نامه به آخوندی درباره توسعه دانشگاه تهران

به گزارش تبیان به نقل از خبرگزاری تسنیم، تشکل‌های دانشجویی دانشگاه‌های تهران و علوم پزشکی تهران در نامه‌ای به عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی و رئیس شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران، نکاتی را درباره طرح جدید توسعۀ دانشگاه تهران «شهر دانش، دانشگاه کارآفرین، سبز و هوشمند» مطرح کردند.

در بخشی از این نامه با اشاره به نظرات و نگرانی­‌هایی برخی از متخصصین امر، اساتید، دانشجویان و شهروندان، خصوصاً ساکنین محلات مجاور این دانشگاه و جلسات تخصصی برگزار شده در این زمینه آمده است: طرح جدید توسعۀ دانشگاه تهران در حالی در تاریخ 96/5/22 به تصویب کمیسیون ماده پنج رسیده است که نظریۀ کارگروه فنی ابعاد مختلف طرح را کاملاً زیر سؤال برده است. نگاه به نظر کارگروه فنی نشان می‌دهد که تصویب این طرح مبنای کارشناسی و تخصصی نداشته است.

این نامه می‌افزاید:در متن این مصوبه آمده است که:«طرح توسعۀ دانشگاه تهران، بزرگ‌ترین طرح مداخلۀ مستقیم و تغییر بافتِ باارزشِ شهری در محدودۀ مرکزی شهر تهران طی سال‌های اخیر محسوب [می‌شود] و رویکرد تخریب و نوسازی بافت شهری، اصولاً مورد تأیید کارگروه فنی نمی‌باشد.با توجه به گذشت حدود 20 سال از مصوبۀ قبلی کمسیون مادۀ پنج در زمینه طرح توسعه دانشگاه تهران، تاکنون صرفاً حدود نیمی از عرصۀ مورد نظر تملک گردیده و به دلیل پراکندگی املاک تملک‌ شده نیز، امکان فازبندی و اجرای طرح به‌سختی میسر بوده، ضمن این‌که سطح اشغال و تراکم ساختمانی طرح توسعه نیز زیاد است. در یک شمای کلی طرح توسعه، مسلط و غالب بر محدودۀ پردیس دانشگاه بوده و احداث ساختمان‌های 20 طبقه محدودۀ طرح توسعه، در چارچوب مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران امکان‌پذیر نمی‌باشد».

در ادامه نامه با اشاره به اینکه چگونه طرحی که طبق نظر کارگروه فنی کمیسیون ماده پنج بزرگ‌ترین طرح مداخلۀ مستقیم و تغییر بافت با ارزش شهری است، حدود 20 سال است که همچنان در گام اول اجرایی خود یعنی تملک متوقف است و هویت محدودۀ پردیس دانشگاه را به خطر می‌اندازد در کمیسیون مذکور به تصویب می‌رسد، تصریح شده است: مضاف ­بر ­این­که، موضوع توسعۀ دانشگاه تهران اساساً با راهبردها و سیاست­‌های طرح­‌های فرادستی نظیر «طرح حفظ و ساماندهی شهر تهران (مصوب سال 1370)» و «طرح مجموعه شهری تهران (مصوب هیئت دولت در سال 1382)» نیز کاملاً در تناقض است.کاهش تمرکز در شهر تهران، کاهش سفرهای روزانه به مرکز شهر تهران و رفع تمرکز از هستۀ مرکزی از طریق الزام در تقسیم وظایف و انتقال عملکردهای متمرکز در حوزۀ مرکزی مواردی است که در طرح‌­های مذکور به شدت بر آن تأکید شده است.

این نامه می‌افزاید: در اسناد فرا دست، صراحتاً به این نکته اشاره شده که باید به برنامه­‌های عدم تمرکز، عدم توسعۀ دانشگاه­‌ها و ایجاد واحدهای جدید در شهر تهران توجه شود.علی‌رغم همۀ این­ها، توجه به این موارد در طرح جدید توسعۀ دانشگاه تهران محلی از اعراب نداشته و این طرح با هدف تأمین مالی پروژه، بارگذاری ساختمانی گسترده­‌ای را به مرکز شهر تحمیل خواهد­ کرد.

در بخش دیگری از این نامه آمده است: طرح توسعۀ دانشگاه تهران، از آغاز تاکنون، اثراتِ گسترده و سهمگینی را بر محدودۀ پیرامونی خود داشته است و در آینده نیز این اثرات ادامه خواهد داشت. اجزای مختلف این طرح از ایدۀ اولیه، نیازسنجی، اهداف، سناریوهای پیشنهادی، تحقق پذیری، ارزیابی اثرات و اجزای طراحی طرح، همه و همه با ایرادات و نقدهای تخصصی جدی و مبنایی مواجه بوده و هست. حیثیت آموزش عالی کشور از یک‌سو و حیثیت نظام شهرسازی کشور از سوی دیگر با تصویب و اجرای چنین طرحی زیر سؤال خواهد رفت و افکار عمومی هیچ‌گاه در این باره قانع نخواهد شد.

این دانشجویان  با اشاره به مطرح شدن موضوع «اندیشۀ ایرانشهر» از سوی وزیر راه و شهرسازی خطاب به وی تصریح  کردند: حال این سؤال مطرح است که آیا اندیشۀ ایرانشهری موافق آن است که میراث معنوی بخش مهمی از تاریخ و فرهنگ کشور و انقلاب اسلامی تحت تأثیر مداخلاتی چنین گسترده قرار بگیرد؟ آیا کوچ اجباری ساکنان این محدودۀ مهم مرکزی و اصیل شهر تهران که سال‌ها در این منطقه زندگی کرده‌اند مطابق با اندیشۀ ایرانشهری است؟ آیا اندیشۀ ایرانشهری می‌پذیرد که چنین طرحی با اثراتِ ناگوارش، بدون در نظرگرفتن نظرات اساتید، دانشجویان و شهروندان به­‌عنوان مهم­ترین گروه­‌های ذی‌نفع و ذی‌نفوذ به تصویب برسد؟  آیا اندیشۀ ایرانشهری با ورود نظام آموزش عالی به عرصۀ پرفسادِ ساخت‌وساز همراهی دارد؟

دانشجویان در نامه خود تاکید کردند: در صورتی‌ که جنابعالی در مقام عمل نیز به اندیشۀ والا و فاخر ایرانشهری قائل‌اید و باور دارید که «دوصد گفته چون نیم کردار نیست»، این طرح و موقعیت حساسِ آن، صفحۀ آزمونی است که می‌توان برای جامۀ عمل پوشاندن به این آرمان‌ها در عرصۀ واقعیت، وارد میدان شد و در برابر معضلات عظیمی که به‌دنبال خواهد داشت، تنها سکوت اختیار نکرد. شما در یادداشت‌هایتان بارها و بارها جوانان و تشکل‌های مردم‌نهاد و شهروندان را به یاری طلبیده‌اید، حال مخاطبانِ آن پیام‌ها منتظر پاسخ هستند. اگر جامعۀ دانشگاهی در مواجهه با چنین طرحی نتواند اظهار نظر کند و انتقادات خود را دربارۀ این طرح (که متأسفانه گروهی خاص از دانشگاه نیز در آن دخیل بودند) مطرح سازد، چه انتظاری از دیگر اقشار جامعه و ذی‌نفعان می‌توان داشت تا فرصت مشارکت در روند تدوین و برنامه‌ریزی طرح‌های توسعۀ شهری داشته باشند و بتوانند نقشی را ایفا کنند؟

  در بخش دیگری از این نامه خطاب به وزیر راه و شهرسازی آمده است: حتماً مستحضرید که طبق مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری مورخ 16شهریور 1394 و همچنین مصوبۀ کمیسیون ماده پنج تهران این طرح باید مجدداً در شورای عالی و البته پیش از آن در کمیته‌های تخصصی آن شورا بررسی­ شود. با توجه به اهمیت طرح، اشکالات و ایرادات اساسی که متوجه ابعاد مختلف آن است، بررسی دقیق آن در کمیته‌های فنی و تخصصی شورای‌عالی با حضور همۀ ذی‌نفعان آن الزامی می‌نماید. این امر با وجود گذشت بیش از دو سال از این مصوبه محقق نگردیده و حتی مسئولین طرح چنین ابراز می‌نمایند که طرح به تصویب نهایی همۀ ارگان­های ذی‌ربط رسیده است. تصمیم‌گیری دربارۀ چنین طرحی در پشت درهای بسته نتیجه‌ای جز لابی‌گری و تضییع حقوق عامه را در پی نخواهد داشت.

 دانشجویان در بخش پایانی نامه خود تاکید کردند: درخواست داریم تا طرح توسعۀ دانشگاه تهران در کمیته‌های فنی و تخصصی شورای عالی شهرسازی و معماری با الزام به ضرورت هم‌اندیشی و حضور نمایندگانی از ذی‌نفعان مختلف این طرح مانند تشکل‌ها و جامعۀ دانشجویی دانشگاه تهران، اساتید دانشگاه، اهالی محدودۀ اطراف دانشگاه تهران، رسانه‌های عمومی و سایر صاحب‌نظران مطرح شود تا مجالی برای بحث دربارۀ پیامدهای سهمگین این طرح برای محدودۀ مرکزی شهر تهران به‌وجود آید.

در پایان نامه مذکور تصریح شده است: از آن‌جا که تب طرح‌های توسعه و توسعه‌گرایی برمبنای گسترش اراضی و ساخت‌و‌سازهای وسیع و عجیب، سایر دانشگاه‌های کشور و به خصوص شهر تهران را نیز فراگرفته ­است، نوع مواجهۀ شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، به­ عنوان یگانه مرجع تصمیم‌­گیر در خصوص موضوعات شهرسازی و معماری کشور، در دورۀ ریاست جنابعالی خواهد توانست از پیامدهای ناگوار، بی‌علاج  و هزینۀ بعدی برای شهر، شهروندان، نظام آموزش عالی و نظام شهرسازی کشور جلوگیری کند.

تشکل‌های دانشجویی:

انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران

بسیج دانشجویی دانشگاه تهران

شورای صنفی دانشجویان دانشگاه تهران

انجمن علمی دانشجویی دانشکدۀ شهرسازی دانشگاه تهران

انجمن علمی دانشجویی دانشکدۀ تاریخ دانشگاه تهران

انجمن علمی دانشجویی دانشکدۀ حقوق دانشگاه تهران

انجمن علمی دانشجویی دانشکدۀ باستان‌شناسی دانشگاه تهران

انجمن علمی دانشجویی دانشکدۀ جامعه‌شناسی دانشگاه تهران

انجمن علمی دانشجویی دانشکدۀ مرمت بافت و بنا دانشگاه تهران

انجمن علمی دانشجویی دانشکدۀ اقتصاد دانشگاه تهران

---

منبع: تسنیم