز هجدهم خرداد ماه 1386 هجری شمسی ، برابر است با 22 جمادی الاول 1428قمری و 8 ژوئن 2007 میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، به وقوع پیوسته از این قرارند:
***
درگذشت توماس پین
198 سال پیش در چنین روزی در سال 1809 میلادی توماس پین نویسنده مشهور دیده از جهان فروبست. توماس پین در سال 1737 به دنیا آمد. نظریه های توماس پین که در کتاب " حقوق انسان " آمده است همان است که در اعلامیه حقوق بشر مصوب مجلس انقلاب فرانسه منعکس است . وی زندگی کردن بدون دغدغه ، آزادی فکر و عمل داشتن و تملک کردن و انتظار مصون بودن اموال از تعرض را داشتن، حقوقی طبیعی برای انسان دانسته که به استدلال او بدون رعایت آن سعادت و پیشرفت و صلح و امنیت میسر نخواهد بود. به نظر او حقوق طبیعی اندکی پس از تولد در یک انسان به وجود می آیند و دولت نباید اجازه دهد که این حقوق به علاوه حیثیت و احترام از انسان گرفته شود. پین به دلیل تکرار تاکید بر حق تملک و بیان این مطلب که دولت یک جامعه مکلف به محافظت از املاک، اموال و بازستانی مطالبات مالی اتباع است از سوی روشنفکران چپ یک متفکر کاپیتالیست تلقی می شود . از بیشتر نظرات پین در تنظیم اعلامیه جهانی حقوق بشر مصوب دهم دسامبر 1948 مجمع عمومی سازمان ملل استفاده شده است. در سال 1776 با انتشار کتاب دفترچه مانند خود " عقل سلیم " و در پی آن کتاب " بحران " کمک بزرگی به انقلاب استقلال آمریکا و برقراری نظام های جمهوری در جهان کرد . پین در کتاب " عصر دلیل " که در سال 1794 انتشار یافت به نظام قدیم کشور داری تاخته است و با هر گونه حکومت موروثی و نظام فئودالی ( ارباب و رعیتی ) مخالفت شدید کرده و نوشته است که جز آدم های رشد نیافته کسی دیگر منطقا نباید چنین نظام هایی را تحمل کند . وی نوشته است : « نظام های سلطنتی که انتخابی نیستند ترسی از عدم رضایت مردم ندارند ؛ زیرا که نمی خواهند دوباره انتخاب شوند . بنابراین ، این رژیم ها مغایر دموکراسی هستند و مردمی که دموکراسی ندارند ، احساس حقارت می کنند .»
عصر برهان ، حقوق انسان و حس عمومی عناوین مهمترین آثار اویند .
***
اختراع كبریت توسط كامبرز ، مخترع آلمانی
177 سال پیش در چنین روزی در سال 1830 میلادی ، كبریت توسط كامبرز مخترع آلمانی ساخته شد. مهمترین تفاوت كبریت اولیه با كبریت های موجود در سرعت احتراق آن بود . بعد از كامبرز چندین محقق دیگر بر روی كبریت ساخت او، آزمایش كردند تا اینكه سرانجام فیلیپین آمریكایی موفق شد كبریتی از نوع كبریت های امروزی بسازد.
***
شكست نظامی سالارالدوله در نهاوند
100 سال پیش در چنین روزی در سال 1286 شمسی ، نبردی میان سالارالدوله (سومین پسر مظفرالدین شاه قاجار) و قوای دولتی ، در نهاوند روی داد که صدها كشته و زخمی برجای گذارد. در این نبرد، سالار الدوله كه مدعی تاج و تخت بود شكست خورد و فرار كرد.
سالار (ابوالفتح میرزا) كه سومین پسر مظفرالدین شاه قاجار بود خود را محق به سلطنت كردن می پنداشت. مورخان دولتی عملیات سالار را تحت عنوان «فتنه سالار» وارد تاریخ ایران كرده اند.
ابوالفتح میرزا(سالارالدوله ) در سال 1315.ق ، به حكمرانی كرمانشاه منصوب گردید و سپس فرمانفرمایی و ریاست قشون خوزستان، لرستان، بروجرد و بختیاری نیز به او واگذار شد. او از همان ایام جوانی فردی جاهطلب، حادثهجو و فاقد هرگونه ثبات اخلاقی، روانی و رفتاری بود تا جایی كه كسروی او را «دیوانه گریزپا» مینامد . سالارالدوله از همان آغاز كه محمدعلی میرزا به ولیعهدی انتخاب شد، خود را برای احراز مقام ولایتعهدی و سلطنت شایستهتر از او میدانست. او برای به دستآوردن سلطنت و تاج و تخت پنجمرتبه تلاش كرد. که البته از این تلاش ها طرفی نبست .
***
تولد دكتر فرانسیس كریك كاشف ساختار مولكولی (DNA)
91 سال پیش در چنین روزی در سال 1916 میلادی ، فرانسیس کریک، یکی از دانشمندان آمریکایی و علمای علم ژنتیک به دنیا آمد.
او در مارس 1953 با همكار خود دكتر جیمز واتسون موفق به این كشف مهم شد. دكتر كریك هنگام اعلام این كشف مهم گفت كه بشر با كشف تازه بر گوشه ای از اسرار حیات دست یافته است. این دانشمند انگلیسی ضمن اعلامیه خود گفته بود كه همه موجودات ذیحیات دارای «دی ان ا» هستند كه دو وظیفه مهم دارد؛ یكی حمل اطلاعات و دیگری به وجود آوردن المثنای خود. وی افزوده بود: بنابراین، تكلم به یك زبان و اقامت در یك نقطه جغرافیایی دلیل انتساب فرد به یك نژاد نیست.
این كشف كلید اكتشافات مهم دیگری بوده است. با این كشف، تعلق یك فرد به نژاد اصلی اش به سهولت به دست می آید، مخصوصا در كشورهایی كه زبان واحد دارند . به عنوان مثال با این آزمایش، در ماه مه 2006 معلوم شد كه یك استاد دانشگاه در ایالت فلوریدای آمریكا از نسل چنگیزخان مغول است. حال آن كه او قبلا هرگز باور نمی كرد نیاكانش مغول بودند. از زمان متداول شدن آزمایش دی ان ان، انكار فرزندی و عكس آن نیز امكان ناپذیر شده است. برخی از جرائم نیز از این طریق، نفی و یا اثبات می شوند. کریک به سال 1962 میلادی موفق به دریافت جایزه نوبل شد .
پروفسور کریک گفته بود که در زمان کشف مسلما انتظار دریافت بزرگترین جایزه علوم را نداشته است. او همچنین گفته بود : "هرچند مطلقا باورنکردنی بود، اما تا دو یا سه سال بعد تشخیص ندادم که از آن نوع کشفیاتی است که به خاطرش به دانشمندان جایزه می دهند." او در سن 88 سالگی درگذشت .
***
کشف نپتونیوم
67 سال پیش در چنین روزی در سال 1940 میلادی نود و سومین عنصر جدول تناوبی عناصر شمیمی کشف شد. این عنصر نپتونیوم نام داشت . نام این عنصر برگرفته از نام سیاره نپتون می باشد. در جدول تناوبی عنصر شمارهی 93 بوده و علامت شیمیایی Np داشته و جرم ایزوتوپِی آن 237.0482 است. نپتونیوم فلزی ظاهری نقره ای رنگ داشته و از نظر شیمیایی فعال است.
***
ورود ویلیام هیلی سولیوان به ایران ، به عنوان سفیر امریکا
30سال پیش در چنین روزی در سال 1977 میلادی ، ویلیام هیلی سولیوان كه از سوی جیمی كارتر رئیس جمهوری وقت آمریكا به عنوان سفیر تازه این كشور در تهران تعیین شده بود ، در میان نگرانی شاه از این انتصاب وارد تهران شد. وی در عین حال آخرین سفیر آمریكا در ایران به شمار می آید.
سولیوان ازمردم ایالت رودآیلند آمریكا هنگام ورود به تهران 56 ساله و قبلا سفیر آمریكا در لائوس و فیلیپین بود كه در طول ماموریت او، نظام حكومتی هر دو كشور تغییر یافته بود و به همین لحاظ، انتصاب تازه او باعث انتشار تفسیر هایی در رسانه های اروپا شده بود كه نوشته بودند كارتر (رئیس جمور وقت ایالات متحده) با شاه كه دوست دولت های حزب جمهوری خواه آمریكا بوده خوب نیست و انتصاب سولیوان به همین سبب بوده و در این زمینه پیش بینی هایی كرده بودند.
شاه در آستانه برگزاری انتخابات سال 1355 امریكا 120 میلیون دلار از طریق اردشیر زاهدی سفیر خود در واشنگتن در اختیار ستاد انتخاباتی جمهوریخواهان قرار داده بودتا به پیروزی جرالد فورد رقیب جیمی كارتر كمك كند. این كمكها خشم دموكرات ها را برانگیخت به طوری كه «برژینسكی» رئیس آینده شورای امنیت در حكومت كارتر در همان زمان رفتار زاهدی را «مایه ننگ» نامیده بود .
در طول ماموریت دیپلماتیك سولیوان در تهران، انقلاب شکوهمند اسلامی ایران به پیروزی رسید و سولیوان پس از اشغال لانه جاسوسی آمریکا از ایران خراج شد. سولیوان در كتاب «مأموریت در ایران» كه به قلم خود وی به رشته تحریر در آمده خاطرات خود را از این مأموریت دشوار بیان كرده است.
***
پیوستن ایران به جنبش غیر متعهدها
28 سال پیش در چنین روزی در سال 1979 میلادی ، نشست وزیران كشورهای غیر متعهد (بی طرف) در نخستین جلسه خود عضویت ایران در این جنبش را تصویب كرد. این نشست در كلمبو پایتخت سریلانكا تشكیل شده بود.
ایران از زمان اشغال نظامی توسط متفقین در 1941، از متحدان غرب به شمار می رفت و به همین سبب دائما با شوروی و كشورهای سوسیالیستی دیگر درگیری داشت و كمونیست ها و سوسیالیست های داخلی را سركوب می كرد.
***
درگذشت ذبیح الله حکیم الهی (منصوری)
21 سال پیش در چنین روزی در سال 1365 شمسی ، ذبیح الله حکیم الهی معروف به ذبیح البه منصوری درگذشت .
ذبیح الله منصوری با نام اصلی ذبیح الله حکیم الهی دشتی در سال 1274 شمسی دیده به جهان گشود . وی در ترجمهٔ آثار به جای وفادار ماندن به متن کتاب به زبان اصلی، تغییرات و اضافاتی را در متن اصلی اعمال کرده است. منتقدان کتابهای ادبی و تاریخی اغلب این صفت وی را نکوهیده و خلاف نظریهٔ «وفاداری به متن در ترجمه» میشمارند در حالی که استقبال خوانندگان عام از آثار او چشمگیر بوده است و این آثار به احتمال، پرخوانندهترین رمانهای تاریخی به زبان فارسی هستند.
از او آثار بسیاری در حوزه ترجمه منتشر شده که بیشتر آنها در حوزه تاریخ و ادبیات است . وی آثار بسیاری را ترجمه کرده (حدود 1400 اثر) که حتی ذکر نام آنها هم کاری دشوار است. ذبیح الله منصوری در شامگاه 18 خرداد ماه 1365شمسی درگذشت .
برخی از آثار ترجمه شده وی از این قرارند :
خداوند الموت ، سرزمین جاوید ، سینوهه پزشک فرعون ، سه تفنگدار ، شاه جنگ ایرانیان در چالدران، جراح دیوانه ، مکاتبات چرچیل و روزولت ، غزالی در بغداد و ...
***
ریاست جمهوری كورت والدهایم در اتریش
21 سال پیش در چنین روزی در سال 1986 میلادی ، اتریشی ها «كورت والدهایم» را ، با وجود اتهام همكاری با نازیسم، به ریاست کشورشان برگزیدند.
والدهایم از ماه ها پیش از انتخابات اتریش زیر بمباران همكاری با هیتلر قرار گرفته بود و دولت آمریكا به همین سبب او را به این كشور ممنوع الورود كرده بود.
والدهایم كه از 1971 تا 1981 دو دوره دبیر كل سازمان ملل بود از اواسط دهه 1980 با چاپ عكسی كه او را در لباس افسران ارتش هیتلر در بالكان نشان می داد متهم به همكاری با نازیسم شده بود و دفاع او از خود كه مانند سایر آلمانی ــ اتریشی ها مجبور به انجام خدمت اجباری در ارتش بود مسئله را حل نكرده بود.
والدهایم كه در رشته حقوق از دانشگاه وین فارغ التحصیل شده است بعد از جدا شدن اتریش از آلمان وارد دستگاه دیپلماسی وطن خود شد و پس از پست سفارت، وزیر امور خارجه اتریش گردید و هنگامی كه نمایندگی اتریش در سازمان ملل را بر عهده داشت نامزد دبیركلی این سازمان شد و انتخاب گردید.
***
شهادت حجت الاسلام شیخ علی مزاری
17سال پیش درچنین روزی در سال 1369 شمسی ، حجت الاسلام شیخ علی مزاری از علمای متعهد اسلام و از پیام آوران قیام خونین 15 خرداد در استان سیستان و بلوچستان توسط ایادی استكبار جهانی به شهادت رسید.
حجت الاسلام شیخ علی مزاری درسال 1323 دیده به جهان گشود . تحصیلات مقدماتی خود را درحوزه علمیه بیرجند گذراند و برای ادامه تحصیل عازم مشهد شد . وی درخردادماه سال 42 به نمایندگی حضرت امام خمینی (ره) درقسمت اخذ وجوهات شرعیه منصوب شد .
او در پیروزی انقلاب اسلامی در سیستان و بلوچستان همگام بامرحوم آیت الله كفعمی خراسانی نقش عمده ای ایفا نمود . همچنین بعد از پیروزی انقلاب و با آغاز جنگ تحمیلی نقش بسزایی در اعزام نیرو و سازماندهی آنان به عهده داشت و حتی ازفعالیت های امداد رسانی به محرومان و یتیمان دست بر نداشت .
این عالم بزرگوار امامت جماعت مسجد علی ابن ابیطالب(ع) را به عهده داشت و با تأسیس كانون فرهنگی مسجد، اقدامات شایانی درجهت هدایت و ارشاد جوانان و نوجوانان نمود. شهید مزاری ازسال 1342 شمسی همزمان با قیام 15 خرداد فعالیت خود را در منطقه سیستان و بلوچستان با برپایی تظاهرات و راهپیمایی های مردمی علیه رژیم خودكامه پهلوی گسترش داد . وی همچنین از عناصر فعال توزیع رساله ها و اعلامیه های حضرت امام(ره) در زمان رژیم طاغوت بود . حجة الاسلام مزاری به منظور رفع كمبود مدارس در این منطقه چندین باب مدرسه دایر نمود كه به نام 14 معصوم نامگذاری شدند .
این روحانی مبارز و خستگی ناپذیر سرانجام شامگاه روز جمعه هیجدهم خرداد 1369 هنگامی كه از اقامه نمازجماعت برمی گشت درمقابل منزل و دیدگان همسر و فرزندانش مورد حمله گروهی از اشرار قرار گرفت كه در این بین با اصابت 14 گلوله به شهادت رسید .
***
افتتاح نخستین مركز اسلامی و انستیتوی فرهنگی ـ اسلامی مسكو
16 سال پیش در چنین روزی در سال 1991 میلادی ، نخستین مركز اسلامی و انستیتوی فرهنگی ـ اسلامی مسكو با حضور جمعی از سفرا و نمایندگان كشورهای اسلامی در مسكو افتتاح شد . دراین گردهمایی شماری از شخصیت های فرهنگی کشورهای مختلف اسلامی و رئیس شورای ملیت های پارلمان شوروی سابق نیز حضور داشت . هدف ازتشكیل این انستیتو اشاعه و گسترش ارزش های فرهنگی و معنوی اسلام دربلوك شرق به ویژه شرق مسكو بود. راویل غنی الدین امام جماعت مسجد مسكو درمراسم افتتاحیه این مركزضمن سخنانی اظهار داشت : توسعه و تبلیغ ارزش های اسلامی به ویژه درمیان هشتصد هزار مسلمان ساكن شهر مسكو و اطراف آن یكی ازمهمترین اهداف تشكیل این مركز فرهنگی به شمار می رود . گفته می شود این مرکز پس از فروپاشی رژیم کمونیستی به عنوان نخستین مرکز فرهنگی فعال در حوزه اسلام در این کشور، فعالیت خود را آغاز کرد.
***
کناره گیری كارلوس مسا مورخ بولیویایی از پست ریاست جمهوری
2 سال پیش در چنین روزی در سال 2005 میلادی ، «كارلوس مسا» تاریخدان بولیویایی كه در اكتبر 2003 به ریاست جمهوری این كشور انتخاب شده بود ، از قدرت كناره گیری كرد.
تشدید تظاهرات چهار هفته ای طبقه تنگدست و بومیان (سرخپوستان) باعث كناره گیری «مسا» شد. وی كناره گیری را بر صدور دستور تیراندازی به تظاهركنندگان ترجیح داده بود. تظاهر كنندگان خواهان ملی شدن نفت و گاز و كارخانه های برق و ... و مخالف گلوبالیزیشن اقتصاد بوده اند.
اصحاب نظر كناره گیری «مسا» را ترس او از «قضاوت تاریخ» می دانند و به همین دلیل او نمی خواست اجازه دهد به روی مردم، حتی مردمی كه كاخ او را محاصره كرده بودند تیراندازی شود. او یك مورخ بود و به قضاوت تاریخ واقف بوده و از آن می ترسید. در طول چهار هفته تظاهرات، مسا درخواست های مكرر رئیس پلیس را كه اجازه دهد در صورت ضرورت، ماموران اسلحه به كار برند بی پاسخ گذارده بود و تنها با بكار بردن گاز اشك آور و دستگیری تظاهركنندگانی مرتكب تخریب شوند موافقت كرده بود .
رئیس جمهور پیش از او دستور داده بود كه به سوی اعتراض كنندگان سال 2003 كه همین تقاضاها را داشتند تیراندازی كنند كه ضمن آن 56 تن كشته شده بودند.
بولیوی از لحاظ ذخایر نفت و گاز، در آمریكا لاتین پس از ونزوئلا در ردیف دوم قرار دارد ولی ثروت این كشور در دست چند خانواده و شماری معدود است.
***
منابع:
1- مهر
2- روزنامک
3- صداوسیما
4- موسسه مطالعات وپژوهش های اسلامی
5– خبرگزاری فارس
6- خبرگزاری حیات
7- ویکی پدیا
8- بیولوژی
9- روزنامه همشهری
10- ایرانگار
11- کردستان